کابل/۷جوزا/فرهنگستان
شماری از کاربران شبکه های اجتماعی به مناسب (۲۸مارچ) روز جهانی قاعدگی کمپاینی را زیر نام قاعدگی تابو نیست راهاندازی کرده و خواهان آگاهی اذهان عامه از این حالت طبیعی زنان شدهاند.
بنفشه بهار یکی از اشتراک کنندههای این کمپاین میگوید:« پریود (عادت ماهوار) یک عمل اختیاری نیست که وابسته به اخلاقیات یا عقاید مذهبی باشد، بلکه ساختار طبیعی جسمی زنان است که اگر چنین نهباشد ناقص یا مریض خواهند بود. پس زمانیکه ساختار زنان چنین است چرا باید زشت باشد؟»
او افزود که لازم است برای پسرها نیز آگاهی داده شود تا دخترانکه در این حالت طبیعی قرار میگیرند، چه اعضای خانوادهشان باشد چه بیرون از خانواده، باید بدانند که چهگونه برخورد کنند، و چه همکاری باید داشته باشد.
قاعدگی نشانه بلوغ زنان است که با خون ریزی از رحم دختران در اثر تخریب تخمندان صورت میگیرد، مدت قاعدگی در هر ماه کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نیست.
قاعدگی نورمال در یک زمان معین آغاز میشود زمان تاخیر قاعدگی تحت عوامل مختلف در دختران گفته شده است؛ بعضی دختران قاعدگی را با احساس درد غیر معمول در قسمت شکم سپری میکنند که معمولا ۵۰تا ۷۰در صد زن ها هنگام قاعدگی دچار درد نواحی تحتانی شکم و رحم میشوند ولی اگر این درد بیش از اندازه باشد موجب توقف فعالیت های روزانه فرد میشود که این نوع قاعدگی را دردناک مینامند.
دختران در آغاز این جریان تحت فشارهای بیش ازحد است و عدم آگاهی آنان از این پدیده گاهی هم مفید است چون کتمان قاعدگی برای بعضیها وقت بیشتر برای ازدواج میدهد.
فرهنگ ازدواج بعد از اولین قاعدگی در اکثر مناطق افغانستان یک امر معمول است، دختران از این ازدواجها حراس دارند و این ازدواجها فشار های روانی قاعدگی را بیشتر کرده تا این عادت طبیعی به بزرگترین دغدغه ذهنی آنها تبدیل شود.
در گزارش یونسکو آمده که ۷۰ در صد دختران از ترس نازا شدن در طول عادت ماهوار حمام نمیکنند و ۲۹ در صد دختران هنگام عادت ماهوار به مکتب نمیروند، بر بنیاد این پژوهش حدود ۸۰ فیصد دختران اجازه ندارند در جریان عادت ماهوار در مراسم اجتماعی مانند عروسی یا تشییع جنازه شرکت کنند. و از رفتن به زیارت امتناع میورزند از همه مهمتر ۵۰ فیصد دخترا افغان تا شروع اولین عادت ماهوار از این مسله هیچگونه آگاهی نداشته اند.
فرخنده نام مستعار بانوی که قاعدگی را یک حالت شرم آور میداند میگوید:” زمان که عادت ماهوار پیدا کردم چهار ده سالم بود هیچ آگاهی از قاعدگی نداشتم فقط میدانستم یک پدیده زشت تحقیر آمیز است از همه پنهان شود چون از خواهر بزرگم شنیده بودم به مدت سه سال مادرم نمیدانست خواهرم عادت ماهوار دارد بعد از این که مادرم دانست خواهرم را نامزاد کرد، من از ترس عروس نشدن پنهان کردم، نمی دانستم از چه استفاده کنم از نوار بهداشتی خبری نداشتم بعد از آگاهی جرعت خریدن را نکردم، قاعدگی من همیشه با خیلی درد شروع میشد تحملش خیلی سخت بود چون نمیتوانستم برای تسکینش از هیچ نوع دارو مصرف کنم به دلیل این که دارو ها تسکین کننده نازا کننده هستند”.
سنت ها ی نا پسند جامعه سبب شده است که بسیار از دختران جوان در باره بهداشت عادت ماهوار آگاهی نداشته که این کار مشکلات زیاد صحی آنان را بیشتر میکنند.
استفاده از نوار بهداشتی برای زنان در دوران پریود، از جمله اصلی ترین نیازها است. اما به خاطر شرم پنداری دختران نمی توانند به گونه ساده و بی دغدغه تهیه نمایند. یکی از بزرگترین چالش ها سد راه دختران گفتن نیازها به مردان فامیل است که با جنجال های نیز به همراه است.
نوار بهداشتی همواره در پلاستیک های سیاه پیچانده شده و جالب اینکه اگر پلاستیک سیاه در دسترس نباشد با ورق سفید پوشانده میشود.
در افغانستان بیشتر خرید نوار بهداشتی مسوولیت اطفال خورد سال است و همه از کوچکترین اعضای فامیل میخواهند تا لوازم بهداشت برای زنان راخریداری کنند.
پرسش اینجاست که اگر جامعه سنتی است برای خریدن دیگر مواد ضروری هم شرم میکنیم؟
خانم نجیبه ایوبی مدیر گروه کلید آشنا که با ۲۵ سال تجربه پوشش داستان ها خبری در کشور پیرامون جامعه معدنی و حقوق زنان دارا است در رابطه به اطلاع رسانی در باره قاعدگی میگوید: ” رسانه ها می توانند نقش مهمی را از طریق حمایت از دسترسی زنان و دختران به اطلاعات و منابع کافی از طریق درامه بحث های پنل وغیره ایفا کنند. دسترسی به کمپاین ها بلند بردن آگاهی دهی، به بهبود شرایط صحی همه در جامعه کمک می کند”.
اگر از نگاه دین اسلام به این مسئله بپردازیم برای کتمان این حالت آیه و حدیثی نیآمده طوری که ختنه کردن پسرها تابو نیست قاعدگی خانمها که یک امر الهی است پس نباید پنهان شود.
شبنم حکیمی- فرهنگستان