کرونا و آمد آمد عید در کابل
گزارشی از سمیع صدیقی
به تمسخر گرفتن کرونا و باورمردم بر این که بیماری کرونا با هر کسی کار ندارد ؛ سبب شده که شماری از شهروندان با وجود تمامی هشدارها از خطرآفرینی ازدحام و مراعات نکردن فاصله اجتماعی ؛ برای خرید عید بازارهای شهر را پر رنگ ساخته اند .
بیشتر از یک میلیارد مسلمان در جهان با توجه به وضعیت جاری ، عید رمضان را جشن میگیرند ، اما عید در افغانستان وچگونگی آمادگی برای برگزاری آن با سایرین متفاوت است .
میخواهم در این گزارش گوشه کوچکی از آماده گی های مردم را در کابل به خواننده های فرهنگستان ارایه دارم .
پس از چاشت آخرین روز ماه مبارک رمضان ،با در نظرداشت نورم های لازم صحی مانند دستکش، ماسک و مراعات فاصله اجتماعی ،به بازارِ “مندوی کابل ” رفتم، حس باورنکردنی به من دست داد ، گویا در این دوماه تنها من قرنتین بودم و از آفت کرونا می ترسیدم .
صدای دستفروشان دغدغه های کرونا را غرق کرده بود بازار مندوی همه را درگیر چانهزنی کرده بود لحظهی که چانهزنی تمام میشد یکی پولش را از جیب بیرون میکرد و انگشت در دهان می برد و پول را حساب میکرد و به فروشنده میپرداخت فروشنده هم اینکه پول را بدست میآورد به رویش میمالید و میگفت:« به خیر کهنه کنی لالا جان !»
عدهی سالم بود و نکتههای لازم صحی(دستکش، ماسک، دوری از جمع) را مراعات میکرد وعده دیگر به شکل پرازید خود را به آن یک دیگر تا می توانست میچسپاند و میگفت:«ای ره ببین فقط کرونا میخوریش».
به کوچه تیمورشاهی رسیدم از ازدحام به تیله تیله کشید احساس کردم که آکسیژن برای تنفس کافی نیست با خود میگفتم خدا امروز را بخیر بگذاراند..
-در پیادهرو تکهفروشی جار میزد:
تکههای شیک!
مال مغازه ، متر صد روپه، لیلام ، لیلام بی تاوان !
بیایین که خلاص اس!
-مردی دیگری با کراچی پر از جنسهای مختلف صدا میکرد:
هرشی داره یک بَی داره!
ده ده روپه، ده ده روپه!
– دوچرغهی که پشت آن فقسی بسته بود صدای تکرار از بلند گویش به هوا میپیچید:
پودر دندان دوای دندان
اگر نصواری باشی سگرتی باشی هر رقم که باشی دندان هایته سفید میکنه
فقط ۲۰ روپه…
چبلقفروشی با نیشخند یا هم برای جلب توجه مشتریان فریاد میزد:
چبلق بگیرین با شانزهسال ضمانت!
شجاعت مردم را از کرونا میستایم؛ اما نباید شجاعت را با بیپروایی اشتباه گرفت!
با آنکه مسوولان وزارت صحت همواره اعلام میکنند؛ که اگر قرنتین در نظر گرفته نشود منتظر فاجعه بزرگی باید باشیم؛ مگر مردم در تلاطم روز گار غرق هستند و فکر صحت و ترس از کرونا را ندارند.
آمار دولتی میرساند که تا کنون ۹۹۹۸ نفر در افغانستان، به ویروس کرونا ابتلا شده اند که از این میان، ۲۱۶ نفر جان باخته اند ،در حالیکه صاحب نظران میدانند که در کشور ما امکانات بدست آوردن آمار دقیق نا ممکن است و شاید این آمار و ارقام به مراتب بالا تر باشد .
با وصف این همه ، شهروندان به هشدارهای وزارت صحت توجه نمیکنند و یا اینکه امکان توجه از آن ها سلب شده است .
شاید هم دلیل عمده این باشد که مجبور هستند ، خطر را نبینند و کار نمایند تا خانواده های شان را اعاشه نمایند و به خاطر خانواده خود ، حتا از آفت کرونا هم ترس نداشته باشند .
وطندار گلم عیدت مبارک .
سمیع صدیقی
فرهنگستان ۲۳ می ۲۰۲۰