چند روز از حمله به سومین فرودگاه پرتردد اروپا گذشته و هنوز هیچ‌کس مسئولیت آن را نپذیرفته. اما نکته این‌جاست که گروه موسوم به دولت اسلامی هرگز مسئولیت فجایعی را که در ترکیه رخ داده و همگان باور دارند که کار این گروه است، نپذیرفته.
دولت ترکیه و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سی آی ا) می‌گویند حمله به فرودگاه آتاتورک همه مشخصات عملیات داعش را دارد.
البته داعش تنها گروهی نیست که این روزها در ترکیه بمب‌گذاری می‌کند-کردها هم هستند. اما حمله‌هایی که گروه‌های کرد به گردن گرفته‌اند عموما به نهادهای حکومتی بوده، مثل خودروهای انتظامی یا ساختمان‌های نظامی. حمله به مکان‌هایی که جنبه بین‌المللی دارند بیشتر به داعش می‌خورد.
در پیامی که به تازگی منتشر شده بود، شخصی که گفته می‌شود سخنگوی داعش است، می‌گفت چند حمله در ماه رمضان باید انجام شود – یعنی حالا. ضمن اینکه سه‌شنبه، روزی که مردان مسلح انتحاری به فرودگاه آتاتورک حمله کردند – دقیقا دومین سالگرد اعلام تأسیس “خلافت” دولت اسلامی بود.
عجیب نیست این حمله ضرب‌شستی در سالگرد اعلام خلافت باشد. بله، داعش فلوجه را از داست داده، اما همچنان فعال و ترس‌برانگیز است.
اما ماجرا یک سوی دیگر هم دارد: ترکیه. داعش در یک سال شش بار در ترکیه بمب‌گذاری کرده. باید پرسید چه بر سر این کشور آرام و باثبات خاورمیانه آمده؟
نوش‌دارو پس از سهراب
سیاری معتقدند نیروهای خارجی که در سوریه می‌جنگند، عمدتا از مرز ترکیه که زمانی عملا باز بود رفته‌اند
پاسخ پرسش بالا این است که بستگی دارد کدام طرف ماجرا ایستاده باشید.
اگر از طرفداران دوآتشه رجب طیب اردوغان باشید، حمله‌های داعش را تاوان مبارزه ترکیه با تروریسم میبینید. ماه پیش آقای اردوغان گفت “غرب ما را در جنگ با داعشی که به ترکیه حمله می‌کند تنها گذاشته. هیچ‌کدام آنها که می‌گفتند با داعش می‌جنگیم کاری نکرده‌اند، مثل ترکیه هزینه نداده‌اند.”
آقای اردوغان بارها مدعی شده داعش و حزب کارگران کردستان(پ ک ک) هم‌دست شده‌اند که ثبات ترکیه را برهم بزنند. ادعایی که با توجه به دشمنی عمیق این دو گروه، غریب به نظر می‌رسد.
اما اگر از مخالفان سرسخت رئیس‌جمهور ترکیه باشید، کل داستان را طوری دیگر میبینید. ناامنی کشور و حمله‌هایی را که در شهرهای بزرگ رخ داده نشانه ناکامی دستگاه اطلاعاتی و سیاسی میبینید.
واقعیت این است که تا همین اواخر کسی به حلقه‌های شناخته‌شده داعش در ترکیه (به‌ویژه در شهر آدیامان در جنوب) کاری نداشت. با خیالی آسوده در قهوه‌خانه‌های دودگرفته برنامه‌ریزی کردند تا ژوئن سال گذشته که چند بار در دیاربکر عملیات انجام دادند، و اکتبر سال گذشته در آنکارا. روی‌هم بیش از صد نفر را کشتند.
احمد داوداوغلو، نخست‌وزیر وقت ترکیه، همان موقع اعلام کرد “ما اسم کسانی را که ممکن است در ترکیه بمب‌گذاری انتحاری کنند داریم، اما تا اقدام نکنند نمی‌توانیم دستگیرشان کنیم.”
شاید بر همین مبناست که بسیاری معتقدند ترکیه بیش از حد تعلل کرد، و وقتی تهدید داعش را جدی گرفت که دیگر دیر شده بود. کم نیستند کسانی که می‌گویند دولت اسلام‌گرای ترکیه با گروه‌های جهادی در سوریه مدارا کرد و در نتیجه فضایی آفرید که داعش توانست رشد کند.
در چند سال اول جنگ داخلی سوریه، مرز ترکیه و سوریه کمابیش باز بود. جهادی‌ها می‌رفتند و می‌آمدند – همین‌طور سلاح و مهمات. نهایتا با فشار آمریکا و کشورهای دیگر بود که کنترل مرزها جدی‌تر شد.
البته آنکارا همواره این موضوع را تکذیب کرده. مقام‌های ترکیه می‌گویند هیچ مدرکی از اینگونه فعالیت‌ها در مرز ترکیه نیست و دولت‌های غربی می‌خواهند چهره این کشور را مخدوش کنند – بی‌آنکه بگویند ترکیه نزدیک سه میلیون سوری را پناه داده.
به هر روی، تردیدی نیست که هرچه نقش ترکیه در ائتلاف آمریکا علیه گروه موسوم به دولت اسلامی پررنگ‌تر شود، تهدید این گروه هم جدی‌تر می‌شود. اگر هم کسانی در ترکیه با ایده “دولت اسلامی” همدل بوده‌اند، قطعا با حمله‌های پیاپی داعش دیگر نیستند.
ضعیف‌تر از قبل، اما همچنان خطرناک
پایگاه هوایی آمریکا در جنوب ترکیه مبداء حمله‌های شبانه جنگنده‌های ائتلاف به مواضع داعش است. عجیب نیست که داعش بخواهد از ترکیه انتقام بگیرد.
به‌رغم ضربه‌های سنگینی که این گروه خورده، آنچه در پاریس و بروکسل و حالا استانبول رخ داد، نشان می‌دهد که داعش گرچه ضعیف‌تر از قبل اما همچنان تهدیدی جدی است.
داعشی‌ها ثابت کرده‌اند توان دور زدن دستگاه‌های اطلاعاتی پیشرفته کشورهای غربی را هم دارند. در کشوری مثل ترکیه – که ۸۰۰ کیلومتر مرز با سوریه دارد و ۳۲۰ کیلومتر مرز با عراق – کار قطعا آسان‌تر است، و زمینه مساعدتر.
این روزها ترکیه همچنان در بهت حمله به فرودگاه استانبول است. تدابیر امنیتی همه‌جای کشور تشدید شده، اما به نظر می‌رسد دولت آقای اردوغان وقتی به فکر افتاده که کار از کار گذشته است.
تقریبا همه می‌دانند که حمله‌هایی دیگر در راه است.
منبع : بی بی سی
