کابل/۱۴دلو/فرهنگستان
امروز ۵۰۰ روز شد که دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان توسط گروه تروریستی طالبان از رفتن به مکتب محروم شده اند.
وزارت معارف گروه طالبان در سوم ماه حمل سال ۱۴۰۱ خورشیدی، همزمان با آغاز سال تعلیمی در افغانستان و درست در زمانی که هزاران دانشآموز دختر بر اساس وعدههای قبلی، پشت دروازههای مکاتب رسیده بودند، اعلام کرد که تمام مکاتب دخترانه دورههای متوسطه و لیسه «تا اطلاع ثانی» مسدود است.
از آن زمان تاکنون، دسترسی زنان و دختران افغانستان به آموزش، به صورت تدریجی از بین رفته است و حالا تنها دختران در دوره ابتدائیه اجازه دارند که به مکتب و یا مدارس دینی تحت کنترل گروه طالبان بروند.
در یکونیم سال گذشته، گروه تروریستی طالبان بیش از هشت فرمان، مکتوب و دستور به هدف محدود کردن آموزش زنان و دختران صادر کرده است.
این فرمانها از مسدود شدن مکاتب متوسطه و لیسه بر روی دختران آغاز شد و با تفکیک جنسیتی کلاسهای درسی دانشگاهها، پوشش اجباری روبند و لباس سیاه بلند، محدودیت در انتخاب رشته در امتحان کانکور، منع دختران از برگزاری جشن فارغالتحصیلی، ممنوع شدن تحصیل دختران در دانشگاههای دولتی و خصوصی و ممنوع شدن آموزش دختران در آموزشگاههای خصوصی ادامه یافت و با منع دختران از اشتراک در امتحان کانکور تکمیل شد.
ستیز گروه تروریستی طالبان با آموزش زنان و دختران، بخشی از پالیسی این گروه برای حذف کامل زنان از جامعه بود که زنان معترض افغانستان آن را «آپارتاید جنسیتی» میخوانند.
از زمان صدور دستور ممنوعیت آموزش زنان در مکاتب متوسطه و لیسه تا اکنون که آموزش زنان به صورت کامل ممنوع شده، رفع این ممنوعیت یکی از اصلیترین شرایط جامعه جهانی برای تعامل با گروه طالبان و حتا به رسمیت شناختن این گروه بوده است.
مسألهی آموزش زنان و دختران، تقریبا در هر نشست سازمان ملل متحد و نشستهای بینالمللی در مورد افغانستان و هر دیدار مقامهای سازمان ملل و کشورهای جهان با طالبان مطرح شده و بیانیههای زیادی در این مورد نیز صادر شده است.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان(یوناما) تنها در ماه جنوری سال ۲۰۲۳ میلادی در ۲۲ پست در صفحه رسمی فیسبوک خود، به مسألهی ممنوعیت آموزش و کار زنان اشاره کرده و آن را بازتاب داده است.
علاوه بر این، در هفتههای اخیر امینه محمد و مارتین گریفیتس، معاونان دبیرکل سازمان ملل متحد به افغانستان آمدند و با اعضای ارشد گروه طالبان در مورد رفع ممنوعیت آموزش و کار زنان، گفتوگو کردند.
اما دیدارهای مقامهای سازمان ملل و کشورهای جهان و صدور بیانیههای آنها در مورد محکومیت دستورهای گروه طالبان علیه زنان، تاکنون باعث رفع هیچ کدام از دستورهای تندروانهی این گروه تروریستی علیه زنان نشده است و حتا نتوانسته است روند تشدید محدودیتها علیه زنان را متوقف کند.
ناکامی سازمان ملل و جامعه جهانی در رفع ممنوعیتها علیه زنان، باعث شده است که زنان افغانستان جامعه جهانی به ویژه دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان را به «سفیدنمایی طالبان» متهم کنند.
منیژه باختری، سفیر افغانستان در اتریش، در ششم ماه جدی سال جاری خورشیدی در صفحه رسمی تویتر خود نوشت: «در یکسالونیم گذشته مقامات یونما در افغانستان در پی سپیدسازی و عادیسازی طالبان و گمراه کردن افکار عامه جهاناند.»
جنبش زنان متقدر افغانستان نیز پس از سفر دو مقام ارشد سازمان ملل متحد به افغانستان، از «رویکرد تعاملی» این نهاد با گروه طالبان انتقاد کرد.
این جنبش با نشر اعلامیهای، گفت: «بانوان معترض با انتقاد تند از سازمان ملل متحد میخواهند که بهجای همدستی با یک گروه جنایتکار در کنار زنان افغان بایستد و از حقوق آنان دفاع کند.»
در اعلامیه این جنبش سازمان ملل متحد متهم شده است که گرایش به مشروعیت دادن و به رسمیت شناختن گروه طالبان دارد.
طالبان پس از حاکمیت دوبارهشان در افغانستان تا کنون با وجود اعتراضهای گستردۀ داخلی و خارجی به ممنوعیت حق کار و آموزش زنان و دختران هیچ گام عملی برای رفع این ممنوعیتها برنداشته است.
برای حل این مشکلات حتی دو هیئت سازمان ملل متحد به کابل سفر کردند و با مقامهای حکومت طالبان دیدار و گفتوگو کردند، اما هنوز نتیجۀ ملموس این دیدارها دیده نشده است.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی