کابل/۲۴میزان/فرهنگستان
همزمان با شانزدهم اکتوبر، روز جهانی غدا، شماری از باشندگان کابل از دسترسی نداشتن به سه وقت غذا به علت بیکاری و چالش‌های اقتصادی شکایت دارند.
ثریا که با خانواده هشت نفری‌اش در گوشه‌یی از شهر کابل زندگی می‌کند می‌گوید که از مشکلات اقتصادی رنج می‌برد و خانواده‌اش توان پیدا کردن سه وقت خوراک را ندارد.
بر بنیاد آمارهای اداره ملی احصاییه و معلومات، درآمد سرانه شهروندان کشور در روز به ۱۰۲ افغانی می‌رسد. شهروندان کشور می‌گویند که با توجه به بهای مواد غدایی، توان خرید مواد خوراکی را ندارند.
آرش سلطانی، باشنده کابل، می‌گوید: «فعلاً کار و بار هم نیست مردم که در ادارات دولتی کار می‌کردند، جواب داده شده اند. بسیاری از آنان که کار می‌کنند معاش‌شان کم شده است کسانی که در بیرون کار می‌کنند کراچی وانی یا کدام کار دگه می‌کنند صد و دوصد روپیه که بدست می‌آورند حتی نان یک شب شان را نمی‌کند.»
این روز به مناسبت تأسیس سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد نام گذاری شده است و در آن نهادهای بین‌المللی در زمینه جلوگیری از فقر و گرسنگی تلاش می‌کنند.
امسال سازمان ملل متحد از این روز با شعار «هیچ‌کس را جا نگذارید» تجلیل می‌کند و همزمان با فرا رسیدن این روز، آنتونیوگوترش، دبیرکل سازمان ملل گفته است که در سه سال اخیر، گرسنگی در جهان دو برابر شده است
سازمان بین‌المللی دیده بان حقوق بشر نیز با نشر گزارشی گفته است که چشم انداز امنیت غذایی در جهان تاریک است و آمار سازمان ملل نشان می‌دهد که ۱۹۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱ در ۵۳ کشور جهان با ناامنی غذایی مواجه بوده‌اند.
برای بسیاری از شهروندان افغانستان تجلیل کردن از چنین روزی، معنایی ندارد؛ زیرا آنها دست‌کم بیش از یک سال می‌شود که به غذای کافی دسترسی نداشته‌اند.
افزایش گرسنگی
سازمان ملل متحد بحران‌های چون همه‌گیری ویروس کرونا، خشکسالی و جنگ را دلایل اصلی افزایش گرسنگی در جهان می‌داند.
اما این بحران‌ها در افغانستان با بحران فروپاشی نظام سیاسی و سیستم اقتصادی کشور یکجا شد و مردم این کشور را بیشتر از همیشه در کام فقر و تنگدستی فرو برد.
از زمان تسلط گروه طالبان بر افغانستان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ میلادی، فقر، بیکاری و گرسنگی در کشور رو به افزایش بوده است.
گروه طالبان در یک سال گذشته در بازسازی نظام اقتصادی افغانستان و ایجاد زمینه کار و اشتغال برای شهروندان این کشور، ناکام بوده است.
علاوه بر این، این گروه بجای سنجش راه حل برای مشکلات اقتصادی مردم، با اخراج دسته‌جمعی کارمندان نهادهای دولتی، افزایش مالیات و وضع جریمه‌های سنگین به بهانه‌های واهی، نان را از سفره‌های مردم بیشتر دور تر کرده‌اند و فقر و گرسنگی را در کشور افزایش داده‌اند.
ناامنی غذایی نیز هر روزه در افغانستان افزایش می‌یابد و جان کودکان این کشور را بیش از هر زمانی تهدید می‌کند.
بر اساس آماری که سازمان دیده بان حقوق بشر ارائه کرده است، در سال ۲۰۲۲میلادی ۳۴هزار کودک در افغانستان به دلیل ابتلا به سوء تغذیه شدید در شفاخانه‌های این کشور بستری شده‌اند و احتمال این وجود دارد که شماری از کودکان مبتلا به سوء تغذیه، هرگز به شفاخانه نرسیده باشند.
سقوط نظام سیاسی در کنار بحران‌های چون خسکشالی شدید، باعث شده است مردم افغانستان با شدید‌ترین بحران غذایی مواجه باشند.
تهدید قحطی
اداره هماهنگ کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد چند روز قبل گفت که مردم افغانستان«بسیار نیازمند» هستند.
این نهاد افزود که ۹۰درصد از شهروندان افغانستان غذایی کافی برای خوردن ندارند و ۷۸ درصد از خانواده‌ها برای اینکه از گرسنگی نجات یابند، مجبور شده‌اند که قرض بگیرند.
بر اساس گزارش این نهاد مربوط به سازمان ملل متحد، بیش از ۵۰ درصد مردم افغانستان برای «زنده مان» نیاز به کمک‌های بشر دوستانه دارند.
اما پیش از آن، سازمان جهانی غذا هشدار داده بود که در زمستان سال پیش رو، قحطی مردم افغانستان را تهدید می‌کند و از احتمال وقوع یک فاجعه بشری، هشدار داده بود.
مارتین گریفیث، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه نیز در ۳۰ ماه آگست سال جاری میلادی گفته بود که با افزایش فقر، قحطی شش میلیون نفر را در افغانستان تهدید می‌کند.
بر اساس آمار سازمان ملل متحد، برای رفع خطر قحطی و گذشتن از زمستان سال جاری، به ۷۷۰ میلیون دالر کمک بشردوستانه نیاز است تا به افراد آسیب پذیر رسیدگی شود.
اما احتمال می رود که خطر قحطی و گرسنگی شدید بیش از شش میلیون نفر را در افغانستان تهدید کند؛ زیرا در نبود زمینه کار و در آمدزایی و افزایش روز افزون قیمت مواد غذایی، سوخت و کالا، اکثر شهروندان افغانستان قادر به تأمین نیازهای اولیه زندگی شان نیستند.
شهروندان افغانستان اکنون گرفتار بدترین بحرانی بشری جهان شده‌اند و در نبود یک حکومت پاسخگو، مسئول و نظام پایدار سیاسی و اقتصادی، احتمال وقوع یک فاجعه بشری در این کشور هر روز جدی تر می‌شود.
انتظار می‌رود که جامعه جهانی و سازمان ملل با درک شرایط عینی و عمق بحران افغانستان، کمک‌های بشردوستانه را با مدیریت سالم و شفاف، به مردم این کشور برسانند و از وقوع فاجعه بشری در این کشور جلوگیری کنند.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی
