نتیجه ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری پس از دو بار نقض تقویم انتخاباتی سرانجام روز یک‌شنبه، اول جدی، توسط کمیسیون مستقل انتخابات اعلام شد. طبق اعلام نتیجه ابتدایی، محمداشرف غنی با کسب ۵۰.۶۴ درصد آرا برنده انتخابات شده است. عبدالله عبدالله، رقیب اصلی غنی در انتخابات ششم میزان، نتیجه اعلام‌شده را نپذیرفته و آن را «تقلبی» خوانده است. او در این انتخابات برنده ۳۹.۵۲ درصد آرا شده است.
کمیسیون مستقل انتخابات گفته است که انتخابات را در ۲۶ هزار و ۵۸۰ محل رأی‌دهی با رعایت بی‌طرفی و به صورت شفاف برگزار کرده است. از این میان آرای مربوط به دو هزار و ۲۹۹ محل توسط کمیسیون مستقل انتخابات باطل شده است. این کمیسیون نتایج ابتدایی انتخابات را با تفکیک هر محل روی وب‌سایت خود بارگذاری کرده است.
عبدالله: ما برنده انتخابات هستیم
در همین حال، شب گذشته داکتر عبدالله رهبر دسته انتخاباتی ثبات و هم‌گرایی گفت که «بر اساس رای مردم» تیمش برنده انتخابات است.
رییس تیم انتخاباتی ثبات و هم‌گرایی در واکنش به اعلام نتایج ابتدایی گفت: «ما به خاطر نشان دادن حسن نیت و تعهد به مردم‌سالاری، تصمیم گرفتیم که در پروسه بازشماری شرکت کنیم و انتظار داشتیم که (کمیسیون مستقل انتخابات) آرای تقلبی را جدا بسازد.»
آقای عبدالله از کمیسیون انتخابات به شدت انتقاد کرد و گفت که این کمیسیون از فرصتی که تیم هم‌گرایی برایش داده بود، استفاده نکرد و با «تقلب‌کاران» هم‌دست شد و پاسخ قناعت‌بخش نیز نداد.
عبدالله تیم دولت‌ساز را به سازمان‌دهی تقلب متهم کرد و تاکید ورزید که صدمه تقلب و عملیات انتحاری، یکی است.
آقای عبدالله هم‌چنان از مراسمی که بیگاه دیروز توسط تیم دولت‌ساز برگزار شد، نیز به شدت انتقاد کرد. او گفت: «هیچ‌کس برای‌شان نگفت که این آمار، آمار ابتدایی است و مرحله‌ی جان‌دار پروسه هنوز باقی مانده است.»
داکتر عبدالله گفت، به قصد این‌که ارقام را بالا نشان دهند، چند رای دیگر هم وارد سیستم شده است.
او هم‌چنان از کمیسیون مستقل شکایات انتخاباتی خواست تا شکایت‌ها را بررسی و رأی‌های تقلبی را جدا سازد.
عبدالله عبدالله هم‌چنان از هوادارانش خواست که صبورانه منتظر تمثیل اراده‌ی‌شان باشند. او هشدار داد که با قدرت از رای مردم دفاع می‌کند.
رییس اجرایی حکومت فعلی هم‌چنان هشدار داد که هر گزینه‌ای را [برای دفاع از رای مردم] مجاز و دفاع از رای مردم را بر خود فرض می‌داند.
رحمت‌الله نبیل نیز نتیجه ابتدایی انتخابات را قبول نکرده است. نبیل گفته است که این نتیجه، «جانب‌دارانه» و حاصل «تقلب سیستماتیک» در انتخابات است. او برنده ۱.۸۶ درصد آرا شناخته شده است. نبیل خواستار معرفی نامزدانی به دادگاه شده است که به گفته او از این «تقلب سیستماتیک» نفع برده‌اند.
دسته انتخاباتی «امنیت و عدالت» به رهبری آقای نبیل گفته است: «کمیسیون مستقل انتخابات بدون توجه به «اصل بی‌طرفی و چهارچوب‌های حقوقی» به شکل جانب‌دارانه آمار و ارقام‌هایی را زیر نام نتیجه ابتدایی اعلام کرد و با این کارش آخرین میخ را بر پیکر «نیم‌جان دموکراسی» کوبید.»
امنیت و عدالت تأکید کرده است که این نتیجه برای مردم و اعضای این دسته انتخاباتی قابل قبول نیست. دسته انتخاباتی رحمت‌الله نبیل از جانب دیگر گفته است که با اعلام نتیجه ابتدایی، کمیسیون شکایات انتخاباتی در یک آموزن خطیر قرار گرفته است. این دسته انتخاباتی ابراز امیدواری کرده است که کمیسیون شکایات انتخاباتی با بی‌طرفی «آرای سفید را از سیاه» جدا کند و عاملان و ذی‌نفعان «تقلبات سازمان‌یافته انتخاباتی» را از فهرست نامزدان حذف و به نهادهای عدلی و قضایی معرفی کند.
عبداللطیف پدرام نیز در واکنشی گفته است که نتیجه ابتدایی انتخابات را نمی‌پذیرد. او هم مانند عبدالله و نبیل باور دارد که در انتخابات به صورت «سیستماتیک» تقلب شده است. پدرام، کمیسیون مستقل انتخابات را متقلّب خوانده و گفته است که رأی او را کم کرده است. پدرام افزوده است، در غیر این صورت، او در جایگاه چهارم قرار داشت. این نامزد انتخابات در رده‌بندی کمیسیون مستقل انتخابات در جایگاه هفتم قرار داد. او برنده ۰.۶۹ درصد آرا اعلام شده است.
سایر نامزدان تا ناوقت روز یک‌شنبه نسبت به اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات واکنشی نشان نداده بودند.
غنی: «پیروزی دولت‌ساز، پیروزی مردم افغانستان است»
در این میان محمداشرف غنی رییس جمهور فعلی و نامزدی که در دور نخست انتخابات، بنده اعلان شده، شام یک‌شنبه طی یک سخنرانی در ارگ گفت که هدف تیم انتخاباتی‌اش «خدمت مساوی برای هر افغان است.»
محمداشرف غنی که در حضور اعضای تیم دولت‌ساز سخنرانی می‌کرد، از اعضای این تیم سپاس‌گزاری کرد و گفت: «تیم انتخاباتی او «تیم تصمیم» است نه «تیم تقسیم».
او گفت کسانی که طرح دیگری از جمله ایجاد حکومت موقت دارند، دوباره فکر کنند. آقای غنی گفت که تیم دولت‌ساز در جریان مبارزات انتخاباتی تا امروز ۸۰ تن را از دست داده است.
آقای غنی از جامعه‌ی جهانی به خاطر حمایت از روند انتخابات تشکر کرد. او اضافه کرد که همکاری افغانستان با جامعه جهانی استوار بر منافع مشترک است. او تاکید کرد: «هیچ افغان از هیچ افغان برتر و کم‌تر نیست.»
وضعیت دیگر نامزدان انتخابات ریاست جمهوری
شماری از نامزدان عضو «شورای نامزدان‌هم انتخابات ریاست جمهوری» پیش‌تر گفته بودند با انتخابات قطع ارتباط کرده و دیگر کمیسیون مستقل انتخابات را به رسمیت نمی‌شناسند. آن‌ها خواستار تشکیل «حکومت مشارکتی» برای برگزاری انتخابات مجدد در کشور شده‌اند.
کمیسیون مستقل انتخابات، گلبدین حکمتیار را برنده ۳.۸۵ درصد آرا معرفی کرده است که بعد از غنی و عبدالله بیش‌ترین رأی را به دست آورده است. سیدنورالله جلیلی ۰.۸۵ درصد، عنایت‌الله حفیظ ۰.۶۲ درصد، محمدحکیم تورسن ۰.۳۶ درصد، احمدولی مسعود ۰.۲۲ درصد، محمدشهاب حکیمی ۰.۱۸ درصد، غلام‌فاروق نجرابی ۰.۰۹ درصد و نوررحمان لیوال ۰.۰۵ درصد آرای شرکت‌کننده‌گان انتخابات ششم میزان را به دست آورده‌اند. این‌ها نامزدانی هستند که تا ناوقت روز یک‌شنبه نسبت به اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات موضع‌گیری نکرده بودند.
اما محمداشرف غنی و فرامرز تمنا از اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات استقبال کرده‌اند. آن‌ها انتخابات ششم میزان را پیروزی «جمهوریت» در کشور توصیف کرده‌اند. تمنا در این انتخابات ۰.۹۹ درصد آرا را به دست آورده است. او پیش از اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات به دسته انتخاباتی «دولت‌ساز» به رهبری محمداشرف غنی پیوسته بود. فضل‌هادی مسلمیار، رییس مجلس سنا، نیز از اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات استقبال کرده است. او در انتخابات ششم میزان از حامیان محمداشرف غنی بود.
اما احزاب جمعیت اسلامی، وحدت اسلامی و وحدت اسلامی مردم افغانستان، اعتراض‌شان به نتیجه‌ی ابتدایی انتخابات را بیان داشته و گفته‌اند که از هر مسیر قانونی‌ای برای دفاع از آرای مردم، استفاده می‌کنند.
این در حالی است که عطامحمد نور، رییس اجرایی حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز در پیامی پیش‌تازی آقای غنی در نتایج ابتدایی انتخابات را به او تبریک گفته است.
آقای نورگفته است که گفته مردم حق داشتند از نتایج انتخابات زودتر باخبر شوند. او «از جسارت و زحمت‌کشی کمیسیون مستقل انتخابات» هم سپاس‌گزاری کرد. آقای نور هم در انتخابات ریاست جمهوری ششم از هم‌پیمانان قبلی‌اش جدا شد و تلویحاً از تیم دولت‌ساز اعلام حمایت کرد.
آقای نورگفته است که گفته برای تیم‌های انتخاباتی دیگر، «چانس خوب در آینده» آرزو می‌کند.
واکنش‌ها به اعلام نتایج انتخابات
دفتر نماینده‌گی سازمان ملل متحد و سفارت امریکا در کابل نیز نسبت به اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری در کشور واکنش نشان داده‌اند. یوناما در اعلامیه‌ای از اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات استقبال و از کار کمیسیون‌های انتخاباتی برای اعلام این نتیجه ستایش کرده است.
تدامیچی یاماماتو، رییس یوناما، گفته است که مشارکت مردم به رغم تهدیدات امنیتی شایسته تقدیر است و حالا تمامی جوانب دخیل باید تعهد خود برای حفاظت و تکمیل روند انتخابات و درستی نتیجه نهایی آن به اثبات برسانند. او افزوده است که هر تصمیم کمیسیون‌های انتخاباتی درباره نتیجه نهایی انتخابات باید دارای توجیهات «قانونی و فنی» و برای مردم واضح باشد. یاماماتو از نامزدان خواسته است تا شکایات خود را در چهارچوب قانون در کمیسیون شکایات انتخاباتی دنبال کنند و این کمیسیون نیز باید به صورت شفاف و دقیق به این شکایات رسیده‌گی کند. او خاطرنشان ساخته است که یوناما علاوه بر پشتی‌بانی از کارهای کمیسیون‌های انتخاباتی، با حفظ بی‌طرفی و رعایت قانون، از تلاش‌های ضد تقلب نیز حمایت می‌کند.
جان بس، سفیر امریکا در کابل، در توییتی از فعالیت کارکنان انتخاباتی و اعضای کمیسیون مستقل انتخابات قدردانی کرده است. او تأکید کرده است که نتیجه اعلام‌شده از جانب کمیسیون مستقل انتخابات، «ابتدایی» است و تا اعلام نتیجه «نهایی» و اعتماد مردم نسبت به آن، مراحل متعددی باقی مانده است.
سازمان آتلانتیک شمالی «ناتو» نیز از اعلام نتایج ابتدایی انتخابات استقبال کرده است.
موقف کمیسیون رسیده‌گی به شکایت‌های انتخاباتی
با این حال، کمیسیون شکایات انتخاباتی اعلام کرده است که آماده ثبت شکایات در پیوند به نتیجه ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری است. هیأت رهبری این کمیسیون روز گذشته در یک نشست خبری اعلام کرد که زمان رسمی ثبت شکایات در دفترهای ولایتی و مرکزی کمیسیون شکایات انتخابات رأس ساعت هشت صبح امروز دوشنبه، دوم جدی، آغاز و برای سه روز کاری ادامه می‌یابد.
زهره بیان شینواری، رییس کمیسیون شکایات انتخاباتی، از نامزدان خواست که اگر نسبت به نتیجه ابتدایی شاکی هستند، شکایات‌شان را در زمان رسمی در دفترهای این کمیسیون ثبت کنند. او هم‌چنان از نامزدان خواست که از هر گونه پیش‌داوری درباره نتیجه نهایی انتخابات خودداری کنند و اجازه بدهند به شکایات در چهارچوب قانون رسیده‌گی شود. رهبری این کمیسیون اطمینان داد که آرای سیاه و سفید را از هم جدا خواهد کرد.
مطابق قانون، به شکایات نامزدان در پیوند به نتیجه ابتدایی انتخابات در جریان ۱۵ روز کاری در دفترهای ولایتی کمیسیون شکایات انتخاباتی رسیده‌گی می‌شود. هر گاه فیصله‌های این دفترها قناعت نامزدان شاکی را فراهم نکند، در آن صورت، برای این نامزدان سه روز فرصت استیناف‌خواهی داده می‌شود تا اعتراضات‌شان را در دفتر مرکزی کمیسیون شکایات انتخاباتی ارایه کنند. برای رسیده‌گی به این اعتراضات ۱۵ روز کاری در نظر گرفته شده است. به این ترتیب، ۳۶ روز کاری نیاز است تا کمیسیون شکایات انتخاباتی نتیجه‌ی نهایی انتخابات را برای اعلام آماده کند. صلاحیت اعلام این نتیجه به کمیسیون مستقل انتخابات داده شده است.
انتخابات ریاست جمهوری کشور در ششم میزان با استفاده از تکنولوژی بایومتریک برگزار شده بود. دست‌کم یازده دسته انتخاباتی باور دارند در این انتخابات به صورت «سیستماتیک» تقلب شده است. کمیسیون مستقل انتخابات سقف نهایی رأی‌دهنده‌گان بایومتریک‌شده در این انتخابات را یک میلیون و ۸۴۳ هزار و ۱۰۸ نفر اعلام کرده است. با ابطال ۱۸ هزار و ۷۰۷ رأی دارای معلومات بایومتریکی، پس از تفتیش و بازشماری آرا، این رقم به یک میلیون و ۸۲۴ هزار و ۴۰۱ رأی تقلیل یافته است. کمیسیون مستقل انتخابات گفته است که ۳۱ درصد این رأی‌دهنده‌گان زن بوده‌اند. این کمیسیون پیش‌تر آمار «تخمینی» رأی‌دهنده‌گان را حدود ۲.۶ میلیون نفر اعلام کرده بود. ۱۸ نفر برای تصدی کرسی ریاست جمهوری در انتخابات ششم میزان نامزد بودند. اما در روز انتخابات تنها ۱۳ تن آن‌ها در میدان رقابت باقی مانده بودند.
کمیسیون مستقل انتخابات گفته است که انتخابات را در ۲۶ هزار و ۵۸۰ محل رأی‌دهی با رعایت بی‌طرفی و به صورت شفاف برگزار کرده است. از این میان آرای مربوط به دو هزار و ۲۹۹ محل توسط کمیسیون مستقل انتخابات باطل شده است. این کمیسیون نتیجه ابتدایی انتخابات را با تفکیک هر محل روی وب‌سایت خود بارگذاری کرده است
نویسنده :
خلیل اسیر
۲۳٫۱۲۰۲۰۱۹
منبع : هشت صبح
