سال ۱۳۹۵ با تمام کامیابیها و دشواریهایی که به همراه داشت، به پایان رسید. حکومت وحدت ملی از آغاز سال روان مصروف کار روی جلب همکاری، اعتماد و حمایت کشورهای بینالمللی بود. دو نشست مهم در سال روان برگزار شد. هر دو نشست برای افغانستان اهمیت تاریخی و حیاتی داشت. افغانستان در شرایطی قرار داشت که دیگر از پولهای سخاوتمندانه و بادآورده خبری نبود. حالا جهان در بدل شاخصهای معین برای افغانستان کمک میکند. رییسجمهور غنی شش ماه تمام وقت صرف کرد تا دنیا را برای ادامه حمایت و کمکها متقاعد سازد. افغانستان با کار پیگیر و شبانهروزی موفق شد تا برنامههای خود را مطابق به شاخصهای معین در عرصههای مختلف تنظیم کند.
این اقدامات سبب شد تا دنیا برای یک فصل دیگر در بخش ملکی و نظامی تعهد خود را برای حمایت از افغانستان اعلام کند.
نشستهای وارسا و بروکسل نشان داد که افغانستان با برنامههای اصلاحی که دارد موفق شده تا اجماع سیاسی کشورها را به همراه داشته باشد.
افغانستان بر محور پنج حلقه سیاست خارجی روابط خوبی با کشورهای مختلف دارد. رابطه افغانستان با کشورهای منطقه، اسلامی، عربی، اروپایی و امریکا در وضعیت خوبی قرار دارد. به غیر از پاکستان، تمام کشورهای دیگر با محور سیاست دولتمحور با افغانستان در حال تعامل و همکاری میباشد.
پیروزی در میدان جنگ
سالروان، سال فداکاری و سربازی مردم و نیروهای امنیتی کشور بود. فرماندهان مهمی مانند غوری و زرآور زاهد را از دست دادیم. در میدانهای جنگ نیروهای امنیتی کشور با شجاعت و فداکاریهای تمام ایستادگی کردند. برای نخستین بار هر شش قول اردوی کشور در بیش از ده ولایت مصروف نبرد بودند. نیروهای امنیتی در برابر حداقل بیست گروه تروریستی با عقبهها و حمایتهای بیرونی مبارزه کردند. طالبان و دیگر گروههای تروریستی تلاش داشتند تا در بخشهای وسیع کشور تسلط یابند، اما موفق به رسیدن این هدف نشدند.
کامیابی در صلح بینالافغانی
هر چند که نشستهای چهارجانبه برای دستیابی به صلح با نتایجی همراه نشد، اما تلاشهای حکومت از طریق گفتگوهای بینالافغانی با دستآوردهای همراه شد. امضای توافقنامه با حزب اسلامی حکمتیار یک دستآورد مهم بود. هم اکنون تلاشها جریان دارد تا مفاد این توافقنامه عملی شود.
دید گاه واضح جنگ و صلح
در سال روان رییسجمهور طی چند سخنرانی تصویر واضح از سیاست حکومت در رابطه به جنگ و صلح اعلام کرد. هم اکنون هیچگونه ابهام از سوی حکومت در مسایل جنگ و صلح وجود ندارد. نیروهای امنیتی کشور در فضای این دیدگاه روشن در برابر ترویستان مبارزه میکنند. نیروهای امنیتی برای نخستین بار است که با حمایت قوی حکومت همراه میباشد. هر چند که حمایت مردم و تمام اقشار جامعه همیشه در حمایت از نیروهای امنیتی قرار داشته است.
فصل نو، دروازههای نو
فصل جدید برای افغانستان فرصتهای تازهای را ایجاد کرده است. اکنون افغانستان وابسته به یک مسیر تجارتی و ترانزیتی نمیباشد. مسیرهای جدیدی در پرتو سیاست جدید تجارتی و اقتصادی باز شده است. افغانستان هماکنون به بندر چابهار ایران دسترسی دارد و مسیرهای جدید خط آهن از مسیرهای مختلف از جمله آقینه، هرات- ایران، هرات- ترکمنستان و بندر حیرتان باز شده است. همین امر سبب شده است که به رغم یک ماه مسدود شدن دروازه تورخم، قیمت مواد خوراکی در بازارها به وضعیت عادی خود باقی ماند.
این مسیرها با ایجاد خطهای هوایی و توسعه خطوط آهن هر روز گسترش مییابد. هم اکنون افغانستان با ایجاد کوریدور هوایی با هند سهم فعالی در انتقال کالای سبک تجارتی انجام میدهد. در این فصل کار بازسازی و توسعه راهها نیز جریان دارد. سرمایهگذاری روی سرکها و شاهراهها سبب میگردد تا تجارت و ترانزیت در داخل کشور نیز رونق گیرد.
اصلاحات و مبارزه با فساد
افغانستان برای نخستین بار در ردهبندی شفافیت دارای اعتبار شد. اراده قوی حکومت برای مبارزه بافساد، اصلاحات همهجانبه در گمرگها، تدارکات، و ایجاد مرکز عدلی و قضایی نشانی از گامهای عملی برای مبارزه با این پدیده است. هم اکنون بیش از ۱۰۷ شرکت داخلی و خارجی در لیست سیاه قرار گرفته و قراردادهای وزارتخانهها نیز مطابق با قانون صورت میگیرد.
رشد روزافزون فساد اداری به جایگاه و اعتبار افغانستان در افکار دنیا آسیب زده بود. حکومت وحدت ملی اکنون با اقدمات عملی در تلاش است تا این اعتبار دوباره اعاده گردد.
حکومت برای اصلاحات در نهادهای ملکی و نظامی نیز اراده جدی دارد. در سال نو این اصلاحات در لایههای مختلف ادارات عملی و انجام خواهد شد. اصلاحات همهجانبه سبب شد تا عواید کشور برای نخستین بار در مرحله خوبی قرار گیرد.
اصلاحات و انتخابات
به رغم چالشهای فراوان در برابر اصلاح نظام انتخاباتی، حکومت با تدابیر خاص از این چالش عبور کرد. قانون انتخابات توشیح شده، اعضای رهبری کمیسیونهای انتخابات تعیین گردید. حداقل ده نشست در ارگ ریاستجمهوری برای آمادگی و ایجاد هماهنگی برای برگزاری انتخابات شفاف و سالم صورت گرفته است. نتایج اقدامات صورت گرفته از سوی کمیسیون انتخابات اعلام خواهد شد.
برای نخستینبار قرار است که از ابزارها و امکانات مدرن برای انتخابات استفاده شود. این امکانات میتواند در اعتمادسازی و شفافیت مهم باشد.
تذکره الکترونیک
بحث بر سر قانون و توزیع تذکره الکترونیک در کشور از مدتها ادامه داشت. برخی حلقات در تلاش بودند با بحثهای انحرافی برای توزیع تذکره مانع ایجاد کنند. حکومت از آغاز برای توزیع تذکره اراده محکم داشت. قانون ثبت احوال نفوس تایید شد. هم اکنون تمام آمادگیهای برای توزیع تذکره الکترونیک در جریان است.
آزادی بیان
افغانستان در ردهبندیهای آزادی بیان نسبت به کشورهای منطقه از جایگاه بهتری برخوردار است. هر چند که هنوز دادن معلومات به حیث یک فرهنگ نهادینه نشده است است اما تلاشها جریان دارد تا وضعیت دسترسی به اطلاعات بهتر شود.
رییسجمهور در سال روان آقای نادری را به حیث سفیر حمایت از آزادی بیان گماشت و همچنان طی حکمی به تمام وزارتخانهها هدایت داده شد تا حد اقل سه تن را برای دسترسی رسانهها به معلومات معرفی کنند. رییسجمهور در ماه ثور سال روان از خبرنگاران با اعطای مدال قدردانی کرد و نشستهای دوامدار میان رسانهها و مقامهای حکومتی برگزار گردید.
جایگاه زنان
حکومت وحدت ملی از حقوق و جایگاه زنان حمایت میکند. هم اکنون زنان در سمتهای وزارت، سفارت، ولایت و معاونتهای وزارتخانهها مشغول فعالیتاند. در ساختار نیروهای امنیتی نیز شاهد حضور زنان میباشیم. به زودی فرصتهای بهتری برای زنان با برنامههای خاصی که جریان دارد فراهم خواهد شد.
فصل اعتماد و سرمایهگذاری
در سال روان قراردادهای زیادی خصوصا در بخش انرژی به امضا رسید. سرمایهگذاری روی ۲۹ بند آب نیز از اقدامات مهم دیگر است. افغانستان برای نخستین بار در تلاش است تا آبهای خود را مهار و از آن در زراعت و انرژی استفاده کند. شماری از سرمایهگذاران داخلی و خارجی حتا در ولایتهای ناامن سرمایهگذاری کردند. این همه نشان میدهد که مردم به آینده با باورمندی بیشتری نگاه میکنند. بازگشت نزدیک به یک میلیون هموطن از کشورهای همسایه نیز نشان از اعتماد به آینده کشور دارد.
اعتراضهای مدنی
در سال روان فضای سیاست در کشور گرم بود. در شهر کابل و دیگر ولایتها شاهد مظاهرههای مدنی بودیم. این همه نشان میدهد که مردم بعد از سالهای متمادی اکنون در قالب حرکتهای مدنی و در پرتو قانون دادخواهی و مطالبه میکنند. هرچند که با تاسف یکی از مظاهرههای مدنی در دهمزنگ با حمله تروریستی همراه شد، اما حکومت همواره از حرکتها و فعالیتهای مدنی استقبال کرده و فرصت را برای این نوع فعالیتها فراهم کرده است.
بازار داغ سیاست
در سال گذشته رهبران سیاسی با موقفگیری غیرمنتظره فضای رسانهای و فیسبوک را گرم نگهداشتند. به رغم برخی نگرانیها از شکافها و اختلافها در عرصه سیاست، اما تفاوت دیدگاه و ایجاد ظرفیت، و حوصلهمندی برای تعامل مثبت سبب شد تا مسیر سیاست به انحراف کشیده نشود. سیاست در افغانستان نیاز به حوصله استراتژیک دارد. رییسجمهور غنی با حوصلهمندی فضای خلق شده و پیچیده سیاست را به خوبی مدیریت کرد و از تجربهها، اندوختهها و ظرفیت رهبران سیاسی برای فضای صلح و ثبات استفاده کرد. این مشورهها و همکاریها با خلق اعتماد هر روز بهتر میگردد. حکومت همچنان در تعامل با قوای دیگر رفتار مبتنی بر همکاری را در پیش گرفت و حداقل سی نشست با شورای ملی برگزار گردیده است. همکاری سه قوا میتواند افغانستان را در عبور از دشواریها کمک کند.
تا یک روز دیگر سال نو آغاز میگردد. افغانستان از سالهای سخت و دشوار عبور کرده است. اکنون حکومت وحدت ملی با درک درست از چالشها و مشکلات در صدد است تا مسیر درستی را طی کند. تجربههای کسب شده از دو سال اخیر مسیر را برای رشد و بالندگی حکومت در عرصههای امنیتی، اقتصادی، حکومتداری خوب و.. هموار کرده است. به امید سال نو همراه با فضای امن و آرامش.
دوشنبه ۳۰ حوت ۱۳۹۵ –
نویسنده : شاهحسین مرتضوی
منبع : هشت صبح