عطا محمد نور در پی چیست؟

از سه روز به این طرف، استاد عطا محمد نور، والی بلخ، بعد از یک جنگ فرسایشی با طالبان در آن ولایت، به کابل آمده است و ملاقات‌هایی را با سران حزب جمعیت و شخصیت‌های سیاسی کشور به راه انداخته است.

ملاقات‌های او عمدتاً روی احوال و اوضاع سیاسی کشور است و مسلماً بعد از طرح مسألهٔ آمدن حکمتیار و نیز کشته شدن دومین رهبر طالبان، نگرانی‌ها از وضعیت پیش روی کشور بیشتر شده است؛ بنابراین شرایطِ تازه، حضور عطا محمد نور در کابل را معنای دیگری بخشیده است و سؤال‌ها و تبصره‌هایی را در شبکه‌های اجتماعی داشته است.
حضور آقای نور در تعاملات سیاسی کشور همواره در پانزده سال اخیر چشم گیر بوده است و حالا هم یکی از بدنه‌های اصلی و تعیین کننده در کشور است. اما به نظر نمی‌رسد که آمدن استاد عطا محمد نور، در شرایط کنونی فقط تنها ربطی به بحث حکمتیار داشته باشد. اگرچه احتمال کنار آمدن حکمتیار، تاکنون با سکوت مخالفان او و افزایش نگرانی مردم افغانستان از چگونه‌گی حضور و جایگاه او مواجه است؛ اما ناگفته پیداست که مذاکره و سازش با چنان چهرهٔ عریان تاریخی، برای رقیبان سیاسی او مردمی که از او درد دیده‌اند سؤال برانگیز می‌باشد. البته با آمدن حکمتیار به کابل و تسلیم‌دهی سلاح و مهماتش به دولت و قطع رابطه‌اش را با گروه‌های تروریستی و زندگی مسالمت‌آمیزش در کشور باهیچ مخالفتی مواجه نیست؛ اما مهم‌ترین دغدغه این است که هیچ تضمینی برای این که حکمتیار در کابل به نفع ثبات تمام شود وجود ندارد در گذشته هم آمدن آقای حکمتیار به کابل و کنار آمدنش با دولت استاد ربانی، مؤثر واقع نشده بود. با آمدن او ولایت‌های کشور یکی پی دیگر به نفع طالبان توسط حزب اسلامی تسلیم داده می‌شد. حالاهم نگرانی‌ها از آمدن حکمتیار به همین دلیل و ده‌ها دلیل دیگر بالاست. زیرا معلوم نیست که آمدن او با همه امتیازهایی که برایش در نظر گرفته شده است، چه تأثیر و نقشی در روند صلح و ثبات دارد. آمدن حکمتیار ازآنجا نگرانی‌ها را بیشتر کرده است که برخی از مهره‌های او در کشور در ناامن ساختن کشور و همکاری با طالبان و تروریستان متهم اند. آنان که در خوان دولت و ملت در پانزده سال گذشته نشسته بودند، همواره در حمایت و همکاری در انتحار و انفجار قرار داشته و به شکل غیررسمی در ذهنیت‌های سیاسیون و مردم متهم بوده‌اند. از این رو، احتمال اینکه با آمدن حکمتیار این گروه‌ها و افراد مشکلاتی دیگری را خلق کنند نیز متصور است؛ چنان‌که از همین حالا تحرکاتی را به راه انداخته‌اند که مایه نگرانی است. از طرف دیگر همکاری‌هایی که میان برخی از شاخه‌های جنبش و طالبان در ولایت فاریاب برای ضربه‌زدن بر مواضع جمعیت در شمال کشور دیده شده، این نگرانی را به وجود آورده است که نشود با آمدن حزب اسلامی یک مثلث تازه، به هدف خاصی مشکلات جدیدی را به وجود بیاورند. در چنین فرصتی، عطا محمد نور، به عنوان یک هماهنگ کنندهٔ فعال می‌تواند برای رفع برخی از نگرانی‌ها و تهیدهای احتمالی‌یی که بعد از آمدن آقای حکمتیار مطرح باشد، پاسخ بدهد. طبیعی است نیروهایی که در سی سال گذشته حکمتیار را در برابر خودشان به عنوان دشمن دیده‌اند، باید از آمدن این چنینی او نگران باشند. اما با توجه به روایت‌های تاریخی، جریان دولت مجاهدین و مقاومت مردم افغانستان به رهبری احمدشاه مسعود، تلاش‌های زیادی را برای صلح انجام داد و تجربه نشان داده است که این طیف سیاسی که شامل کل جریان مقاومت می‌شود و همین شخصیت‌های سیاسی بازمانده از جبهه دولت ضد طالبان هیچ‌گاه در برابر صلح و ثبات قرار نداشته و همواره ممدی بر بهتر شدن وضعیت و اوضاع بوده‌اند و همین امروز هم مقاومت همین مردان در شمال کشور است که مانع نفوذ بیش از حد طالبان شده است؛ بنابراین، دولت وحدت ملی، به خصوص ریاست‌جمهوری، در برنامه‌های جنگ و صلحی که دارد، باید سیاسیون و نخبه‌گان و مردم افغانستان را شریک سازد تا نگرانی‌ها و بی‌اعتمادی‌ها جایش را به همکاری‌های عمیق برای منافع کل کشور تبدیل کند.
-روزنامه ماندگار، چهار شنبه ۵ جوزا ۱۳۹۵