عید و رسم های مردم اندراب

عید سعید فطر، عید بزرگ روزه‌داران و مومنان است که بعد از یک ماه مهمانی در خوان گسترده‌ی الهی و برای جلب رضای خداوند از گناهان دوری کرده را جشن گیرند.
ماه رمضان تنها ماه گرسنگی و تشنگی نیست بلکه ماه جدا شدن از منیت، ماه تمرین تسلیم از خود گذشتن، دل بریدن از غرایز انسانی، تمرین گناه نکردن، تمرین استفاده و توبه کردن است.
عید فطر برای همه‌ی عید نیست؛ بلکه عید اهل تسلیم و عید روزه‌دارانی است که با موفقیت وظیفه‌ی بندگی خود را در این ماه انجام داده‌اند و در این آزمون معنوی سربلند و موفق بیرون آمده‌اند.
در بین مسلمانان جهان دو عید مهم و بزرگ وجود دارد که عید سعید فطر و عید قربان(اضحی) است. در عید فطر مسلمانان بهترین لباس‌ها را به‌تن می‌کنند و در حالی که هم جسم و روح آن‌ها پاکیزه است، به‌نماز عید می‌روند و این اجتماع بزرگ فرصتی برای هم‌دلی و هم‌بستگی بین مسلمانان ایجاد می‌شود.

جشن‌ عیدی در اندراب
اندراب یکی از منطقه‌های ولایت بغلان است که در سلسله کوه‌های هندوکش قرار دارد و دارای سه ولسوالی مانند: بنو، پلحصار و ده‌صلاح است. مسیر رفت و آمد و نقطه اتصال آن به‌مرکز از راه خنجان و کوتل خاواک صورت می‌گیرد. مردم این سه ولسوالی تاجیک‌ هستند و دارای رسم و عنعنات مشابه می‌باشند.
مردمان این منطقه قبل از آمدن عید، برای نامزدهای خود عیدی می‌برند و در عید فطر میوه خشک، میوه تازه و انواع کلچه و شیرینی می‌برند، ولی در عید قربان یک‌گوسفند برای عروس خود قربانی می‌گیرند. در روز اول عید فطر، مردم قبل از رفتن به‌طرف عیدگاه غسل می‌کنند، لباس‌های نو خود را می‌پوشند و غذای مخصوص خود را که مثل قَتَخی، قیماقی، شیربرنج و فیل‌مرغ پلو است نوش‌جان می‌کنند و بعد به‌طرف عیدگاه می‌روند. زنان هم مثل مردان لباس‌های نو و رنگارنگ می‌پوشند، ولی در نماز عید اشتراک نمی‌کنند و در زمین‌های سرسبز و باغچه‌های خود قدم می‌زنند. در روز عید خورد و بزرگ میله‌های مخصوص خود را دارند مثل تخم جنگی، آتش‌بازی و پتاقی‌ جنگی می‌کنند. زمانی که نمازگذاران از نماز عید بر می‌گردند برای زنان و کودکان عیدی می‌دهند و بعد به‌طرف خانه‌ی غم‌داران می‌روند. اما عید قربان نسبت به‌عید رمضان به‌گونه‌ای متفاوت‌تر جشن گرفته می‌شود. بزرگان یک‌روز قبل از عید، روزه می‌گیرند و بعد از ادای نماز با ذبح کردن قربانی با دل و جگر حیوان ذبح شده روزه‌شان را افطار می‌کنند و بعد به‌تقسیم کردن گوشت قربانی می‌پردازند.
فردای روز عید قربان، مردم اندراب تمام‌شان از آب گوشت جوشانده مستاوه(برنج را با آب گوشت و مرچ و مصالحه در یک دیگ می‌جوشانند) پخته می‌کنند. مردم در مسجد و یا چمن بزرگ جمع می‌شوند، سفره‌ای بزرگ هموار می‌کنند و طبق‌های گوشت را با چپاتی( نان گرد، نازک و سفید) در روی خوان خود با مستاوه می‌چینند و یک‌صبحانه‌ی عیدی می‌گیرند.

نبیلا نظری