کابل/۱جدی/فرهنگستان
زنان معترضِ اعضای جنبش اتحاد و همبستگی زنان افغانستان در آستانهی شب یلدا(چله) دورهم جمع شدند و شعارهای ضد طالبانی سر دادند.
در نوارهای ویدیویی که اعضای این جنبش امروز(پنجشنبه، ۳۰ قوس) نشر کردند آمده که زنان افغانستان با رشادتها، مقاومت و ایستادهگیها در برابر سیاستهای زنستیزانه و فرهنگستیزانهی طالبان، افسانهی قرن شدهاند و در روایتها و قصههای نسلهای بعد از آن یاد خواهد شد.
آنها میگویند: «داستان همچنان ادامه دارد. زنان و دختران افغانستان باوجود سرکوب طالبان تسلیم نشدند و مبارزهی بیامان آنها برای آیندهی روشن و فرزندانیکه میراث آنها را به ارث میبرند، چراغی در شب پایدار تبدیل میشود.»
آنها گفتند که شب یلدا را در حالی تجلیل میکنند که با محدودیتهای شدید از سوی گروه طالبان برای تجلیل از این شب روبهرو هستند.
اعضای جنبش گفتند که طالبان تمام خوشیها را از مردم افغامستان گرفتهاند و تجلیل از رسومات کهن از جمله شب یلدا و جشن تاریخی نوروز را ممنوع قرار دادهاند.
اعضای جنبش میافزایند که طالبان علاوه بر فرهنگستیزی، در تلاش حذف زبان فارسی از جامعه و فرهنگ افغانستان هستند؛ اما زنان معترض در برابر این اقدامات «ضد فرهنگ و ضد بشری» طالبان میایستند و به مبارزات شان ادامه میدهند.
شب یلدا یا شب چله آخرین شب خزان و درازترین شب سال است که در اکثر کشورهای فارسی زبان از جمله افغانستان و ایران از آن تجلیل میشود.
سال گذشته نیز سازمان علمی و فرهنگی ملل متحد این رسم را به عنوان میراث فرهنگی مشترک افغانستان و ایران ثبت کرده است.
هرچند طالبان به شکل رسمی تجلیل از شب یلدا را ممنوع نکرده؛ اما به دلیل دیدگاه و نوع خاص طالبان به این گونه موارد، مردم نمیتوانند آزادانه این شب را در افغانستان تجلیل کنند.
جشن شب یلدا یا بلندترین شب سال تنها مختص افغانستان نیست؛ در بسیاری از کشورها و فرهنگهای دیگر نیز این شب را با خوراکیها و غذاهای مخصوص جشن میگیرند.
نام «یلدا» از واژهای سریانی به معنای زایش گرفته شده است. شب یلدا به بلندترین شب سال گفته میشود و روز بعد از آن یعنی اول ماه جدی مصادف با شب «انقلاب زمستانی» در نیمکره شمالی زمین است که در علم اخترشناسی به زمانی اطلاق میشود که خورشید در پائینترین حد خود در آسمان و کمترین زاویه با زمین قرار دارد.
خبرنگار فرهنگستان
سمیع صدیقی