روسیه یک جبهه مستقلی را علیه داعش بازگشایی کرده و منطقاً هرجا رد پای داعش و منافع روسیه باشد، رویارویی و جنگ این دو نیز اجتناب ناپذیر است.
ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه گفته است که در صورت ضرورت از امنیت خود در مرزهای افغانستان دفاع می‌کنیم. آقای پوتین در سفری به تاجیکستان گفته است که با امام علی رحمان رییس جمهور تاجیکستان به توافق رسیده تا از مرز این کشور با افغانستان دفاع کند و این اقدام شامل استفاده از پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان نیز میباشد.
مسأله‌ی امنیت روسیه و کشورهایی که در حوزه‌ی نفوذ آن کشور قرار دارد پس از آن به شکل جدی مطرح شد که نگرانی‌ها از افزایش فعالیت‌های تروریستی در شمال افغانستان افزایش پیدا کرد. روند ناامنی طی چند سال گذشته به گونه‌ی آرام شمال کشور را درنوردید و ولایت‌های زیاد شمالی در معرض حملات طالبان و گروه‌های تروریستی دیگر قرار گرفت. در حالی که در اوایل شمال از جمله‌ی امن‌ترین مناطق کشور محسوب می‌شد، در این اواخر جزو پر آشوب‌ترین مناطق کشور تلقی می‌گردد. ولایت کلیدی قندوز طی دو سال گذشته دو بار میان طالبان و حکومت دست به دست گردید و در نبردی که در این دوره صورت گرفت، شمار قابل توجهی از باشندگان قندوز متضرر گردیدند. در کنار این ولایت بخش عمده‌ی ولایات شمالی از جمله فاریاب، جوزجان، سرپل، بدخشان و بغلان نیز جزو مناطق ناامن کشور بودند که به شدت در معرض حملات گوناگون مخالفان مسلح دولت و گروه‌های تروریستی قرار داشته‌اند.
هرچند داعش هنوز نتوانسته است پایگاه محکمی برای خود در شمال کشور ایجاد کند، اما رسیدن به مناطق شمالی یکی از اهداف کلیدی این گروه بوده است. دست کم در طول یک سال گذشته منابع متعددی از تلاش‌های هدفمند برای جابجایی این گروه در صفحات شمالی کشور ابراز نگرانی کرده‌اند و اخیراً نیز گزارش‌هایی از تحرکات این گروه در ولایات فاریاب، جوزجان و بغلان به نشر رسیده است.
افزایش ناامنی در مناطق شمالی و همچنین نگرانی‌های فراگیر از جابجایی عناصر وابسته به داعش در آن مناطق، نه تنها نگرانی‌های گسترده ای را در داخل کشور به‌وجود آورده است، بلکه بسیاری از کشورهای منطقه به‌خصوص کشورهای آسیای میانه را نیز به فکر انداخته است. این تهدید زمانی مضاعف می‌شود که براساس برخی تحلیل‌ها هدف از فعالیت داعش در مناطق شمالی، نفوذ در کشورهای آسیای میانه و برهم زدن امنیت حوزه‌های نفوذ روسیه در آسیای میانه و قفقاز میباشد.
روسیه در سال گذشته نبرد سنگینی را علیه داعش در سوریه پشت سر گذاشته است. روسیه در ائتلاف بین‌المللی علیه داعش به رهبری ایالات متحده در سوریه شرکت نکرد، بلکه خود در همکاری با متحدین خود جبهه جداگانه ای را علیه این گروه باز کرد. بنابراین، این کشور یک جبهه‌ی مستقلی را علیه داعش بازگشایی کرد و منطقاً هرجا رد پای داعش و منافع روسیه باشد، رویارویی و جنگ این دو نیز اجتناب ناپذیر است.
کشورهای آسیای میانه جزو حوزه نفوذ روسیه محسوب می‌شود و در صورتی که داعش بتواند جای پایی برای خود در افغانستان باز کند به سادگی می‌توانند آن کشورها را نیز دستخوش ناامنی سازند. روسیه به خوبی این شرایط را درک کرده است و برای همین تلاش‌های خود را آغاز کرده تا با استفاده از هر امکاناتی در مواجهه با داعش استفاده کند. روسیه طی یک سال گذشته فعالیت‌های گسترده ای را به راه انداخته است. بارها سفیر این کشور در افغانستان از برقراری ارتباط با گروه طالبان به هدف مقابله با داعش سخن گفته است. همچنان این کشور تا کنون دو کنفرانس سه جانبه و شش جانبه را با حضور کشورهای منطقه در خصوص مسأله‌ی افغانستان دایر کرده است. تلاش‌های روسیه این است تا با طالبان وارد تعامل شده و در صورتی که داعش بتواند قلمرو نفوذ خود را در افغانستان گسترش دهد با آن مبارزه کند.
برای اولین بار است که رییس جمهوری روسیه از اقدامات نظامی برای حفاظت از مرزهای افغانستان با کشورهای آسیای میانه یاد می‌کند. روسیه در تاجیکستان هنوز پایگاه نظامی دارد و تا سال ۲۰۰۵ نیز در تامین امنیت مرزهای تاجیکستان نقش داشته است. اکنون نیز می‌تواند از این پایگاه خود استفاده کند و در صورت گسترش ناامنی‌ها، عملاً گزینه‌های نظامی را به مثابه ابزار موثر در برابر تروریستان دست کم در نواحی مرزی به کار گیرد.
گشایش جبهبه‌ی مستقل روسیه در برابر داعش، بخشی از تحولاتی است که در مناسبات این کشور در حوزه‌ی بین‌المللی اتفاق افتاده است. روسیه بعد از یک دوره رکود اقتصادی و انزوای بین‌المللی پس از جنگ سرد، اکنون دوباره فعال شده است و تلاش دارد تا در تمامی تحولات بین‌المللی دست کم در خاورمیانه و افغانستان نقش مهمی را ایفا کند.
چهارشنبه ۱۱ حوت ۱۳۹۵
منبع : خبرگزاری پیام آفتاب
