کابل/۲۲میزان/فرهنگستان
زلزلۀ اخیر در ولایت هرات، در کنار تخریب برخی از روستا ها، به مکانهای تاریخی و باستانی این ولایت نیز آسیب رسانیده است.
در کمتر از چهار روز، دو زلزله با شدت ۶٫۲ و ۶٫۳ درجه ریشتر به قسمتهای از مسجد جامع هرات، قلعهٔ اختیارالدین، منارها و برخی از مکانهای دیگر تاریخی دیگر این ولایت صدماتی وارد کرده است.
احمد جاوید غزنوی یکی از باشندهگان هرات روز پنجشنبه در این مورد به رادیو آزادی گفت: “قسمتی از برجهای ارگ هرات اندکی صدمه دید، بخشی از منار در هرات تخریب شد، همچنان گلدستههای مسجد جامع هرات در این زمینلرزه آسیب دید.”
نثار احمد الیاس سخنگوی والی حکومت طالبان هرات:”متاسفانه خسارت هنگفت جانی و مالی به جا گذاشته است، علاوه بر این ما خسارت آبدات تاریخی را هم داشتیم که قلعهٔ اختیارالدین، مسجد جامع هرات و منارهها در هرات آسیب دیده است.”
با این حال، تخریب مکانهای تاریخی و باستانی هرات سبب نگرانی آگاهان فرهنگی نیز شده است
ولیشاه بهره یکی از آگاهان که در مورد آثار باستانی هرات کتاب نیز نوشته میگوید که تخریب مکانهای تاریخی در رویدادهای طبیعی در نتیجهٔ بیتوجهی رخ میدهد.
او در این مورد افزود:”بهخاطر نبود بودجهٔ جلوگیری از تخریبات، در اینگونه اتقاقات آسیب میبینند و آسیبهای بسیار جدی متوجهٔ مکانها تاریخی ما است. مسجد جامع بزرگ تاریخی هرات که قدمت ۱۴۱۴ سال دارد متأسفانه در بخشهای مرمت و بازسازی هم بهخاطر کمبود بودجه ما نتوانستیم خدمات انجام بدهیم، گلدستههای که در زمان مرحوم عبدالله خان ملکیار که تقریبا ۷۶ سال قبل ساخته شده همه آسیب دیده، ایوان مقصود و ایوان شرقی ما همه آسیب دیده چون به موقوع مرمت نشده و نگهداشت نشده اند.”
غرب افغانستان از روز شنبه هفته گذشته به اینسو شاهد زلزلههای شدید و پسلرزه های آن بوده است.
مرکز تحقیقاتی زمینشناسی جرمنی گزارش داده که قوت زلزله صبح چهارشنبه در هرات نیز مانند زلزله مرگبار روز شنبۀ گذشته ۶.۳ درجه ریشتر بوده و در ۳۴ کیلومتری شمال شهر هرات رخ داده است.
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا)، در یک گزارش تازهاش گفته است که تنها زلزله روز چهارشنبه در این ولایت به ۱۱۲ روستا آسیب وارد کرده است.
بر اساس گزارش (اوچا)، زلزلههای هفته روان در غرب افغانستان به ۱۷ هزار تن آسیب وارد کرده است.
این در حالیست که در سالهای اخیر، شمار گردشگرانی که برای دیدن آبدات تاریخی به این ولایت سفر میکنند، به گونه چشمگیری افزایش یافته است.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی