خانه / فرهنگ و هنر / ترازوی طلایی (برگه 2)

ترازوی طلایی

بررسی جریان سمبولیسم اجتماعی در «لب‌ چشمه» مجموعه دوبیتی‌های عاطف کابلیان

ملارمه، شاعر و منتقد فرانسوی می‌گفت: «شاعر باید خویشتن را به ابتکار کلمات تسلیم کند و خود را بدست امواج کلام و طغیان اندیشه‌های پیاپی بسپارد.» عاطف کابلیان در «لب‌ چشمه»، شاعری است تسلیم‌شده در امواج کلام و طغیان اندیشه‌های مداوم؛ اندیشه‌هایی‌ که پر است از دغدغه‌های روزگار هم‌زیستی او. من به‌عنوان یک خواننده‌ی جدی، «لب‌ چشمه» را یک اثر ...

ادامه مطلب »

نقشِ دانش‌مندانِ اسماعیلی در رشد و گسترشِ زبانِ پارسیِ دری

نقشِ دانش‌مندانِ اسماعیلی در رشد و گسترشِ زبانِ پارسیِ دری

اسماعیلیان در خراسان، در کنار پخش و نشر باورهای مذهبی شان در مسیرِ تاریخ، نقشِ بارزی در رشد و گسترشِ زبانِ پارسی‌ِ دری در خراسان داشته‌اند؛ چنان‌چه در هنگامِ خلافت “عبدالله مهدی” (۲۹۷ هجری-قمری) داعیانِ دانش‌مندِ اسماعیلی، رساله‌های بسیاری در شرح و آرای اسماعیلیه و باورهای عرفانی نوشتند. ( ندا امین، سیر تحوّلِ نثر پارسی، اهمیّت و نقشِ اسماعیلیان در ...

ادامه مطلب »

کوتاه‌نوشتی در باره‌ی “سنایی”

کوتاه‌نوشتی در باره‌ی "سنایی"

“ابوالمجدِ مجدود آدم بنِ سنایی”، از پیش‌گامانِ اندیشه‌ی عرفانی در سده‌ی ششم هجری‌-خورشیدی در شعرِ پارسی‌ست. محتوای اندیشه‌های عرفانی سنایی در شعر، دربرگیرنده‌ی جُستارهای “وحدتِ وجود و کثرتِ وجود” است؛ اما مهم‌ترین ویژه‌گی‌اش در عرفان، پرخاش‌گری در برابر بیداد و استبدادِ زمان است و ره‌نمایی انسان به‌سوی آزاده‌گی و تزکیه‌ی نفس. سنایی برعکسِ برخی از عارفان، غارنشینی و دوری از ...

ادامه مطلب »

باقی قایل‌زاده – شاعر تیره چشم روشن بین-

بخش نخست وقتی می‌خواستم در پیوند به شعر شاعر نابینا به تعبیر بهتر شاعر روشن‌دل باقی قایل‌زاده چیزهایی بنویسم، خاطره‌ای در ذهنم زنده شد. دانشگاه افغانستان سومین سال پایه‌گذاری‌اش را جشن گرفته بود. شب شعری نیز برپا شده بود. در آن شب شعر، دختر جوانی به‌نام بنفشه احمدی پارچه شعری خواند از سروده‌های خودش. چشم‌های زیبایی داشت و نمی‌انگاشتی که ...

ادامه مطلب »

از بلخ تا هری; دوشاعر، دو اندیشمند

از:مصلح سلجوقی دو رفیق؛ دو اندیشمند؛ دو شاعر؛ دوپژوهشگر و دو منتقد ادبی اجتماعی. دو استاد ؛ دو ادبیاتی و دو قله‌ی بلند ادبیات پارسی دری. هردو از یک حوزه‌ی تمدنی زبان و ادبیات پارسی دری. دوشخصیت وارسته که همیشه مورد احترام جامعه بودند. دو بزرگمردی که خالق “نردبان آسمان” و “آیینه ها دروغ نمی گویند ” اند. هردو یک ...

ادامه مطلب »

به کارگیری واژه های انگلیسی در زبان فارسی

کابل/۳سرطان/فرهنگستان اگر نگاهی به نقشه زبان فارسی در طول تاریخ بیندازیم، با کاهش تدریجی میزان قلمرو این زبان و به‌تبع، افراد مسلط به آن طی دو سده اخیر مواجه می‌شویم؛ امری که سبب شده؛ زبان فارسی از عراق تا چین، تنها به ایران، مناطقی از تاجیکستان و افغانستان محدود شود. در دنیای امروز که عوامل اقتصادی و سیاسی، بیش از ...

ادامه مطلب »

دوگانه‌گی «خیال و واقعیت» و «تجربه و عقل» در داستان «ماهی و جفتش»

«ماهی و جفتش»، داستان کوتاهی است از ابراهیم گلستان. در این داستان، بیش‌تر با دوگانه‌گی مواجه‌ایم، یا این دوگانه‌گی‌ است که خود را مثل پتک در ذهن خواننده فرود می‌آورد؛ دوگانه‌گی خیال و واقعیت، عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی، ماهی و جفتش و… من مایلم، در این سیاهه‌ بسیار مختصر نیز بیش‌تر از همین روش «دوگانه‌گی» سود بجویم. به‌ همین دلیل، می‌خواهم ...

ادامه مطلب »

چارلز داروین و نظریه‌ی تکامل

چکیده در دنیایی علم و اندیشه اصل بر آنست که وقتی نطریه‌ای وارد آن می‌شود، برای خود جا باز کرده و ساختار علمی آنرا را کم و بیش تغییر می‌دهد. نظریه‌ی تکامل زیستی داروین نیز چنین بود، این نظریه در مغرب زمین، جهان بینی‌ها را عوض کرد؛ جغرافیایی انسانی را تغییر داد؛ مقام قدسی انسان را متزلزل کرد و او ...

ادامه مطلب »

جشن نوروز؛ میراث فرهنگی مردم افغانستان

کابل/۲۸حوت/فرهنگستان نوروز از گرامی ترین جشن های باستانی آریانای کهن و خراسان دورۀ اسلامی در کشور ما و در دیگر کشورهای منطقه است. در داستان ها و روایات کهن آمده که این جشن زمان برتخت نـشینی جمشید شاه در بلخ باستان بوده است. فردوسی داستان آن را در شاهنامه چنین یاد کرده است: بـه جـمشید بر گوهر افـشاندن مر آن ...

ادامه مطلب »

اعتیاد جنسیت نمی‌شناسد؛ بیش از هشت‌صد هزار زن در افغانستان معتاد است

کابل/۲حوت/فرهنگستان افغانستان چندين سال پياپي به عنوان بزرگترين توليد کننده مواد مخدر شناخته شده است. از سه و نيم ميليون معتاد در افغانستان، ۸۵۰هزار تن آن‌ها را زنان تشکيل مي‌دهد و ۱۱۰ هزار کودک به شکل ناخواسته به این پدیده گرفتار شده است. تصور اکثر مردم در افغانستان اين هست که اعتياد يک پديده ي مردانه است، بسياري از مردم ...

ادامه مطلب »