سیری در سپهرجان ( قسمت دوم ) در نیابد حال پخته هیچ خام بند بگسل باش آزاد ای پسر تا نباشی بند سیم و بند زر گر بریزی بحر را کوزهای چند گنجد قسمت یک روزه ای کوزه چشم حریصان پر نشد تا صدف قانع نشد پردور نشد این قسمت ابیات مولانا نشان می دهد، اساس و پایه زندگی رهای ...
ادامه مطلب »ترازوی طلایی
ناهنجاریهای عقل اسلامی
ناهنجاریهای عقل اسلامی قسمت چهارم اخلاق خشونت، فقدان روا داری در ۲۸ حوت ۱۳۹۳ دختری در میان انبوه از مردم خشن و حامیان دین، با مرگ دست و پنجه نرم میکردند. شاید آن روز هرکسی به بهانه ای حمایت از مذهب عقاید اسلامی، سهم خود را از بدن او دریافت نیز کردند. بدنی که نمی داند جرمش چیست و روحی ...
ادامه مطلب »خیام، فیلسوفِ روانگردان !
خیام، فیلسوفِ روانگردان! سالهاست رباعیات خیام را میخوانم و میاندیشم. چیزی که مرا رنج میداد و هنوز هم رنج میدهد، مسایل پیچیدهییست که این شاعر رباعیسرای بزرگ قرن پنجم و ششم هجری، ارایه داده است. خواندن و تنها و تنها سرتکان دادن به رباعیات خیام جفاست به این مرد! هر انسانی وقتی با این رباعیات روبرو میشود حتماً باید تعمق ...
ادامه مطلب »سیری در سپهر جان ( قسمت اول )
سیری در سپهر جان قسمت اول : آب صافی در گلی پنهان شده ( ۱ ) چشم داند فرق کردن رنگ را چشم داند لعل را و سنگ را چشم داند گوهر و خاشاک را چشم را زان می خلد خاشاکها اکهارت تله، می گوید: بزرگ ترین مانع روشن بینی این است که انسان به بیرون از خودش معطوف شود، ...
ادامه مطلب »یکباغچه فریاد و یکآهنگ سکوت
یکباغچه فریاد و یکآهنگ سکوت (خوانشی از «انکار»؛ چهارمین جُنگ چارانههای ثاقبی) این پُر واضح است که در زندهگی زخمهایی هست که مثل خوره، روح را آهسته در انزوا میخورد و میتراشد. ایندردها را نمیشود به کسی اظهار کرد؛ چون عموماً عادت دارند که ایندردهای باورنکردنی را جزء اتفاقات و پیشآمدهای نادر و عجیب بشمارند و اگر کسی بگوید یا ...
ادامه مطلب »مرگاندیشی در شعرهای اسدالله عفیف باختری
مرگاندیشی در شعرهای اسدالله عفیف باختری مقدمه مرگ امر اجتناب ناپذیر است و مواجههء انسان با مرگ را طبیعیترین رخدادی دانسته اند که از آن گریز و گزیری نیست. میرایی و فناپذیری و نابودی و نیستی از یکسو و تلاش وُ تقلا جهت دستیافتن به مانایی و جاودانهگی از جانب دیگر، انسان را در جدال و کشمکش دایم ...
ادامه مطلب »نگاه عارفانۀ مولانا به سیاست
در اذهان چنین تداعی شده که اهل عرفان و تصوف، به سیاست با دید منفی مینگرند و از پرداختن به امور سیاسی و اکتساب قدرت بیزارند. در ارتباط به صوفیان زاهد، راهب و مغارهنشین ممکن که چنین ادعایی درست باشد؛ اما درباره عارفان دانا بر رمز و راز دل و طریق عاشقی، چنین مطلبی بهدور از شبهه و سوال نیست. ...
ادامه مطلب »فارسی و دری ؛ دو زبان یا دو گویش متفاوت؟
واقعیت تفاوت فارسی و دری چیست؟ آیا فارسی و دری دو زبان جداگانهاند یا دو گویش متفاوت از هم؟ آیا دری زبانی مستقل است یا نه، غلبه سیاست بر سرنوشت زبانها در تاریخ معاصر، بگومگو بر سر جداسازی این دو از یکدیگر را دامن زده است؟ در افغانستان هماکنون دو روایت وجود دارد: عدهای معتقد اند که دری، زبانی جدا ...
ادامه مطلب »مرگِ «مرگ مؤلف» در افغانستان ؛ از رفیق بازی تا بر حریف تازی
سوای اینکه جای نقد معیاری و سازنده در افغانستان بهشدت خالی است آنچه با نام نقد و بررسی آثار هنری پا به عرصهٔ وجود گذاشته است پدیدهٔ وحشتناکی است که در زیر پوست عرصهٔ هنر آرامآرام چون سمی جریان پیدا کرده است، هوا بهشدت مسموم است. این پدیدهٔ وحشتناک در لباس نقد؛ اما در اصل دشمنی است، انتقادهای سازنده جایش ...
ادامه مطلب »ناهنجاریهای عقل اسلامی
ناهنجاریهای عقل اسلامی قسمت سوم : عقل اسلامی به کدام معنا ؟ با فهم این نکته که عقل معنای گوناگون دارد، مفهوم عقل و معناها متفاوت آن بیان شد، یعنی عقل معنای واحد ندارد. دراین نوبت به دو معنای دیگر نیز اشاره می گردد تا روابط میان هنجار وعقل ایجاد گردد. اندیشمندان علوم انسانی از آن میان جابری، عقل را ...
ادامه مطلب »