یک نهاد تحقیقی به نام «REACH» همزمان با سقوط حکومت پیشین، تحقیقی را روی مشکلات خشکسالی و اقتصادی افغانستان انجام داده است. طبق یافتههای این نهاد، شهروندان کشور علاوه بر تشدید خشونت و آشفتهگیهای سیاسی که تجربه میکنند، با دومین خشکسالی در طول چهار سال گذشته و تأثیر مداوم کووید-۱۹ مواجهاند. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که اکنون مردم افغانستان با یک بحران اقتصادی «در حال ظهور و خدمات عمومی کلیدی در معرض خطر» مواجهاند. نهاد ریچ گفته است که تحولات سیاسی اخیر وضعیت اقتصادی افغانستان را «شکننده» کرده و این سبب شده است که شهروندان این کشور، به کمکهای بشردوستانه نیاز مداوم داشته باشند. براساس یافتههای این نهاد، تا حال ۴۰۰ هزار نفر به دلیل مشکلات اقتصادی مهاجر شدهاند و هشت درصد خانوادهها نیز برای تأمین نفقه، حاضر شدهاند که دخترانشان پیش از سن قانونی ازدواج کنند.
نهاد تحقیقی «REACH» روز شنبه، ششم قوس، گزارش خود در باره بحران ناشی از خشکسالی و فقر اقتصادی در افغانستان را نشر کرد. این نهاد برای بررسی وضعیت با نُه هزار و ۸۸۰ خانواده در ماههای اسد و سنبله مصاحبه کرده است. طبق معلومات این نهاد، این تحقیق در هماهنگی با نهاد دفتر هماهنگی امور کمکهای بشری سازمان ملل متحد (OCHA) و سایر نهادهای بینالمللی انجام شده است.
یافتههای این تحقیق نشان میدهد که افغانستان در حال حاضر به سرعت با یک بحران بشردوستانه «رو به وخامت» مواجه است و این وضعیت، شمار زیاد از جمعیت کشور را متأثر خواهد کرد. ریچ عوامل این بحران را از دست دادن گسترده درآمد، کمبود نقدینهگی، افزایش هزینههای مواد غذایی و توقف کمکهای توسعهای و خدمات عمومی پس از سقوط حکومت پیشین میداند. این نهاد تأکید کرده است که این عوامل آسیبپذیری اجتماعی-اقتصادی موجود را بیشتر تشدید میکند. در گزارش آمده است که اگر وضعیت موجود ادامه پیدا کند، باید نیازهای بشردوستانه با توجه به بیثباتی سیاسی و اقتصادی، ناامنی و دسترسی به کمکهای بشردوستانه، به دقت رصد شود.
در این گزارش تصریح شده است که با تحولات سیاسی اخیر، فرصتهای شغلی از دست رفته و بیشتر شهروندان کشور بیکار شدهاند که اکنون با مشکلات معیشتی روبهرو هستند. به باور این نهاد، معیشت ناکافی حتا به سطوح بالای از آسیبپذیری اجتماعی-اقتصادی منجر میشود. همچنان ۶۸ درصد از خانوادههای که با این نهاد مصاحبه کرده، گفتهاند که در یک ماه اخیر، درآمد کمتر نسبت به زمانها عادی داشتهاند. ریچ تحلیل کرده است که این مشکل ناشی از کاهش فرصتهای شغلی بوده است. افزون بر این، این نهاد خاطر نشان کرده است، با توجه به رویدادهای اخیر در افغانستان، پیشبینی میشود که پویاییها و محرکهای جابهجایی تغییر کند، که این منجر به ایجاد نگرانیهای جدید، مانند «بازگشت آوارگان داخلی» میشود. به عقید این نهاد، ممکن است تا ۴۰ درصد از آوارهگان داخلی به محل زندهگی خود بازگردند و در آنجا به کمکهای بیشتری نیاز پیدا کنند.
از سوی دیگر این نهاد تأکید کرده است که بیشتر خانوادهها برای به دستآوردن غذا یا پول برای خرید غذا با مشکل مواجه شدهاند. براساس یافتهها، دستکم یک سوم نفوس کشور (۳۷ درصد) دارای نمرات «ضعیف» مصرف غذا هستند. نهاد تحقیقی ریچ تأکید کرده است که با افزایش هزینههای مواد غذایی در بحران اقتصادی فعلی و دسترسی محدود به پول نقد، این وضعیت بدتر می شود. این نهاد افزوده است که میانگین هزینه سبد غذایی در حال حاضر به ۱۶ درصد افزایش یافته است.
در بخشی دیگر از این تحقیق به خشکسالیهای اخیر اشاره شده و گفته شده است که وضعیت زندهگی جمعیتهای تحت تأثیر خشکسالی در سال ۲۰۲۲ نگران کننده خواهد بود. به گفته این نهاد، خانوادههای که زیر تهدید خشکسالی زندهگی میکنند، در مقایسه با سایر خانوادهها، با عدم دسترسی به غذا مواجهاند. همچنان این نهاد پیشبینی کرده است که با وقوع خشکسالی اخیر، ارایه خدمات اساسی، از جمله آموزش و پرورش، انکشاف و توسعه با وضعیت سیاسی و اقتصادی کنونی که خطر بیشتری برای فروپاشی خدمات عمومی ایجاد میکند، با چالش روبهور میشود.
در این تحقیق همچنان تأکید شده است که زنان در سال جاری با مشکلات زیادی روبهور است. یافتههای این گزارش که کاهش استقلال اجتماعی-اقتصادی زنان را برجسته میکند، نیازهای بیشتر، استفاده بالقوه از راهبردهای مقابلهای شدیدتر و در نتیجه افزایش خطرات حفاظتی را نشان میدهد. این نهاد با نشر این تحقیق گفته است: «مشخص شد که زنان و دختران به دلیل موانع اجتماعی-فرهنگی، یا ترس از امنیت، در توانایی خود برای برآوردن نیازهای اساسی محدودتر هستند.»
با این حال نهاد تحقیقی ریچ تأکید کرده است که در سال ۲۰۲۱ میلادی، ۱۲ درصد از خانوادهها گفتهاند که دستکم یک کودکشان برای تأمین معیشت زندهگیشان کار میکند و هشت درصد از خانوادهها تایید کردهاند که به دلیل کمبود غذا یا پول، دخترانشان پیش از سن قانونی ازدواج کردهاند. در این گزارش از ادامه این روند ابراز نگرانی شده و گفته شده است که فرسودهگی فزاینده استراتژیهای از قبل افراطی و فضای سیاسی و اقتصادی کنونی، نگرانیهای عمیق حفاظتی را برای جمعیت افغانستان، به ویژه زنان و کودکان، در سال ۲۰۲۲ میلادی ایجاد میکند.
این نهاد در حالی روی وضعیت خشکسالی و اقتصادی شهروندان کشور تحقیق کرده است که با سقوط حکومت پیشین، مشکلات اقتصادی، بیکاری و بیثباتی در کنار خشکسالی بر مشکلات مردم افزوده شده است. طبق آمارهای که این نهاد همهگانی کرده است، بیش از ۴۰۰ هزار نفر به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی راه مهاجرت را در پیش گرفتهاند. نهادهای مددرسان نیز وضعیت مردم افغانستان را بحران توصیف کردهاند و از جامعه جهانی خواستار فوری کمکهای بشردوستانه شدهاند. این نهادها هشدار دادهاند که اگر به موقع به وضعیت بحرانی افغانستان رسیدهگی نشود، ممکن است که فاجعه انسانی رخ دهد.
گفتنی که نهاد تحقیقی REACH یک ابتکار بشردوستانه است که دادههای دقیق، اطلاعات به موقع و تجزیه و تحلیل عمیق را از زمینههای بحران، فاجعه و جابهجایی ارایه میکند. کار این نهاد در سال ۲۰۱۰ ایجاد شد و ابتکار مشترک برخی از نهادهای بینالمللی است.
۶ قوس ۱۴۰۰
روزنامه ۸صبح