شماری از فرهنگیان کشور سال ۱۳۹۴ خورشیدی را سالی دشوار برای فرهنگ افغانستان میدانند و میگویند که در این سال حکومت توجهی جدی به وضعیت فرهنگی نکرده است.
به باور این فرهنگیان، دولت افغانستان سیاست مشخص فرهنگی ندارد و این سبب شده است تا وضعیت فرهنگی کشور همچنان نابهسامان باقی بماند.
محمود جعفری، شاعر و نویسنده، ۹۴ را سال اُفت ادبیات در افغانستان میداند. به باور او، در این سال جز در بخش ادبیات کودک، در بخشهای دیگر کار جدییی صورت نگرفته است.
جعفری میگوید که فقر و بیکاری شهروندان در ۱۳۹۴، تأثیری مستقیم روی ادبیات کشور و مخاطبان آن گذاشته است. آقای جعفری همچنان خارج شدن فرهنگیان از کشور را به معنای خاموشی چراغ فرهنگ افغانستان میداند.
این شاعر و نویسنده، فرهنگ را عرصۀ تحول هر جامعه میداند و میگوید، تا زمانی که افغانستان سیاست پایدار فرهنگی نداشته باشد، به ثبات و امنیت دست پیدا نخواهد.
وسیم امیری، رییس انتشارت امیری کار یکسالۀ تمامی نهادهای فرهنگی افغانستان، به شمول وزارت فرهنگ، را کمتر از کار فرهنگی یک هفتهیی در کشورهای همسایه، چون تاجیکستان و پاکستان، میداند.
آقای امیری میگوید که حکومت افغانستان پس از سالها امسال روی کتاب مالیه وضع کرده است؛ در حالی که بیکاری و فقر روزافزون در کشور، سبب کاهش چشمگیر مخاطبان کتاب شده است. امیری میگوید که چاپ و نشر کتاب نسبت به سالهای گذشته ۹۰ درصد کاهش یافته و این شرمآور است.
رویدادهای فرهنگی
به گفتۀ رییس انتشارات امیری، در جریان سال ۹۴ خورشیدی، حدود ۲۰۰ عنوان کتاب در افغانستان چاپ شده است که به دلیل نبود مخاطب، بیشتر این کتابها نیز در انبار ناشران خاک میخورند.
بامیان، شهری تاریخی در مرکز افغانستان که پیکرههای بزرگ صلصال و شهمامه را در خود جا داده است، به عنوان پایتخت فرهنگی سازمان همکاریهای منطقهیی جنوب آسیا (سارک) در سال ۲۰۱۵، میزبان چندین جشنوارۀ فرهنگی و هزاران گردشگر داخلی و خارجی بود. این شهر در سال ۲۰۱۶ همچنان به عنوان پایتخت فرهنگی سازمان سارک باقی ماند و عضویت «شبکۀ شهرهای خلاق جهان» در سازمان فرهنگی یونسکو را نیز به دست آورد.
ایجاد «دیوار مهربانی» برای کمک به نیازمندان، یکی از رویدادهای فرهنگی بود که با استقبال زیادی از سوی مردم در پایتخت و ولایتهای کشور روبهرو شد.
در این سال، بیلتون یکی از محلیخوانان پرآوازه، اسماعیل اکبر و حبیب حکیمی، دو تن از نویسندهگان کشور درگذشتند. دلشاد بابه، یکی دیگر از آوازخوانان محلی پس از چندین ماه اسارت، از سوی گروه طالبان کشته شد. همچنان در این سال محسن حسینی، فیلمساز و منتقد سینما، خسرو مانی، نویسنده، هادی هزاره، شاعر، جعفر عزیزی، شاعر و چندین تن از فرهنگیان دیگر افغانستان را ترک و به کشورهای غربی پناهنده شدند.
در واپسین ماههای این سال، گروهی از شاعران و نویسندهگان فارسیزبان افغانستان در سفری رسمی به ایران رفتند و در چندین برنامۀ فرهنگی و ادبی در این کشور اشتراک و سخنرانی کردند.
ایجاد صندوق حمایت از ادبیات کودکان از سوی وزارت اطلاعات و فرهنگ، یکی دیگر از گامهای فرهنگی افغانستان در سال ۹۴ بود.
همچنان در هفتههای پایانی سال ۹۴، بودجۀ بازسازی قصر دارالامان از سوی کابینۀ افغانستان تصویب شد.
همچنان در روزهای اخیر این سال، یک سینمای خانوادهگی در کابل گشایش یافت.
سلام وطندار