هشتمین فستیوال بین المللى فلمهای افغانستان در شهر استکهلم- سویدن، از دوم تا چهارم سپتمامبر و براى سه روز از سوی کلوپ (انجمن) قلم افغانها در سویدن برگزار شد.
در این جشنواره ٢۶ فلم بلند و کوتاه داستانى و مستند به نمایش در آمد که براى بهترینها از سوى گروه داوران تندیس سماع بلورین تعلق گرفت.
در این جشنواره در کنار خانوادهی سینما، نویسندگان، شاعران و آوازخوانان نامآشنای افغانستان هم شرکت کرده بودند که استاد آرمان، آوازخوان، عتیق رحیمی، کارگردان صاحبنام افغانستان، وجیهه و فرید رستگار، دکتر اسد بدیع، خالد نویسا، شکیب مصدق، قاسم رامشگر، جواد کریمی، سعید شریفی، محمدحسین محمدی، محسن حسینی، حامد علیزاده، الکا سادات، هدیه و تهمینه رستگار، ابوذر امینی، خورشید نور و… از جمله حاضران در این جشنواره بودند.
رحیم غفوری از دستاندرکاران برگزاری این جشنواره مجری این مراسم بود و با سالنی مملو از حاضران برنامه را آغاز کرد.
در مراسم افتتاحی، فتاح غفوری از اعضای برگزارکنندگان این جشنواره، ضمن گفتن «خوش آمدید» به حاضران افزود: «تجدید دیدار با کسانی که به آنها عشق داریم و آنها از راههای دور و نزدیک برای این جشنواره آمدهاند افتخار کمی نیست، او همچنین از همه خواست برای بزرگداشت از دکتر اکرم عثمان، نویسنده مطرح افغانستان (وی چندی پیش در کشور سویدن درگذشت) به پا خاسته، یک دقیقه سکوت کنند. وی در پایان صحبتهایش گفت: «آرزو میکنم همراهی هنرمندان ما از همه بخشهای هفتخوان هنر، نویدبخش سالی موفق برای سینمای افغانستان و بهخصوص این جشنواره باشد تا این هشتیمن، به صدمین نیز برسد.»
در ادامه دکتر همایون مروت کارگردان و دبیر این جشنواره گفت: «از امسال این جشنواره جهانی و رقابتی شده و واژه بینالمللی نیز به آن اضافه شده است که برمیگردد به حضور فلمهایی از تمام دنیا که در محور افغانستان ساخته شده باشد.
وی همچنین اضافه کرد که منبعد، برای فلمهای برنده که از سوی هیات داوران جشنواره انتخاب میشوند، تندیس «سماع بلورین» اهدا خواهد شد، وی به برنامهریزی دقیق برای نمایش به وقتِ فلمها، که بر اساس برنامهای از پیش تعیینشده است، تاکید کرد که این موضوع، ناشی از هدفمندبودن همهی یاران برگزارکنندهی این جشنواره و کلوپ (انجمن) قلم افغانها در سویدن است. وی اعلام داشت که قبل از شروع نمایش نخستین فلم رقابتی جشنواره و به جهت بزرگداشت از دکتر اکرم عثمان نویسنده فقید و بزرگ افغانستان، فلم «مردهاره قولاس» که نوشتهی این هنرمند بزرگ است، به نمایش در میآید.
«من عزراییل هستم»، فلم کوتاه داستانی، به کارگردانی حسن موسوی، نخستین فلمی بود که در این جشنواره به نمایش درآمد. «به نام پدر» و «سرخ»، دو فلم کوتاه داستانی از ساختههای معصومه محقق و عبدالله رضایی بودند که در کنار فلم کوتاه مستند «جمهوری هرشکوگ» به کارگردانی حامد علیزاده، روی پرده رفتند، که با بحث و گفتگوی حامد و مخاطبان نیز همراه شد.
پایانبخش روز اول، جشنواره موسیقی بود. شکیب مصدق آوازخوان جوان و بهنام افغانستان، دردهای مشترک همه را فریاد زد و همچنین از عاشقانههای «من و تو» خواند.
روز دومِ هشتمین دور این جشنواره فلم، با «پرنده، پرنده نبود» آغاز شد، این فلم داستانی بلند، به کارگردانی میرویس آرش ساخته شده است.
فلمهای «پرنده در قفس» ساختهی شبنم زریاب و فلم «آب» ساختهی جلال روحانی در ژانر کوتاه داستانی، نیز به نمایش آمدند. «ایستگاه» به کارگردانی ویگا مقربی، «گل رُز» به کارگردانی فایزه امینی و «نجاتدهنده» به کارگردانی مهدی پویا، در این روز به عنوان تنها سه فلم انیمیشن جشنواره روی پرده رفتند که با استقبال دوستداران سینمای انیمیشنی روبهرو شدند. در هفتمین دور از این جشنواره تنها یک فلم انیمیشن شرکت کرده بود.
سارا شیزا، که به نمایندگی از جشنوارهی سینمایی لوکارنو در این دور از فیستوال شرکت کرده بود، فضای فوقالعاده و جو آرام این جشنواره را دوست داشت، در صحبتی که با وی داشتم، پویایی و نشاط فلمهای جشنواره را کم خواند و گفت که شرایط بد افغانستان در آن، نقش مهمی دارد. او همچنین از نمایش فلمهای سینمای افغانستان در جشنواره «لوکارنو» نیز خبر داد.
تهمینه رستگار با فلم مستند کوتاهش به اسم «آیکون (شمایل)» نخستین تجربه سینماییاش را روی پرده دید و همچنین به سوالهای بینندگان فلمش نیز پاسخ داد. این فلم به سرگذشت یک زن آوازخوان پرداخته که رنجها و مصیبتهای فراوانی را متحمل شده اما از پای نمانده، پرداخته است.
«ماری مادر» از صدام واحدی و «با هم برای همیشه» از احمدضیا ابراهیمی فلمهای کوتاه داستانی و «اراضی ممنوعه» با ژانر مستند بلند، از محمد رنجبر، از شمار فلمهایی بودند که در کنار فلم مستند بلند «قصههای شب افغانستان» به کارگردانی الکا سادات در روز دوم به نمایش در آمدند.
«آواز کابل» فلم بلند مستند به کارگردانی «لیسبت کاوچموف» از کشور اتریش، آخرین فلم روز دوم جشنواره بود. این فلم براساس زندگی، خاطرات و روزمرگیهای حسین آرمان از آوازخوانان معروف افغانستان ساخته شده است، که بحث و گفتگو در بارهی آن و با حضور آقای آرمان، پایانبخش روز دوم جشنواره بود.
فلمهای «پرنده» به کارگردانی محمود تاجیک، «اخراج در نیمه شب» به کارگردانی حبیبآریا عزیزی، «شهروندان جهان» ساخته رازی محبی، «قطره» به کارگردانی مراد تویچیوف تاجیکستانی، «قلب کوچک» ساخته کارگردان تاجیک «اهلالدین محسدین»، «دگرشدن» ساختهی آریانا داوری و «فرشته نوین» به کارگردانی ابوذر امینی، در ژانر کوتاه داستانی در بخش اول روز سوم جشنواره روی پرده رفتند.
در ادامه، فلم مستند بلند «مس عینک» به کارگردانی برنت هافمن از کشور هلند نمایش داده شد و فلم داستانی کوتاه عدناناحمد پاکستانی،
سرزمین روشنایی به کارگردانی پیتر ژان دوپو بلژیکی، آخرین فلم این جشنواره برای نمایش بود.
عتیق رحیمی، سینماگر معروف افغانستان به بررسی فلمهای جشنواره پرداخته گفت: «با این جشنواره به یک نکته مهمی برخوردم که آن پیدایش و دریافت هویت سینمای افغانستان است، در این جشنوارهها است که این سینما هویت خویش را پیدا میکند.»
وی اضافه کرد: «متاسفانه محتوای تمام فلمهای این دور، با موضوعات عشق ناکام، خانومانسوزی جنگ و سرگردانی دم عید بود، که البته برمیگردد به شرایط کشورمان.»
در ادامه حسین دانش، عضوی از برگزارکنندگان و یکی از داوران این جشنواره پیش از پایان مراسم، با حاضران سخن راند و گفت: هشتمین جشنواره به لحظات آخر نزدیک میشود، از همه کسانی که کمک کردند تا افتخاری دیگر رقم بخورد و با این انرژی برای نهمین دور از جشنواره تلاشمان را مضاعف کنیم تشکر میکنم، وی همچنین اضافه کرد که دواران این دور از جشنواره، به هیچ فلمی از دو بخش، فلمهای بلند داستانی و فلمهای انیمیشن جایزهای را تعلق ندادهاند و ابراز امیداوری کرد که در سال آینده و دور جدید، در این بخشها، فلمهای قویتری داشته باشند.
گروه داوران این دور از جشنواره را، صدیق برمک سینماگر، آصف سلطانزاده نویسنده و سینماگر، لینا علم بازیگر، حسین دانش، سینماگر و منتقد سینما، و همایون مروت سینماگر تشکیل داده بودند.
مستند «قصههای شب افغانستان» ساخته الکا سادات، برنده تندیس بهترین مستند بلند جشنواره شد.
جایزهی بهترین فلم کوتاه داستانی به ابوذر امینی برای فلم «فرشته نوین» تعلق گرفت و جایزه بهترین فلم کوتاه مستند این جشنواره به حامد علیزاده برای فلم «جمهوری هرشکوگ» رسید.
همچنین جایزه ویژهی هیأت داوران به محسن حسینی، برای سالها تلاش در عرصه سینما داده شد.
اجرای موسیقی، با خلق خاطرههای جدید و یادآوری خاطرات گذشته با صداهای وجیهه و فرید رستگار و همچنین هدیه رستگار، پایانبخش هشتمین جشنوارهی بینالمللی فلمهای افغانستان در اروپا بود.
پنج شنبه ۱۸ سنبله ۱۳۹۵ – بهرام رصین، هامبورگ، آلمان
منبع : هشت صبح