کابل/۲۷سنبله/فرهنگستان
امروز یک سال از دوری دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان از مکتب گذشت؛ سالی که بسیاری از شهروندان این کشور آن را «سیاه، تاریک و سرشار از رنج» توصیف کرده است.
امروز همزمان با یک ساله شدن دستور طالبان مبنی بر ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، شهروندان افغانستان در شبکههای اجتماعی، یکبار دیگر خواستار بازگشایی مکاتب دخترانه شدند.
بسیاری از شهروندان افغانستان امروز با استفاده از هشتگ LetAfghanGirlsLearn# خواستار بازگشایی مکاتب دوره متوسط و لیسه بر روی دختران شدند.
شهروندان افغانستان میگویند که طالبان در دور اول حاکمیت شان در افغانستان، دختران را برای پنج سال از آموزش محروم کردند و نسلی از دختران برای همیشه فرصت آموزش را از دست دادند.
آنها میگویند اکنون و با گذشت یک سال از محرومیت دانش آموزان دختر از دسترسی به آموزش، بیم آن میرود که طالبان هرگز حاضر به بازگشایی مکاتب دخترانه نشوند و نسل دیگر از دختران افغانستان نیز فرصت آموزش را برای همیشه از دست بدهند.
صبح امروز آنتونیو گوترش، سرمنشی سازمان ملل متحد، یک سال دوری دختران از مکتب را «یک سال از دست دادن دانش و فرصتی که هرگز بر نمیگردد» توصیف کرد.
شهروندان افغانستان نیز میگویند که با گذشت هر روز، دختران یک روز بیشتر از آموزش دور میشوند و شاید دیگر هرگز نتوانند به فرصتهای آموزشی دست پیدا کنند.
اسلام دین آموزش است
شماری از شهروندان افغانستان، با اشاره به دستورات دین اسلام در مورد اهمیت آموختن علم و دانش، طالبان را متهم به سوء استفاده از دستورات اسلامی برای محدود کردن حق آموزش زنان میکنند.
نرگس نهان، وزیر پیشین معادن افغانستان در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته است:« یک سال میشود بنام اسلام دختران ما اجازه رفتن به مکتب و آموختن علم را ندارند.»
او افزود: «از یاد ما نیرود که این همان دینی است که دختران را از زنده به گور شدن و بردگی نجات داد، آموختن علم برای زن و مرد را فرض نمود و هر مسلمان را مسئول ایستادگی در مقابل ظلم، استبداد و جهل نمود.»
مهران از شهروندان افغانستان نوشته است: «آموزش علم و دانش در دین اسلام بر هر مرد و زن مسلمان فرض دانسته شده است، اما طالبان که همواره نام اسلام را با خود یدک کشیدهاند، بر خلاف دستورات اسلامی، دختران را از آموزش محروم کردهاند و آینده یک نسل از زنان یک کشور اسلامی را به خطر انداخته اند.»
پیش از این عالمان دینی افغانستان و شماری از عالمان برجسته کشورهای اسلامی نیز محروم کردن دختران از آموزش را خلاف دستورات دین اسلام دانسته بودند و از طالبان خواسته بودند که مکاتب را بر روی دختران بازگشایی کنند.
طالبان اما میگویند که جامعه افغانستان یک جامعه اسلامی است و مردم این جامعه به دلایل فرهنگی، اجازه نمیدهند که دختران شان به مکتب بروند؛ در حالی که تاکنون ساکنان شهرها و ولایتهای مختلف افغانستان برای بازگشایی مکاتب دخترانه تظاهرات کردهاند و خواستار بازگشایی این مکاتب شدهاند.
پیشینه سیاست سختگیرانه طالبان در قبال زنان
گروه طالبان در دور اول حاکمیت شان بر افغانستان از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی، نیز سیاست افراطی و سختگیرانه در قبال زنان داشتند.
در آن زمان نیز طالبان زنان را از آموزش و رفتن به مکتب و دانشگاه محروم کردند. بسیاری از زنان را که کارمند دولت بودند، خانهنشین کردند و زنان اجازه نداشتند که بدون محرم از خانه بیرون شوند.
خشونت علیه زنان از سوی نیروهای طالبان در آن زمان به صورت گسترده وجود داشت و آنها شماری از زنان را در محاکم صحرایی و در منظر عام، تیرباران و شکنجه کردند.
در یک سال گذشته که این گروه دوباره بر افغانستان مسلط شدهاند، یکبار دیگر سیاستهای سختگیرانه و افراطگرایانه خود را در قبال زنان، به اجرا گذاشتهاند و خشونت علیه زنان توسط نیروهای این گروه، افزایش یافته است.
این گروه علاوه بر اینکه تاکنون به دختران بالاتر از صنف ششم اجازه رفتن به مکتب را ندادهاند، برای دانشجویان دانشگاهها نیز محدودیتهای زیادی وضع کردهاند و آنها را مجبور کردهاند که لباس سیاه و بلند عربی بپوشند؛ طوری که فقط چشمهای شان باز باشد و باقی صورت شان پوشانده شود.
جدا از این، طالبان زنانی را که کارمند دولت بودند، خانه نشین کردهاند و در یک مورد، مسئولان وزارت مالیه طالبان از زنانی که کارمند این وزارت بودند خواستند که بجای شان اقاریب مرد شان را معرفی کنند تا سر کار بیایند.
فعالین حقوق زن به این باور هستند که گروه طالبان از آموزش زنان به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده میکنند و در تلاش هستند که از این طریق از جامعه جهانی امیتاز بیشتر بگیرند و مردم افغانستان را نیز به سکوت در قبال «جنایات» و سیاستهای سرکوبگرانه شان، وادارند.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی