نقاشی “مقام افیون” توسط ادیب آیین ایجاد شده است و در آن او با استفاده از نمادهای مرتبط با فرهنگ و تاریخ افغانستان، به خصوص مفاهیم مرتبط با مواد مخدر و ارتباطات آنها با نظام اجتماعی و فرهنگی، پیامهای خود را منتقل میکند. این آثار هنری تلاش میکنند تا ایدههای مرتبط با مواد مخدر و تأثیرات منفی آنها بر جوامع ...
ادامه مطلب »فرهنگ و هنر
نشر دفتر شعر “باران و باور”، اثر استاد محمّداسحاق ثنا
این دفتر شعر با ویراستاری دکتر سیّدمحمّدعالم لبیب (Alem Labib) و مقدّمهٔ آقای جلالالدّین قیامی (Jalaluddin Qiami) به اهتمام صالح محمد خلیق در ۶۸ صفحه به قطع رقعی با شمارهگان ۵۰۰ نسخه در زمستان سال روان (۱۴۰۲) هجری خورشیدی در بلخ چاپ شده و دربرگیرندهٔ ۳۹ غزل، ۴ رباعی و ۲ دوبیتی به زبانهای پارسی دری و تورکی اوزبیکی است. ...
ادامه مطلب »گپهایی در بارهی زبانهای افغانستان
در کشورهای پسمانده از رهگذر فرهنگی و مدنی مانندِ افغانستان، تعدد زبانها، مانند تبار و قوم، همواره مشکلساز بودهاست. عمدهی این مشکل از گذشتهها تا اکنون سیاسی بودهاست؛ اما بخشِ دیگرش بر میگردد به پنداشتهای نادرستِ ما از مفهومِ زبان و در کُل برداشتهای نادرستِ فرهنگی ما از آن. بخشِ دیگرش هم دربرگیرندهی واکنشهای گویشوران و گویندهگان در برابر کنشهایی ...
ادامه مطلب »آموزهای بهزبانِ ساده از مثنویِ معنوی
هر چند جُستارهایی در بارهی “جبر و اختیار” و تعلق آنها بهخداوند و انسان، محلِ اما و اگرهای فراوان میانِ اهالی حکمت، فلسفه و کلام است، و مشتاقانه هر دو طرف برای رّد و تاییدِ باورهای شان، برهان میآورند و تفلسف میورزند؛ اما “مولوی” با پرسشی در “مثنوی” شریفش، بهاین نکته قشنگ میپردازد و ارادهی آدمی را معطوف بهخواستش میداند ...
ادامه مطلب »دیوارنگاران در افغانستان آیندهای برای خود نمیبینند
دو دهه اخیر در افغانستان شمار زیادی نقاشیهای دیواری با پیامهایی متفاوت در شهرها نقش بسته بودند که با آمدند طالبان، جای برخی از این گرافیتیها را شعارهای این گروه گرفت. آینده نقاشان دیواری در افغانستان چه میشود؟ از سال ۲۰۱۷ وارد این رشته شده بود و با آثارش در کنار اینکه برای زیبایی کابل کار میکرد، تلاش داشت مشکلات ...
ادامه مطلب »گشتی در یُمگانسرای شعرِ ناصرِ خسرو
پس از تبعیدِ ناصر خُسرو به شهرستانِ “یُمگانِ” بدخشان، حکیم روزها و شبها در دلِ کوهپایههای یمگان، در خَلوتِ عارفانه با خدا بهسر میبُرد و گاه چنان اندوه بر او غلبه میکرد که دلش را بهکمک واژهها روی پردهی جان نقاشی میکرد و برای مردمی که یک عُمر در غفلت بهسر میبُردند، آگاهی میداد و بی هیچ چشمداشتی، اندیشهاش در ...
ادامه مطلب »موسیقیِ خاموش
اخیرا اطلاعات روز گفتوگویی با فرهاد دریا انجام داده است که حداقل به دو دلیل گفتوگوی بسیار مهمی است. اول اینکه این گفتوگو مانند کلیدی، درهای آثار فرهاد دریا را میگشاید و به این پرسش پاسخ میدهد که ایشان چگونه به هنر نگاه میکند؟ گفتوگو با هنرمندان اغلب مانند کلید و سر نخ عمل میکنند تا مخاطب بتواند راحتتر و ...
ادامه مطلب »گفتوگوی موسیقیدان و شاعر
(پیشکش بهدوستِ هنرمندم استاد وحید قاسمی) موسیقیدان منتظرِ ورودِ شاعر در کافه است. پس از لحظههایی شاعر فرا میرسد و هر دو چای فرمایش میدهند. شاعر روی کرسی نشسته و دَم میگیرد و بعد کمی شکّر میانِ پیالهاش میاندازد و آن را با قاشق شور میدهد. سپس نفسی راست کرده و میگوید: بهنظرم شعر عروسِ حجلهنشین است که زیباییاش را ...
ادامه مطلب »بهترین فلمهای سال ۲۰۲۳ از نگاه باراک اوباما
باراک اوباما مثل سال قبل، بهترین فلمهای سال از نظر خودش را معرفی کرد؛ او ۳ فلم اول این فهرست را به «راستین»، «دنیا را پشت سر بگذار» و «سمفونی آمریکایی» اختصاص داد که در کمپانی تولید فلم «هایر گراوند» تولید شده که او و همسرش میشل آن را تأسیس کردهاند. وی نوشت: شاید مغرضانه به نظر برسد ولی اینها ...
ادامه مطلب »غریو آب از آتشفشان؛ هویت و رنج در موسیقی مقاومت افغانستان
«مرا زآتشفشانهای بلند برجهای کوه گرد شهر همان شهری که رفته خاک پاکش جاویدان برباد کرا گویم خدای من غریو آب میآید؟» صبورالله سیاهسنگ درآمد حروف استبداد در متن وضعیت فعلی افغانستان چنان بزرگ نوشته شدهاند که حاشیهها و پاورقیها به چشم نمیآیند. رگبار بیامان درد چنان در روان جامعه جا باز میکند که یادمان میرود «تنها صداست که میماند.» ...
ادامه مطلب »