شجریان و واکنشهای مرگ آن در افغانستان
کابل/۱۹میزان/فرهنگستان
درگذشت محمدرضا شجریان، استاد بزرگ موسیقی پرآوازهی فارسی زبان، فراتر از مرزهای ایران واکنش برانگیخت. آقای شجریان در افغانستان علاقهمندان زیادی داشت و در شبانهروز گذشته، بسیاری از مردم شجریان را به مثابه “میراث مشترک” کشورهای منطقه و فارسیزبانان دانسته و درگذشت آن را یک ضایعه بزرگ خواندهاند.
محمدرضا شجریان در میزان سال ۱۳۱۹ در مشهد به دنیا آمده بود، پس از هشتاد سال روز(پنجشنبه،۱۷میزان) در تهران درگذشت. او در سالهای اخیر زندگیاش بیمار بود و در چند روز اخیر را در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان جم در تهران گشتاند.
عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه افغانستان درگذشت محمدرضا شجریان را تسلیت گفته و در اعلامیه صفحه فیسبوک شورای عالی مصالحه نوشته است: “هنرمند بزرگ و آوازخوان نامدار حوزۀ تمدنی ما و زبان فارسی، به دیار ابدی شتافت. مرگ استاد شجریان، میلیونها انسان را در سراسر کرۀ خاکی بهویژه در کشورهای منطقه و فارسی زبان به ماتم نشاند و تکان داد.”
محمدرضا شجریان، “میراث مشترک فرهنگی” کشورهای منطقه، معرفِ اشعار شاعران بزرگ زبان فارسی از جمله مولوی، حافظ، سعدی و فردوسی است. شادروان شجریان آثار گرانبهایی را به یادگار گذاشته که نام وی را ثبت تاریخ و جاویدانه میسازد. فقدان چنین هنرمندی پر ناشدنی است.”
احمد سرمست، رئیس انستیتوی ملی موسیقی افغانستان، آقای شجریان را “صدای مردم ایران” و “یکی از خوبان موسیقی جهان” خوانده و در صفحه فیسبوکش گفته است: “یاد این بزرگ مرد موسیقی جهان و خاطراتش با دوستداران موسیقی سنتی ایران جاوید خواهد ماند”.
به نظر فرهاد دریا، آوازخوان سرشناس افغانستان، محمدرضا شجریان “یکی از بزرگترین استادان موسیقی فارسی در صدسال اخیر” بود. آقای دریا نوشته است: “زنگ صدایش در گوش جانها، همیشه طنینانداز باد”
مسعود حسینی، عکاس برنده جایزه پولیتز، آقای شجریان را “صدای ناب و خاطره انگیز بسیاری از فارسی زبانها” خوانده که “برای همیشه ما را ترک کرد”.
وحید پیمان، سردبیر روزنامه هشت صبح، وحید پیمان در وصف درگذشت آقای شجریان نوشته “اسطورهای که جاودانه شد”. او به نیایش معروف “ربنا” با صدای آقای شجریان اشاره کرده است که برای سال ها پیش از افطار ماه رمضان از تلویزیون و رادیوی ایران پخش می شد، تا زمانی که خود او صدا و سیمای جمهوری اسلامی را تحریم کرد و خواست از آثار او استفاده نکنند. آقای پیمان نوشته است ربنای آقای شجریان “نوستالژی دوران نوجوانی من است”.
صحرا کریمی، فیلمساز و رئیس “افغان فلم” هم به ربنای شجریان اشاره کرده و نوشته “سال های مهاجرت و تمام رمضان های کودکی و نوجوانی ام پر است از صدای دلنشین محمدرضا شجریان که “ربنا” را چه شکوهمند می خواند”.
مجیب مهرداد، نویسنده و شاعر، آواز استاد شجریان را “آشنا، الهام بخش و محبوب در تمام قلمرو فارسی زبان” خوانده است”.
همچنان شماری از فرهنگیان در شهر کابل، همزمان با مرگ آقای شجریان، مراسم شمعگزاری به یاد او برگزار کردند.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی
