جشن روز هرات با اجرای برنامههای متنوع تفریحی و حضور گستردۀ مردم و عمدتا جوانان در دامنههای شمالی شهر هرات برگزار شد.
سخنرانیها، کنسرت موسیقی، آتش بازی و مراسم نمایش لباسهای سنتی بخشی از برنامههای بودند که از مدتها پیش برای اجرای آن در جشن روز هرات آمادگی گرفته شده بود.
تپههای خشک شمال هرات رنگ و روی دیگر داشت. همه جا چراغانی بود و هر سو شعارهای نوشته شده با مضمون همدلی و شادمانی نصب شده بود.
برگزارکنندگان این جشن دلایل متعدد برای انتخاب روز ۲۵ حمل/فروردین دارند، اما برای جوانان خسته از جنگ مهم این است که فرصتی برای شادمانی و تفریح یافته باشند.
اسماعیل بایرامی یکی از شرکت کنندگان این جشن می گوید: “خیلی خوشحال شدم. از این هم خوشحال شدم که جوانان زیادی را خوشحال دیدم. این روز باید بیشتر از این با عظمت تجلیل شود.”
حضور زنان هم در این جشن چشمگیر بود. شماری با خانوادههایشان آمده و کودکانشان را نیز آورده بودند. فاطمه جعفری عضو شورای ولایتی هرات می گوید: ” ما در طول سالهای گذشته و مشخصا در سال جاری خبرهای آزاردهنده و ناراحتکننده شنیدیم و می شنویم. روحا نیاز داریم که حوادث خوب و مثبتی هم در این شهر اتاق بیافتد.”
بیست و پنجم حمل، به صورت قطعی با روز و مناسبتی معین در تاریخ گذشتۀ هرات مصادف نیست و ظاهرا بیشتر به دلیل اینکه جوش بهار معتدل و نسبتاَ کوتاه در غرب افغانستان در اواسط حمل سپری میشود، به صورت نمادین این روز با نام هرات گره خورده است.
سه سال پیش بود که گروههای متعدد فرهنگی و مدنی ۲۵ حمل را روز هرات نامگذاری کردند. شهری که بر اساس روایتهای تاریخی و اساطیری، سه هزار سال قدمت دارد.
فریدون آژند، روزنامهنگار و شاعر هراتی معتقد است که برگزارکنندگان جشن روز هرات با اجرای این مراسم، دست کم، دو هدف مهم را دنبال میکنند.
نگاهی تازه به پیشینۀ مهم تاریخی و ثروتهای عظیم فرهنگی این شهر یکی از این دو هدف مهم است.
ساکنان شهری با چنین تنوع قومی و مذهبی، در این روز، فرصتی مییابند تا احساس تعلق به عظمت تمدنی و تاریخی شهرشان را زنده نگهدارند و آن را به دیگران نیز نمایش بدهند.
هدفی دیگر ارتباط مستقیم با وضعیت فعلی افغانستان دارد. افغانها در چند دهۀ اخیر کمتر بهانهای برای شادمانی و تفریح پیدا میکنند.
کشوریکه هر روز حادثه خونین در آن رقم میخورد و فضای آن آکنده از دود و باروت است، به باور برگزار کنندگان جشن هرات، نیازمند روزی معین برای تفریح و شادمانی است.
رئیس جمهور اشرف غنی هم به این مناسبت پیام ویدیویی منتشر کرده و « فرارسیدن روز هرات را به همۀ هراتیان» را تبریک گفته.
اشرف غنی در بخشی از پیام خود به مناسبت روز هرات گفته: “شور و نشاط مردمان هرات و به نمایش گذاشتن اشتیاقشان برای تحرک و پویایی، نشانۀ این است که تلاشهای دشمنان کشور برای در هم شکستن روحیه مردم و سعی بیهودۀ کسانی که دایم پیام یاس و ناامیدی میدهند تا روحیۀ هراس و واهمه را دامن بزنند در برابر روح توفنده و روحیۀ استوار فرزندان این سرزمین به زانو در آمده است.”
این امیدواری که جشن روز هرات الهامبخش دیگر نقاط افغانستان برای برگزاری چنین مراسمی شاد و پرتحرک باشد، در سخنان رئیس جمهوری افغانستان هم انعکاس یافته است.
اشرف غنی در بخشی دیگر از پیاماش به این مناسبت، ظرفیتها و تواناییهای هرات و هراتیان را ستود و گفت: “آرزو میکنم که میهن عزیز ما از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب، شاهد جشنها و برگزاری محفلها و تجلیلکنندۀ مناسبتهای شاد و مسرت بخش باشد و هر روز که میگذرد، فرزندان ما با طراوت خاطر بیشتر و امید و اعتماد افزونتر فعالیت کنند، ابتکار به خرج دهند و آینده را جولانگاه خیال و آوردگاه آرمانهای بزرگ خود ببینند.
هرات در غرب افغانستان ولایتی است با غنا و ظرفیت بالای فرهنگی. ولایتی با بیش از ۷۰۰ بنا و ساحه باستانی که به دلیل موقعیت مهم جغرافیایی و ترانزیتیاش، در مبادلات تجارتی و اقتصادی هم در طول تاریخ نقش برجسته داشته است.
هرات که با دو بندر مهم تورغندی و اسلامقلعه شاهراههای مهم افغانستان را با ترکمنستان در شمال و ایران در غرب وصل میکند، امروز از مراکز مهم اقتصادی و صنعتی افغانستان است.
با آنکه هرات در مقایسه با بسیاری از مناطق افغانستان، از ولایتهای امن به حساب میآید، نا امنیهای مقطعی و پراکنده و مخصوصا آدمرباییها و ترورها در چند سال اخیر نگرانی های زیادی خلق کرده و تا حدی باعث فرار سرمایه از هرات به خارج از افغانستان نیز شده است.
از جانب دیگر تنش بین گروههای که دارای دیدگاههای تندتر و سنتیتراند با گروههای که گرایشهای مدرن دارند و بیشتر طرفدار نوگرایی استند، خالی از دردسر ها نبوده است.
گزارش از : محمد قاضیزاده
پانزدهم اپریل ۲۰۱۷
منبع : بی بی سی
