کابل/۱۹قوس/فرهنگستان
خانم قمرگل آوازخوان مشهور کشور روز (جمعه، ۱۸قوس) در شهر تورنتوی کانادا به اثر بیماری که عاید حالش شده بود، در سن ۷۰ سالگی در یکی از شفاخانههای این کشور درگذشت.
قمرگل یکی از آوازخوانان مشهور کشور بود که به زبانهای فارسی و پشتو آواز میخواند.
قمرگل فرزند شیرخان در سال ۱۳۳۱ در ننگرهار چشم به جهان گشود.در هفت سالگی به آوازخوانی روی آورد و پس از آشنایی با خیال و ضبط چندین آهنگ در رادوی وقت افغانستان، شهرت و محبوبیت یافت. در سن ۱۹ سالگی با استاد زاخیل که هنرمند بود، ازدواج کرد.
خانم قمرگل در زمانیکه هفت سال داشت در عروسیها و دیگر محافل خوشیهای قریهاش آواز میخواند، آوازه هنرش در قریهها پیچید تا سرانجام به ولایت ننگرهار رسید توجه هنردوستان را به سوی خود جلب کرد.
مردم ولایت ننگرهار از استعداد هنری او فیض بردند، بعد از وی درکنسرتهای و خوشیهای قریه جات و ولایت ننگرهار دعوت میکرد. او بنام خواننده محلی درسراسر ولایت ننگرهار شهرت یافت.
بعد ازیک مدت کوتاه او با استاد حفیظ الله خیال آشنا شد، استاد خیال از وی دعوت کرد، تا آهنگهایش را در رادیو افغانستان وقت ضبط کند تا مردم درسراسر کشور از شنیدن آوازش لذت ببرند.
در آن زمان نظر به سنتیبودن جامعه، تعداد محدود از خانمها به هنر آوازخوانی رو میآورندند، خانم قمرگل نیز ازهمان جمله خانمهای آزاده و محدود وقت بشمار میرفت.
خانم قمرگل به دعوت استاد خیال اولین آهنگش را بنام (په ما مینه سترگی دی سری دی ….) و آهنگ دیگر بنام (زه انتظارکوم دستا د سترگو) را ضبط کرد که بعد از نشر آن آهنگ، نام قمرگل بسر زبانها افتاد.
خانم قمرگل درجمع هنرمندان با شهرت و محبوب زبان پشتو اخذ مقام کرد. بعداٌ خانم قمرگل درسن نزده سالگی با استاد زاخیل ازدواج کرد.
این زوج هنری بعد ازتشکیل خانواده بازهم با پشتکار وحوصله مندی بکارهای هنری شان از هیچ گونه تلاش دریغ نکردند.
قمرگل با آهنگ زیبای ( ورو ورو کیژده قدمونه آشنا) سر زبانها آمد و از طرف محمد ظاهر شاه، پادشاه وقت افغانستان به اخذ مدال طلا موفق شد.
آواز این هنرمند محبوب در افغانستان محدود نماند، از مرزها بیرون شتافت، طی کنسرتها در مسکو، کشورهای آسیا میانه مانند تاجکستان، ازبکستان، ترکمنستان، ایران، پاکستان و کشور هند هنرنمایی کرد. سرانجام او از طرف صدراعظم وقت پاکستان مرحوم ذوالفقارعلی بوتو «پدر بی نظیر بوتو» درسال ۱۹۷۲ میلادی بحیث هنرمند جنجره طلایی افغان شناخته شد.
درسال ۱۹۸۳ ازطرف مرحوم ببرک کارمل ریس جمهور وقت افغانستان نیز ملقب به هنرمند حنجره طلایی گردید و مدال طلا بدست آورد.
درسال ۲۰۰۷ میلادی ازطرف حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان لقب «بلبل افغانستان» را نصیب شد.
خانم قمرگل درسال ۱۹۹۷ میلادی وطن ترک کرد و به کشور همسایه پاکستان اقامت گزید و درسال ۱۹۹۸میلادی به کشور کانادا با دو فرزندش «ایمل زاخیل و خیبر زاخیل» اقامت دایمی حاصل کرد.
وفات خانم قمرگل با واکنشهای زیادی در شبکههای اجتماعی مواجه شده است.
فرهاد دریا در صفحهی فسبوکش وی را از جمله علمبرداران موسیقی بانوان خوانده و افزوده است: «او بدون شک چراغی بزرگ در موسیقی پشتو بود.»
استاد پرتو نادری شاعر، وی را در موسیقی افغانستان صاحب نام بلند خوانده و نوشته است: «در آستانۀ فصل سرد، گل مهتاب- میرمن قمرگل- هم روی خاک غربت، فروریخت. خاموشی چنین صدایی در چنین سکوت تلخ، درد چند برابر دارد.»
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی