تاثیر اخراج مهاجران افغان از پاکستان بر آلودگی محیط زیست

اخراج پناهجویان افغان ضرر زیادی را بر صنعت بازیافت زباله ها در پاکستان وارد کرده است. این بخش تا حد زیادی به کارگران افغان متکی است. پاکستان اخیراً هزاران مهاجر افغان را اخراج کرده است.

کسب و کار پررونق اش چند هفته پیش متوقف شد. راجا محمد اختر خان ۴۸ ساله، مسئول یک مرکز بازیافت زباله های پلاستیکی در پاکستان بود.

او ماهانه یک میلیون روپیه پاکستان (۳۲۰۰ یورو) درآمد داشت، اما اخراج پناهجویان افغان از این کشور در هفته های اخیر ضربه سختی به تجارت او وارد کرد؛ چراکه بسیاری از آنها در جمع آوری زباله و ضایعات مصروف بودند.

خان که اهل لاهور در شرق پاکستان است، بیش از ۲۲ سال است که در تجارت بازیافت فعالیت می کند.

او گفت که پناهجویان افغان که در این کشور زندگی می کنند، از سخت کوش ترین افراد هستند. خان به دویچه وله گفت: «پناهندگان افغان در منطقه من روزانه حدود ۲۰۰ کیلوگرام زباله پلاستیکی جمع آوری می کردند و به کارگاه من تحویل می دادند.»

خان اضافه کرد که بسیاری از مهاجران افغان نیز چندین تجارت را در شهر او راه اندازی کرده بودند: «اکنون فقط می‌توانم روزانه ۳۵ کیلوگرام پلاستیک دریافت کنم، که به شدت بر تجارت من تأثیر گذاشته است و تقریباً ۷۰۰ هزار روپیه در ماه ضرر می‌کنم. این فقط من نیستم که آسیب دیده ام، حدود ۲۰۰ مغازه در منطقه من در همین وضعیت هستند.«

هرج و مرج در صنعت بازیافت

از اواسط سپتامبر ۲۰۲۳، مقامات پاکستانی حدود ۲۰ هزار افغان را به کشور ویران شده در نتیجه جنگ اخراج کرده اند. به گفته دیده بان حقوق بشر، تهدید، بازداشت و اخراج ۳۳۵ هزار افغان دیگر را مجبور به خارج شدن از پاکستان کرده است.

این اقدام اکنون بر صنایع بازیافت پلاستیک در مقیاس بزرگ که به شدت به کارگران افغان متکی هستند، آسیب وارد کرده است.

طبق آمار وزارت تجارت ایالات متحده، پاکستان سالانه تقریباً ۴۹.۶ میلیون تن زباله جامد تولید می کند و این میزان سالانه بیش از ۲.۴ درصد افزایش می یابد. حدود ۹ درصد این زباله ها را پلاستیک تشکیل می دهد.

طبق گزارش صندوق جهانی حیات وحش، حدود ۲۵۰ میلیون تن زباله موجود در پاکستان عمدتاً از کیسه ها و بوتل های پلاستیکی و ضایعات مواد غذایی تشکیل شده است. بخشی از این زباله ها توسط ۱۹ کارخانه در سراسر کشور بازیافت می شود.

ولید حمید، مدیر مسئول اجتماعی در شرکت خصوصی پنج ستاره پولیمیر لمتید، یک کارخانه بازیافت در لاهور، به دویچه وله گفت که چندین کارخانه بازیافت به کارگران افغان وابسته هستند.

او گفت که از زمان تصمیم حکومت برای اخراج پناهجویان افغان، جمع آوری پلاستیک ۴۳ درصد کاهش داشته و تولید پلی استر ۵۰ درصد کاهش یافته است.

هزینه های نیروی کار نیز افزایش یافته و این بقای صنعت بازیافت را دشوار می کند. حمید افزود: «اگر همین وضعیت ادامه پیدا کند، احتمالاً صنعت متحمل ضررهای مالی هنگفتی خواهد شد.»

نصیرخان، یک کهنه فروش از شهر بندری کراچی، گفت که جمع آورری زباله های پلاستیکی و مواد دیگر به شدت کاهش یافته است. خان به دویچه وله افزود که جمع آوری  ضایعات «در مجموع عرصه کاری پناهندگان افغان» بود که ۱۶ تا ۱۸ ساعت برای جمع آوری زباله و تفکیک آن کار می کردند.

یک بازرس از اداره توسعه سرمایه در اسلام آباد که خواست نامش فاش نشود، گفت که بازیافت زباله در پاکستان از زمان آغاز اخراج پناهجویان افغان بسیار دشوار شده است. این بازرس افزود: «با نیروی انسانی محدود به هیچ وجه امکان جمع آوری دسته بندی شده زباله برای ما وجود ندارد.»

هشدار از آلودگی بیشتر محیط زیست

فعالان محیط زیست هشدار داده اند که تضعیف صنعت بازیافت پاکستان می تواند آلودگی محیط زیستی را بیشتر تشدید کند.

طبق برنامه توسعه ملل متحد، پاکستان از جمله کشورهایی است که بالاترین درصد تولید زباله پلاستیک در جنوب آسیا را دارند و مدیریت آن به خوبی انجام نمی شود. سالانه بیش از ۳.۳ میلیون تن پلاستیک در پاکستان هدر می‌رود که بیشتر آن به محل‌های دفن زباله، زباله‌های مدیریت‌نشده یا در خشکی‌ها و آب های سراسر کشور پراکنده می شود.

عفیه سلام، یک فعال محیط زیست به دویچه وله گفت که بازیافت پلاستیک به تازگی در میان کسب و کارها مورد توجه قرار گرفته است، اما اخراج پناهجویان افغان بر این صنعت سایه منفی می اندازد.

او گفت نتایج فوری با کاهش تولید و کاهش عرضه بوتل های پلاستیکی قابل مشاهده است و افزود که این مشکل احتمالاً تا زمانی که این خلاء توسط کارگران پاکستانی پر شود، ادامه خواهد داشت.

کمبود «شدید» نیروی کار

اما محمد سعد سلیم، کارشناس توسعه پایدار، مستقر در اسلام آباد، معتقد است که پر کردن این خلاء برای کارگران پاکستانی بسیار دشوار خواهد بود. سلیم گفت: «این شغل بسیار کار می خواهد، که کارگران پاکستانی، به ویژه در پنجاب، مایل به انجام آن نیستند». او افزود که احتمالاً در ماه‌های آینده کمبود شدیدتر نیروی کاری احساس خواهد شد.

حمید گفت شرکت او که ۳۲ محصول از بوتل های پلاستیکی را تهیه می کند، سال گذشته بیش از ۱۸ هزار تن بوتل را بازیافت کرده است. او افزود: «اما مطمئن نیستم که سال آینده پس از اخراج صدها هزار کارگر افغان، بتوانیم همین مقدار را بازیافت کنیم.»

سلیم همچنین خاطرنشان کرد که شرکت او سالانه حدود ۱۷۰ هزار بوتل برای صنعت نوشیدنی تولید می کنند. جمع آوری به موقع آنها و سایر زباله های پلاستیکی بدون پناهجویان افغان کار دشواری خواهد بود.

منبع: دویچه‌وله