موج‌ سواری اتمر

از نشانی محمدحنیف اتمر دبیر شورای امنیت ملی افغانستان، نامه‌ای به رسانه‌ها آمده است که در آن ایشان کسانی را که به حامد کرزی «اهانت» کرده‌اند، مزدبگیر استخبارات خارجی خوانده است. اتمر در این اعلامیه با ادبیات بسیار تند و خشن، «اهانت‌گران» به کرزی را نکوهش کرده است. نشر اعلامیه از نشانی شورای امنیت، آن هم در حمایت از حامد کرزی و نکوهش «اهانت‌گران» او، خیلی عجیب است. در گذشته دیده نشده بود که شورای امنیت از ادبیات شعاری و سیاسی استفاده کند و به جانب‌داری از یک شخص اعلامیه بدهد.

شورای امنیت به جای این‌که در حمایت از کرزی اعلامیه دهد، باید به وظایف خود برسد. آقای اتمر باید برای جلوگیری از سقوط کندز و شهرهای دیگر کشور، در هماهنگی با نهاد‌های امنیتی برنامه‌ریزی کند، نه این‌که از حرمت کرزی دفاع کند. مشاور شورای امنیت ملی، پس از سقوط کندز در سال پار به کندز رفت و اطمینان داد که کندز، بار دیگر شاهد تجربه‌ی سقوط نخواهد بود. شاید کارمندان شورای امنیت از این‌که وظیفه‌ی آقای اتمر را به ایشان یادآوری می‌کنیم، ناراحت شوند، اما روزنامه‌نگاری همین است. رسانه‌ها وظیفه دارند که مسوولان را از سؤاستفاده از قدرت باز دارند. آقای اتمر نباید سوار موج قومی‌ای می‌شد که در حمایت از حامد کرزی به راه افتاده است.

کرزی در مصاحبه با بی‌بی‌سی از طالبان حمایت کرد. حامد کرزی گفت طالبان افغان‌اند و اگر ولایاتی از افغانستان را اشغال کنند و پرچم خود را در آن‌جاها به اهتراز درآورند، اشکالی ندارد. ایجاب می‌کرد که شورای امنیت از این موضع‌گیری کرزی انتقاد می‌کرد، زیرا این یک بحث به‌شدت امنیتی بود و روی روحیه‌ی نیروهای امنیتی اثر منفی به جا گذاشت. آقای اتمر باید با نشر یک اعلامیه‌ی شدیدالحن، به کرزی هشدارمی‌داد که دیگر در موضع‌گیری‌هایش دولت‌ستیزی نکند.

کرزی باید از جانب نهادهای امنیتی کشور از جمله شورای امنیت، مورد مواخذه قرار می‌گرفت. از ایشان پرسیده می‌شد که چرا از طالبان جانب‌داری می‌کند؟ آزادی بیان، آزادی حمایت از طالبان را در برنمی‌گیرد. طالبان گروهی‌اند که می‌خواهند نظم دولتی و نظام عسکری افغانستان از هم بپاشد تا امارت خودخوانده‌ی‌شان را مستقر سازند. آیا مقاومت در برابر طالبان، امری نامشروع است؟

شورای امنیت باید این سوال را از حامد کرزی می‌پرسید. آیا این‌‌ همان کرزی‌ای نبود که به‌خاطر برافراشته‌شدن پرچم امارت طالبانی برفراز دفتر این گروه در قطر، واکنش شدید نشان داد و تمام تماس‌های حکومت وقت افغانستان را با دولت امریکا به‌حال تعلیق درآورد؟ حتما آقای اتمر آن روز را به یاد دارد. در آن زمان، همه در حمایت از حامد کرزی موضع گرفتند. تمام احزاب سیاسی مشروع و سیاست‌مداران و مردم عام موضع کرزی را ستودند. آن موضع کرزی اصولی و در جهت حمایت از دولت افغانستان بود. افغانستان یک دولت مدرن ومشروع داشت و نباید به یک گروه شورشی حیثیت یک دولت در حال تبعید داده می‌شد.

آقای اتمر از جایگاه دبیر شورای امنیت ملی افغانستان، باید از کرزی می‌پرسید که چرا با کناررفتن از قدرت، دولت‌ستیز و طالب‌دوست شده است. آیا کرزی به ایدیولوژی طالبان باورمند شده است یا این‌که مساله چیز دیگری است؟ این شورای امنیت ملی که وظیفه‌اش دفاع ازمنافع امنیتی افغانستان است، چرا نمی‌داند که رفتار کرزی به ضرر منافع امنیتی افغانستان است، یا هتاکی به او؟ کرزی مصاحبه کرد و در آن مقاومت نیروهای امنیتی برضد طالبان و بمباردمان گروه طالبان را زیر سوال برد. عده‌ای هم در یک مجلس، کرزی را اهانت کردند. از این دو رفتار کدامش، در تضاد با منافع امنیتی افغانستان بود؟ آیا اهانت چند نفر، یا یک گروه، یا حوزه‌ی تباری و زبانی به کرزی به امنیت افغانستان ضرر می‌رساند یا موضع‌گیری کرزی به‌سود طالبان؟ کسی انتظار نداشت که آقای اتمر بیاید و اهانت به کرزی را به اهانت به یک حوزه‌ی تباری تعمیم بدهد و سوار این موج شود. پس از اهانت به کرزی در مراسم گرامی‌داشت از برهان‌الدین ربانی، موجی در حمایت از کرزی در شبکه‌های اجتماعی پشتوزبان به راه افتاد و مقام‌های برخی از ولایات هم این موج را تند‌تر کردند. اما برخلاف انتظار عموم، آقای اتمر هم سوار این موج شد. «اهانت» به کرزی به لحاظ اخلاقی رفتاری مذموم بود و هیچ‌توجیهی ندارد و قابل بخشش نیست. اما روشن است که در مجلس گرامی‌داشت از برهان‌الدین ربانی، کرزی به‌خاطر قومیتش توهین نشد، بل به‌خاطر حمایتش از جنایت‌هایی توهین شد که همه‌روزه از سوی طالبان در هلمند و ارزگان و کندز و سایر بخش‌های افغانستان رخ می‌دهند.

کرزی با حمایت از طالبان در مصاحبه با بی‌بی‌سی، عواطف خانواده‌های جان‌باخته‌گان نیروهای امنیتی، مجموع نیروهای امنیتی و حوزه‌ی ضد طالبان را جریحه‌دار کرد. حوزه‌ی ضد طالبان ساحه‌ی نفوذ چند تا سیاست‌مدار جبهه‌ی متحد سابق نیست. تمام مردم شهرنشین، طبقه‌ی متوسط تازه‌شکل‌گرفته، قشرتحصیل‌کرده و مکتب‌رفته و کمیت بیشتر مردم عام افغانستان، مخالف طالبان‌اند. حوزه‌ی ضد طالبان، فرا‌تر از ساحه‌ی نفوذ چند سیاست‌مدار است. کرزی احساسات حوزه‌ی ضد طالبان را جریحه‌دار کرد و به همین‌خاطر به او اهانت شد. پیش از اهانت در آن مجلس، در شبکه‌های اجتماعی هم موج نیرومندی در نکوهش کرزی به راه افتاده بود. حتما آقای اتمر از این موضوع اطلاع دارند. بنابر این لزومی به هیچ توجیه منطقی، سیاسی و حتا قومی وجود ندارد که آقای اتمر سوار موج حمایت قومی از حامد کرزی شود. از آقای اتمر، انتظار می‌رود به وظیفه‌اش برسد و برای بالابردن ضریب امنیتی ساحات زیر کنترول دولت، برنامه‌ریزی و روی سیاست‌های امنیتی تمرکز کند تا ما شاهد فاجعه‌هایی نظیر فاجعه‌ی کندز و هلمند نباشیم.

سه شنبه ۱۳ میزان ۱۳۹۵ – بابک کابلی

هست صبح