کابل/۳۰قوس/فرهنگستان
یلدا شب آخر پاییز یکی از باشکوه‌ترین جشن‌های تاریخی- فرهنگی پس از عید و نوروز در افغانستان مانند کشورهای دیگری حوزه زبان فارسی است؛ که با وجود تنگناهای و مشکلات اقتصادی و خشکسالی با شکوه فراوان بزرگداشت می‌شود.
یلدا نیز همانند نوروز و مهرگان از جمله جشن های تاریخی و تمدنی حوزه فارسی است که در افغانستان از جایگاه ویژه‌ای نزد فرهنگیان و مردم عام برخودار است، مردم افغانستان شب یلدا را با آیین های ویژه ای به صبح می رسانند، فال نیک می گیرند و تا خود شاهد پیروزی روشنایی بر تاریکی باشند.
بزرگداشت کنندگان جشن یلدا در افغانستان، سنتی دیرینه‌ای را که نیاکان شان گرامی داشته اند؛ حفظ کرده و برای تداوم آن تلاش می کنند.
به باور مردم افغانستان بزرگداشت سنت های فرهنگی و تمدنی حوزه فارسی که پیوند عمیق با آیین، اخلاق و فرهنگ مردم این سرزمین دارد؛ باید برای حفظ آن تلاش شود.
هرچند امسال شب یلدا در افغانستان به دلیل فقر اقتصادی و تعطیلی نهادهای فرهنگی بدنبال نابسامانی سیاسی و تغییر نظام شکوه سال‌های گذشته را ندارد؛ اما با وجود همه مشکلات و چالش‌های اقتصادی و فرهنگی مردم تلاش دارند که این جشن را زنده نگهدارد.
رابعه رضایی، فعال فرهنگی گفت: «برای آمدن شب چله روزشماری می‌کردیم؛ در گذشته‌ها، با یک امید و آرمان می نشستیم و برنامه ریزی می‌کردیم، اما امسال کمی متفاوت است و تجلیل‌ها کمرنگ شده است.»
علی جویا یک تن از کابران شبکه های اجتماعی در برگه فیسبوک اش نگاشته است که هر چند مردم افغانستان به دلیل
مشکلات شور و شوق سال‌های گذشته را ندارند؛ اما بازهم این گنجینه تاریخی را فراموش نمی‌کنند و یلدا را گرامی می‌دارند.
روح الله نو اندیش نیز با انتشار عکس سفره یلدایی و انار به عنوان یکی از میوه های جشن یلدا در فیسبوک نوشته‌است: « برایت انار شکسته ام، که غم را به این بهانه برای تو دانه دانه بگویم.»
دکتور ناصر خاوری فعال فرهنگی می گوید که شب یلدا پس از نوروز یکی از مهم ترین جشن‌های فرهنگی قدیم و از دیر زمانی به عنوان یکی از رسوم کشورهای حوزه زبان فارسی بوده است که نقطه قوت در تعمیم و وحدت بخشی و همدلی مردمان کشورهای حوزه تمدنی پارسی عمل می‌کند.
وی افزود: هرچند این رسم فرهنگی کهن شباهت‌های زیادی در کشورهای افغانستان، ایران، تاجیکستان و دیگر کشورها دارد؛ اما به علت موقعیت های جغرافیایی با تفاوت هایی نیز همراه است.
آقای خاوری گفت که در افغانستان جوانان پای صبحت و داستان های شیرین ریش سفیدان و بزرگان فامیل می نشینند و از تجربه های آنان درس می‌گیرند.
وی خواندن شاهنامه ،اشعار حافظ ،داستان گویی و همخوانی “حمله حیدری” را از دیگر مراسم شب یلدا در افغانستان عنوان کرد.
هم چنان یونس طغیان ساکایی استاد دانشکده زبان و ادبیات دری دانشگاه کابل نیز گفت که جشن شب یلدا به عنوان طولانی ترین شب سال و به عنوان پایان فصل برداشت محصول همواره از قدیم در کشورهای حوزه زبان فارسی به ویژه در افغانستان با شکوه فراوان برگزار می‌شود.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی
