روز جهانی کارگر ، فرصتی برای پیگیری مشکلات مربوط به جامعه کارگری است .قشری از جامعه که بعضا صدایشان زیر صدای بلند سرمایه داران نشنیده باقی می ماند، در این نوشته من به چند مورد پرداختهام.
نرخ بیکاری در جهان چقدر است؟
گزارش سازمان بینالمللی کار میگوید نرخ بیکاری جهانی در سالجاری، یعنی ۲۰۲۴ افزایش مییابد در حالی که افزایش نابرابریهای اجتماعی نگرانیها را افزایش میدهد.
بر اساس گزارش جدید سازمان بینالمللی کار، بازارهای کار با وجود وخامت شرایط اقتصادی، انعطافپذیری شگفتانگیزی از خود نشان دادهاند؛ اما بهبود شرایط پس از همه گیری کرونا، دشوار به نظر می رسد؛ زیرا مشکلات و بحرانهای متعدد و جدیدی، برای عدالت اجتماعی در نظر گرفته می شود.
این گزارش پیش بینی می کند که چشم انداز بازار کار و بیکاری جهانی هر دو بدتر خواهندشد. انتظار می رود در سال ۲۰۲۴، دو میلیون کارگر اضافی به دنبال شغل باشند و نرخ بیکاری جهانی را از ۵/۱ درصد در سال ۲۰۲۳ به ۵/۲ درصد افزایش دهد.
همچنین فقر شغلی نیز در این شرایط ادامه خواهد داشت. تعداد کارگرانی که در فقر شدید زندگی می کنند (درآمد کمتر از ۲/۱۵ دالر آمریکا برای هر نفر در روز بر حسب برابری قدرت خرید) در سال ۲۰۲۳ حدود ۱ میلیون نفر افزایش یافته است. همچنین تعداد کارگرانی که در فقر متوسط زندگی می کنند (درآمد کمتر از ۳٫۶۵ دلار آمریکا در روز برای هر نفر) ۸/۴ میلیون در سال ۲۰۲۳ افزایش یافت.
نگاهی به آمار جهانی بیکاری در اروپا (منطقه یورو و اتحادیه اروپا به تفکیک)
نرخ بیکاری منطقه یورو در فبروری ۲۰۲۴ به ۶/۵ درصد رسیده بود. همچنین نرخ بیکاری اتحادیه اروپا در فبروری ۲۰۲۴ به ۶٫۰ درصد رسیده بود.
طبق برآوردها، ۱۳٫۲۴۹ میلیون نفر در اتحادیه اروپا که ۱۱٫۱۰۲ میلیون نفر در منطقه یورو بوده اند، در فبروری ۲۰۲۴ بیکار بوده اند.
در فبروری ۲۰۲۴، نرخ بیکاری فصلی منطقه یورو ۶/۵ درصد اعلام شده است که در مقایسه با جنوری ۲۰۲۴ ثابت مانده است و از ۶٫۶ درصد در فبروری ۲۰۲۳ کاهش داشت.
در فبروری ۲۰۲۴، نزدیک به ۳ میلیون جوان (زیر ۲۵ سال) در اتحادیه اروپا بیکار بودند. در فبروری ۲۰۲۴، نرخ بیکاری جوانان در اتحادیه اروپا ۱۴/۸ درصد اعلام شده است. در مقایسه با جنروری ۲۰۲۴، بیکاری ۱۳ هزار جوان در اتحادیه اروپا و ۴ هزار در منطقه یورو کاهش یافته است. در مقایسه با زمان مشابه، (فبروری ۲۰۲۳) بیکاری جوانان افزایش یافته است.
در فبروری ۲۰۲۴، نرخ بیکاری زنان در اتحادیه اروپا ۶/۴ درصد گزارش شده است که در مقایسه با جنوری ۲۰۲۴ (ماه قبل از آن) ثابت بود و نرخ بیکاری برای مردان ۵/۷ درصد بود که نسبت به ۵/۸ درصد در ماه قبل کاهش داشت. در منطقه یورو نیز نرخ بیکاری برای زنان ۶/۹ درصد و نرخ بیکاری برای مردان ۶/۱ درصد بود، که هر دو در مقایسه با ژانویه ۲۰۲۴ ثابت بودند.
در میان کشورهای اتحادیه اروپا در اکتبر ۲۰۲۳، اسپانیا با ۱۲ درصد بالاترین نرخ بیکاری را داشت و پس از آن یونان با ۹٫۶ درصد قرار داشت. در مقابل، مالت با ۲٫۵ درصد کمترین نرخ بیکاری را در اروپا دارد. نرخ کلی بیکاری در اتحادیه اروپا در همان ماه شش درصد بود – یک نقطه پایین تاریخی برای بیکاری در اتحادیه اروپا، که در بیشتر دهه ۲۰۱۰ بیش از ۱۰ درصد بود.
نرخ بیکاری در افغانستان
روز جهانی کارگر در افغانستان بر خلاف دیگر کشور های جهان تعطیل نیست، حکومتی که در دهه ۸۰ میلادی در افغانستان به قدرت رسید، خود را دولت کارگران و زحمتکشان میدانست. ولی این حکومت کمترین تلاش را برای رشد طبقه کارگر در افغانستان صورت داد. تلاش ناچیزی هم که در این عرصه صورت گرفت، جنگ از بین برد.
در سالهای بعدی، بیکاری بزرگترین بلای جان شهروندان افغانستان شد. نرخ بیکاری که در دهه ۹۰ میلادی زیر ۱۰ درصد بود، به لطف درگیریها و جنگهای داخلی رشد سرسامآوری یافت و بر اساس آخرین ارقامی که سازمان جهانی مهاجرت در ۲۰۲۰ ارائه کرد، نرخ بیکاری در افغانستان به ۷۲ درصد رسیده بود. گسترش جنگها و به دنبال آن سقوط دولت جمهوریت، بیکاری را در این کشور افزایش داد.
بر اساس دادههای موسسه بینالمللی تجارت و اقتصاد، نرخ بیکاری در افغانستان در سال گذشته میلادی ۱۳.۳ درصد رشد داشته است و پیشبینی میشود که در ۲۰۲۳ نیز بیشتر افزایش یابد. گروه طالبان که دو سال پس از سلطه بر افغانستان، هنوز حتی یک کشور جهان حکومت آنها را به رسمیت نشناخته است، کوچکترین توجهی به وضعیت کار و روزگار تلخ کارگران ندارند. تلاشهای کوچکی هم اگر صورت گرفته باشد، زیر بار افزایش بیکاری گم شده و اثری بر این وضعیت نداشته است. برای نمونه، در سندی که این روزها در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، رهبر طالبان حکمی صادر کرده و در آن که از وزارت آموزش و پرورش این گروه خواسته است که صد هزار شغل جدید در چهارچوب این وزارتخانه برای جذب معلمان دینی ایجاد کند، اما همین شغلها هم هنوز ایجاد نشده و بیشتر کرسیهای خالی معلمان زن، به معلمان علوم دینی داده شده است. سازمان بینالمللی کار تخمین زده است که در فاصله اوت ۲۰۲۱ تا اواخر ۲۰۲۲، حدود ۹۰۰ هزار شغل در افغانستان از بین رفته و دارندگان این شغلها به چرخه بیکاران در این کشور افزوده شدهاند.
مناسبتهای روز جهانی کارگر در سایر نقاط جهان
کشور کره شمالی: در کشورهای مختلف به مناسبت روز کارگر جشنها و مراسمهایی برگزار میشود. در کره شمالی در اول ماه می، مردم همراه خانواده و اقوام خود به طبیعت، پارکها و جنگلها میروند و روز بسیار خوبی را با خانواده خود میگذرانند. آنها در این روز به تفریح میپردازند.
کشور هند: مردم هندوستان در این روز به افتخار جشنوارهی باروری و الههی بهار جشن برگزار میکنند. در کنار این جشن روز بینالمللی کارگر، روز معترضان سیاسی و روز جشن قدسین نیز برگزار میشود.
کشور فرانسه: در کشور فرانسه و به ویژه پاریس هر ساله بزرگترین راهپیماییها در روز کارگر صورت میگیرد. این راهپیماییها از میدان باستیل شروع میشود و به میدان جمهوری ختم میشود.
کشور آلمان: با توجه به اینکه در سال ۱۸۸۶ بیشتر کشته شدگان شیکاگو آلمانی بودند، به همین دلیل حزب نازی آلمان در سال ۱۹۳۳ روز اول ماه می را در کشور خود به نام روز کارگر نامگذاری کرد و به همین مناسبت این روز را تعطیل عمومی اعلام کرد.
کشور آمریکا و کانادا: به مناسبت روز کار و کارگر، در کشورهای مختلف به استثنای کانادا، ایالات متحده آمریکا و چند کشور کوچک، مراسم ویژه ای متناسب با این روز برگزار میشود. کشورهای ایالات متحده آمریکا و کانادا مراسم روز کار و کارگر را در نخستین دوشنبه ماه سپتامبر هر سال برگزار میکنند.
خبرنگار فرهنگستان
سمیع صدیقی