براساس گزارش تازه‌ی سازمان شفافیت بین‌الملل، افغانستانِ زیر حاکمیت طالبان در شاخص جهانی مبارزه با فساد در سال ۲۰۲۳ با چندین پله سقوط در جایگاه ۱۶۲ قرار گرفته است.
افغانستان در سال ۲۰۲۲ چندین پله صعود کرده بود و در جایگاه ۱۵۰ قرار داشت؛ اما در سال ۲۰۲۳ با از دست دادن ۱۲ امتیاز در رتبه‌ی ۱۶۲ قرار گرفته است.
در شاخص مبارزه با فساد که امروز (سه‌شنبه، ۱۰ دلو) از سوی سازمان شفافیت بین‌الملل منتشر شده، دانمارک از میان ۱۸۰ کشور در صدر قرار دارد و به تعقیب آن کشورهای فنلاند و نیوزیلند در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. بر اساس این فهرست، سوریه، ونزوئلا و سومالیا سه کشور قعر جدول اند.
به‌گفته‌ی سازمان یادشده، شاخص ادراک فساد ۱۸۰ کشور در سراسر جهان را بر اساس سطوح درک‌شده از فساد رتبه‌بندی می‌کند و در مقیاس ۰ (بسیار فاسد) تا ۱۰۰ (بسیار تمیز) امتیاز می‌دهد.
سازمان شفافیت گفته است که بیش از دو سوم کشورها امتیاز زیر ۵۰ از ۱۰۰ را کسب کرده که نشان می‌دهد آن‌ها به شکل جدی درگیر فساد هستند.
این سازمان اشاره کرده است که ۷۱ درصد از کشورهای آسیا و اقیانوسیه دارای امتیاز کم‌تر از میانگین امتیاز جهانی (۴۳) است.
به‌گفته‌ی سازمان شفافیت بین‌الملل، در آسیا و اقیانوسیه کشورهایی مانند نیوزیلند، سنگاپور، استرالیا و هنگ‌کنک در صدر قرار دارند، درحالی‌که کشورهای با وضعیت شکننده و رژیم‌های استبدادی، از جمله کوریای شمالی، میانمار و افغانستان که با یکی از بدترین بحران‌های بشردوستانه مواجه است، در انتهای فهرست قرار دارند.
این سازمان اشاره کرده است که شاخص ادراک فساد ۲۰۲۳ نشان می‌دهد که فساد در سراسر جهان در حال رشد است. دلیل این امر تضعیف سیستم‌های قضایی و معافیت از مجازات عنوان شده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی طالبان در واکنش به گزارش سازمان شفافیت بین‌الملل می‌گوید که سقوط چهار درجه‌ای افغانستان در این گزارش به معنای «فساد بیشتر» نیست.
آقای مجاهد عصر امروز در صفحه رسمی ایکسش نوشته است: «افغانستان کشور عاری از فساد است. در محاسبه‌ی شفافیت جهانی هم افغانستان در درجه‌ی ۱۶۲ قرار دارد که موقعیت خوبی است.»
او افزوده است: «این‌که نسبت به سال گذشته افغانستان چهار درجه پایین آمده معنای آن این نیست که در افغانستان فساد بیشتر شده، بلکه ممکن حد شفافیت بعضی کشورها بلند رفته باشد.»
سازمان شفافیت بین‌الملل گفته است که امتیازات ضعیف نشان‌دهنده‌ی عدم موجودیت برنامه‌ی مبارزه با فساد در کشورها و سرکوب جامعه‌ی مدنی و آزادی رسانه‌ها است.
خبرنگار فرهنگستان
سمیع صدیقی
