چاپ دوم آدلارام
«آدلارام» مجموعه دوبیتیِ شاعر فرزانه استاد محمدآصف رحمانی پارسی است که برای اولین بار سه ماه پیش از سوی «انتشارات آن» چاپ و نشر گردید. در این مجموعه دوصد و پنجاه دوبیتی با لهجۀ هراتی گنجانیده شده است.
مخاطب در نگاه اول با کتابی مواجه است که او را میخنداند و میگریاند. محتوای کتاب آمیختهای از طنز و عاشقانهسرایی است:
عسل مه، قند و خرما مه کجایی؟
دوایِ کُلِ دردا ما کجایی؟
به والله از غم تو خیکِ بادُم۱
برِخته۲ غم به لنگا۳ مه، کجایی؟
.
دلُم از رنج و سودای تو ناخوش
سرُم از سرکشیهای تو ناخوش
دعاگوی تُنُم۴ که تا قیامت
تو خوش باشی و شیدای تو ناخوش
.
به سر وعده به پا۵ یَخدُن۶ نیامد
به لبِ چشمۀ غیزون۷ نیامد
به دل گفتُم که بلکه کفتری شه
بیایه پشت کفترخُن۸ نیامد
اما هدف اصلی این مجموعه چیزی فراتر از این است، شاعر در این مجموعه تلاش دارد اصطلاحات، واژهها، بناهای تاریخی و هنرمندان نامآور هرات را برای امروزیها معرفی کرده و مرجع مکتوبی برای فردا باشد:
مه شهرِ خور، به صد کشور نمِدُم
دولختایور۹ به مُشکِ تَر نمِدُم
تمامِ برج و باروی جهانهر
به مَلّهِ۱۰ «بُرج خاکستر»۱۱ نمِدُم
دو چش بادامه، شهکاره، قشنگه
دهن نقش گل ناره، قشنگه
الف بینی دو ابرو مدَّ آفت
خط لب، خط عطاره۱۲، قشنگه
از آنجا که عدهای از اصطلاحات و واژهها برای غیرهراتیها (بعضاً برای خود هراتیها) ناآشناست، تکتک آنها در پانویس همان صفحه از کتاب شرح داده شده است.
در این زمان که جامعه با کتاب و کتابخوانی بیگانه است، ۵۰۰ جلد این کتاب طی سه ماه بهفروش رسیده و انتشارات آن به خاطر تقاضای مخاطبان این کتاب، تصمیم دارد کتاب را بهزودی بازچاپ کند.
۱٫ خیک باد: اصطلاحاً به فردی گفته میشود که بسیار ورم کرده باشد.
۲٫ برِخته: ریخته است
۳٫ لنگا: لنگها، پاها
۴٫ تُنُم: تو هستم
۵٫ پا: در اینجا به معنای کنار
۶٫ یخدُن: یخدان، بنایی بزرگ و مخروطی شکل که برای استفاده در فصل گرما، زمستانها در
آن برف ذخیره میکنند.
۷٫ غیزُن: غازیان، محلی در شهر هرات
۸٫ کفترخُن: کفترخانه، کبوترخانه
۹٫ دولختایُور: خاک و بادش را
۱۰٫ مَلّه: محلّه
۱۱٫ برجِ خاکستر: از برجهای قدیمی که در گوشۀ جنوبغربی شهر هرات واقع بوده است.
۱۲٫ عطار: مرحوم استاد محمدعلی عطار هروی از خوشنویسان معروف هرات
نویسنده : جاوید نبی زاده
۱۴٫۰۱٫۲۰۲۰