قصرشاه بوبو جان از جمله آبده های تاریخی افغانستان است که در اواخر قرن نزدهم ساخته شده است. این قصر با شکوه که اکنون موزیم تحقیقاتی اتنوگرافی است نزدیک به دوهزار اثر باستانی از دوره‌های گوناگون را در خود جاده است.
حلیمه معروف به شاه بوبو جان، خانم و دختر خاله امیر عبدالرحمن خان بود، وی زنی علم پرور و اجتماعی بود و میان مردم شهرت خاص داشت و در عین حال شاه بوبو جان ملکهء مقتدر و سیاستمدار در نزد امیرعبدالرحمن خان از همه معتبر و با صلاحیت‌تر بود.
مسوولان در این موزیم قصر شاه بوبو جان می‌گویند که قدمت برخی از اثرهای این موزیم، به بیش از صد سال می‌رسد و سالانه هزاران تن از این موزیم بازدید می‌کنند.
به گفته‌ی مسوولان، موزیم اتنوگرافی که به سبک معماری اروپایی با بیش از چهل اتاق و دهلیزهای گوناگون ساخته شده، اکنون رسم و عنعنات سی و چهار ولایت کشور را در خود به نمایش گذاشته و هر دهلیز این موزیم بیان‌گر روایت‌های گوناگون از فرهنگ کشور است.
سرمحقق کتاب خان فیضی رییس مرکزبین‌المللی تحقیقاتی کوشانی گفت: «این موزیم یک قصر بود قصرشاه بوبوجان امیر عبدالرحمن خان برای خواهر خود شاه بوبو جان ساخت البته این به سیستم اروپایی بورک توسط انجنیران اتریشی این طراحی شده و توسط مهندسان کابلی این احداث شده و این قصر دارای دو منزل و چهل اتاق.»
این موزیم افزون بر شهروندان کشور، پای گردش‌گران خارجی را نیز به خود کشانده است. یک گردش‌گر پولندی با همسر و دوستان اش، به اینجا آمده تا از تاریخ افغانستان آگاه شود.
ویوان کالباش گردش‌گر از کشور پولند به رسانه‌ای طلوع نیوز گفته است: «درباره این موزیم، من فکر می‌کنم بهترین موزیم در کابل است. متفاوت از چیزی است که من قبل از این دیده‌ام. اگر بخواهم یک نظر یا پیشنهاد بدهم این است که خیلی عالی می‌شود اگر بر علاوه توضیحات متنی به زبان‌های پشتو و دری، به زبان انگلیسی نیز داشته باشیم. این خیلی از گردش‌گران را را کمک خواهد کرد که چیزهای که اینجا هست را بهتر بفهمند.»
خیرمحمد ولید مدیرعمومی موزیم تحقیقی اتنو گرافی گفت: «درسال ۱۴۰۲ آمار که ما گرفتیم تعدادی علاقه‌مندان وبازدیدکننده‌‌ها از موزیم تحقیقاتی اتنوگرافی درحدود نهصد تن نفر بودند که ما در سال ۱۴۰۳ تا اکنون چون اکثرا بارند‌گی بود مشکلات داشتن تعدادی بازدیدکننده‌‌های ما کم شده است.»
در این موزیم آثار گوناگون به شمول لباس، سکه‌های قدیمی، کاری گرافی مدرن و اثرهای دیگر از زمانه‌های هخامنشی‌ها و یونان باختر، جنگ‌افزارهای گوناگون از حکومت‌های پیشین نیز به چشم می‌خورد.
خبرنگار فرهنگستان
سمیع صدیقی
