خانه / اجتماع / بحران مهاجرت / نشست نیویورک درباره بحران پناهندگان و مهاجران (بحران بزرگ ؛ تلاش اندک )
نشست نیویورک درباره بحران پناهندگان و مهاجران

نشست نیویورک درباره بحران پناهندگان و مهاجران (بحران بزرگ ؛ تلاش اندک )

نشست نیویورک درباره بحران پناهندگان و مهاجران

رهبران کشورهای جهان در نشستی (در نیویورک) در آستانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، یک اعلامیه مشترک را تایید کردند که قرار است به هماهنگی بیشتر در واکنش به بحران پناهجویان کمک کند.

اما کنش‌گران می‌گویند رضایت بخش نبوده است.

برآورد می‌شود که تا پایان سال ۲۰۱۵ میلادی، یعنی تا پایان پاییز سال گذشته، بیش از ۶۵ میلیون نفر از مردم جهان از کشور خود بی‌جا شده‌اند؛ ۵ میلیون نفر بیش از سال قبل از آن.

مقام‌ هایی از ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد روز دوشنبه در این سازمان گرد آمدند تا درباره مساله این بی‌جاشدگان رای‌زنی کنند.

سند مورد توافق این کشورها که به نام “بیانیه نیویورک درباره مهاجران و پناه‌جویان” ثبت شد، هیچ قید الزام‌آوری ندارد و تعهدی برای کشورها ایجاد نمی‌کند.

گروه‌های کنش‌گر درباره بحران پناهجویان ناراضی اند که این بیانیه خیلی کمتر از چیزی است که انتظارش می‌رفت.

با این حال بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد که خودش در زمان جنگ دو کره پناه‌جو بوده است، این بیانیه را به عنوان یک سند تاریخی ستایش کرده است.

آقای بان گفت: “این نشست نشان‌دهنده پیش‌رفت در تلاش‌های جمعی ما برای پرداختن به چالش‌های جابه‌جایی بشری است”.

آمار سازمان پناهندگان سازمان ملل متحد می‌گوید اکنون در جهان بیش از ۲۳ میلیون نفر در کشورهای دیگر آواره، ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر دیگر پناه‌جو، و حدود ۴۱ میلیون نفر هم مهاجر اند.

طبق تعریف سازمان ملل، پناه‌جویان کسانی اند که در پی درگیری‌های مسلحانه یا این‌که تحت پی‌گرد قرار گرفته‌اند ناچار شده‌اند کاشانه خود را ترک کنند، اما کسانی که در پی زندگی بهتر نقل‌مکان کرده‌اند، مهاجر خوانده می‌شوند.

این بیانیه در پی استاندارد کردن واکنش به وضعیت پناه‌جویان و تامین چشم‌انداز بهتری برای تحصیل فرزندان پناه‌جویان و آوارگان است.

این سند هم‌چنین خواستار بهبود وضعیت آوارگانی است که حدود ۲۰ سال است در خارج از کشور خود زندگی می‌کنند.

ایران: به بازگشت پناهجویان کمک کنید – بریتانیا: مرزها باید کنترل شود
از ایران هم عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور در نشست روز دوشنبه سازمان ملل شرکت کرده بود.

آقای رحمانی فضلی در نطقش که مانند سخن‌رانی بقیه شرکت‌کنندگان به چند دقیقه محدود بود، علاوه بر شکاف‌های اقتصادی و اجتماعی و پدیده‌هایی مانند خشک‌سالی و بلایای طبیعی، از “سیاست‌های اشغال‌گرانه، مداخله خارجی، تروریسم و بی‌ثبات‌سازی دولت‌های مشروع” هم به عنوان بخشی از علت‌های اصلی افزایش چشم‌گیر پناهندگان و مهاجران در جهان یاد کرد.

وزیر کشور گفت که شمار پناهندگان در ایران در مقاطعی بیش از ۳ میلیون نفر شده است و خواستار آن شد که جامعه جهانی برای حل پایدار معضل پناهندگی، در “بازگشت داوطلبانه پایدار و اسکان مجدد” این پناهندگان در کشور خود کمک کند.

ترزا می، نخست‌ وزیر بریتانیا، در این نشست خواستار مبارزه جهانی با “مهاجرت بی‌مهار” شد و گفت که این حق و وظیفه هر کشوری است که مرزهایش را کنترل کند.

خانم می گفت که بحران مهاجران با “شمار بی‌سابقه” مهاجرانی که صرفا در پی بهبود وضع اقتصادی خود هستند، “تشدید شده است”.

رئیس دولت بریتانیا خواستار تغییر روی‌کرد در این باره شد و گفت که پناهندگان در نخستین کشور امنی که می‌رسند، درخواست پناهندگی کنند.

این یعنی کشورهای اتحادیه اروپا مهاجرانی را که از کشورهایی مانند یونان، ایتالیا یا فرانسه گذر کرده‌اند و به اروپا و بریتانیا رسیده‌اند، نپذیرند.

سیاست داخلی کشورهای غربی و بحران پناهندگان
در بیانیه نیویورک برنامه‌هایی هم برای مبارزه با “بیگانه‌هراسی” در نظر گرفته شده است.

با این حال همه این تلاش‌ها می‌تواند در شرایط سیاسی جاری در اروپا و ایالات متحده، به دست‌اندازهایی بخورد.

زید رعد حسین، رئیس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، در این نشست گفت که بیگانه‌هراسی، یک عامل عمده در قصور جامعه جهانی در واکنش به بحران آوارگان و مهاجران بوده است.

این معاون دبیرکل سازمان ملل متحد گفت که مدافعان حقوق مهاجران در کشورهای بسیار زیادی از افراد متعصب و نژادپرست ضربه خورده‌اند: “کسانی که می‌خواهند با بهره‌برداری از پیش‌داوری‌ها و فریب دیگران، به بهای وضعیت آسیب‌پذیرترین افراد، قدرت را به دست بگیرند یا دوباره به قدرت بازگردند.”

در ماه‌های گذشته در کشورهای غربی گروه‌هایی از سیاست‌مداران و نامزدهای انتخاباتی، وعده‌هایی ضد مهاجرپذیری داده‌اند.

چندین کشور با پیش‌نویس اولیه بیانیه نیویورک مخالفت کرده بودند که از کشورها می‌خواست هر سال ده درصد از جمعیت آواره را که در خاک این کشورها هستند، به عنوان مقیم بپذیرند. گروه‌های حقوق‌بشری متعددی با حذف این بخش مخالفت کردند و حالا که در بیانیه نهایی نیامده است می‌گویند این بیانیه، یک فرصت تاریخی را از دست داده است.

ایالات متحده و چند کشور دیگر هم با ادبیات بیانیه اصلی که می‌گفت کودکان آواره به‌هیچ‌وجه نباید دست‌گیر شوند، مخالفت کرده بودند. متنی که جایگزین شده می‌گوید اگر کودکان بازداشت می‌شوند باید خیلی به‌ندرت باشد.

روز سه‌شنبه باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، میزبان نشستی برای پی‌گیری نشست روز دوشنبه است که قرار است دست‌کم ۴۵ کشور در آن شرکت کنند و تعهدهایی بدهند از جمله درباره افزایش کمک‌های بشردوستانه تا سطح ۳ میلیارد دلار، دو برابر کردن پذیرش آوارگان، افزایش دست‌رسی به تحصیلات برای یک میلیون از جمعیت جوان‌تر این آوارگان و مهاجران، و دادن اجازه کار به یک میلیون نفر از بزرگ‌سالان این جمعیت بی‌جاشده.

دیوید میلیبند، وزیر خارجه سابق بریتانیا که اکنون رئیس سازمان امدادرسانی “کمیته بین‌المللی نجات” است، گفته که بیانیه روز دوشنبه خیلی آب‌رفته‌تر و بی‌رنگ‌تر از آن شد که انتظارش می‌رفت و این اهمیت نشست روز سه‌شنبه به میزبانی آمریکا را بیشتر می‌کند: “اگر ایالات متحده نتواند جامعه جهانی را در این باره همراه کند، ته‌مانده اعتماد به جامعه جهانی برای حل‌کردن این بحران از بین می‌رود.”

‘بحران بزرگ؛ تلاش اندک’
فیلیپ بولوپیان، از مدیران سازمان دیدبان حقوق بشر، می‌گوید بیانیه نیویورک، خیلی کمتر از آن است که جامعه جهانی باید برای بحران آوارگان انجام دهد.

او در حاشیه این نشست به خبرنگاران گفت: “اگر این بیانیه را با بحرانی که در جریان است مقایسه کنیم، کمتر از آن است که باید باشد. ما با یک بحران تاریخی روبه‌رو ایم ولی واکنش به آن اصلا در این اندازه‌ها نیست.”

کنش‌گران حقوق‌بشری انتقاد می‌کنند که خیلی از کشورها، آوارگان و پناه‌جویان را نمی‌پذیرند؛ کاری که این فعالان می‌گویند خلاف قوانین بین المللی است.

با این حال فیلیپ بولوپیان تاکید می‌کند که نشست روز دوشنبه که بیانیه نیویورک منجر شد، بی‌حاصل نبوده است “چون درست در چنین مواقعی است که می‌توان یک اقدام گروهی را پیش برد.”

هادی نیلی

مقر سازمان ملل متحد، نیویورک

۲۰ سپتامبر ۲۰۱۶

بی بی سی

تازه های بحران مهاجرت و پناهندگی را از فرهنگستان دنبال کنید.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شدعلامتدارها لازمند *

*