کابل/۲۴حوت/فرهنگستان
افسانه نوابی، یکی از نخستین آوازخوانان زن در افغانستان، به عمر هفتاد سالگی در آلمان درگذشت.
بستگان بانو نوابی، می‌گویند که او از سال‌ها بدینسو با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می‌کرد و سرانجام روز(شنبه، ۲۳حوت) درگذشت.
افسانه ایوبی نخستین بانوانی بود که در جامعۀ سنتی دهۀ چهل هجری خورشیدی حاضر به آوازخوانی و اجرای زنده از طریق رادیو افغانستان شد.
بانو افسانه در چهارده سالگی با اجرای آهنگ معروفش “من مست بهار حسنت” شهره شد.
اما وقتی جنگ‌های داخلی در افغانستان آغاز شدند او به آلمان پناهنده شد.
طاهر زهیر، سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ گفت: «درگذشت ایشان یک ضایعۀ بسیار سنگین و جبران ناپذیری برای جامعۀ هنری افغانستان به‌حساب می‌آید.»
وحید قاسمی، آوازخوان افزود: «در آلمان هم خواست همراه با پسرانش یک گروپ موسیقی بسازد و فعالیت کند، اما متأسفانه به‌نحوی در انزوا قرار گرفت و نتوانست به آرزویی که داشت دست یابد.»
بیشترین آهنگ‌های بانو افسانه در دورۀ طلایی موسیقی افغانستان در زمان داودخان ثبت شده‌اند. آهنگ‌هایی را که افسانه اجرا می‌کرد بیشتر ساخته‌های آهنگ سازان معروف آن زمان چون استاد فرخ افندی، استاد نینواز، استاد سرمست، استاد فقیرمحمد ننگیالی، استاد هاشم و شمس الدین مسرور بودند.
الیاس شهنا، استاد در مکتب دولتی موسیقی آلمان می‌گوید: «بانو افسانه یکی از آوازخوانان سرود ملی افغانستان است که برای اولین بار ما با جمعی از هنرمندان سرود ملی افغانستان را سرودیم.»
به‌علت محدودیت‌ها در برابر موسیقی زنان آن زمان، بانو افسانه با نام مستعار جلوه و افسانه به فعالیت موسیقی آغاز کرد؛ محدودیت‌هایی که به گفتۀ آریانا سعید، یکی از آوازخوان جوان افغانستان هنوز در برابر فعالیت موسیقی زنان پابرجا استند: «از نظر بعضی از مردم، هنر موسیقی هنوز هم برای زنان درست نشده است بلکه تنها برای مردان چون یک مملکت مردسالار هم استیم.»
از خانم افسانه ایوبی صدها آهنگ در آرشیف رادیو تلویزیون ملی افغانستان باقی مانده است.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی
