کابل/۱۰حوت/فرهنگستان
آواره کتاب گرانبها باحجم ۳۹۰ صفحه اثر جوان ترین نویسنده افغانستان قدیر احمد شیرزاد است، داستان های این کتاب از پنج دهه اخیر تاریخ افغانستان روایت میکند که دارای ۱۵ عنوان و در ۴۰ بخش تنظیم شده است. رمان آواره واقعیتهای عینی جامعه را انعکاس داده است این کتاب اولین اثر قدیر احمد شیرزاد است.
در این اثر نویسنده سعی کرده که آنچه به چشم دیده و به گوش شنیده است را بیان کند. رمان قسمی نوشته شده است که گویا نویسنده به تماشا فلمی نشسته و لحظه به لحظه آنچه که دیده را به ذهن سپرده و به قلم در آورده است.
“آواره” اثری از قدیر احمد “شیرزاد”
شیرزاد در آخرین روزهای دانشگاهاش، کنار نگارش پایاننامهاش، اقدام به نوشتن این رمان کرده و تقریبا بعداز یک سال تلاش، نسخه مقدماتی با ۳۹۰ صفحه را چاپ کرد. او در باری کتابش میگوید:” شکل گرفتن مفهوم آوارهگی جوانان، سپس آوارهگی تاریخی ما افغانستانی ها سبب شد که مفهوم ذهنیام را در قالب داستان برای عموم بازگو کنم. مشکلهای فراراه این کتاب، در نخست، انتخاب«زمان» و «زبان» در داستان مشکل بود، با مراجعه به کتابهای آموزش داستان نویسی اثر یونس ابراهیمی و چند کتاب دیگر توانستم، مشکل را حل کنم. سپس نمونهخوانی کتاب به واسطهی دکتر یعقوب یسنا، حسین حیدربیگی، علی کریمی، سلمانعلی ارزگانی و تنی چند از همصنفان و دوستانم سبب شد که رمان آواره هرچه بیشتر پختهتر و منسجمتر شود و کمبودهای فرراه آن حل شود.”
وی رمانهای مشهور فلسفی، سیاسی و تاریخی دنیا از نویسنده گان مشهور مثل داستایوفسکی، تولستوی ،ماکسیم گورکی، ژان سارتر،آلبرکامو، محمود دولت آبادی را بیشتر مطالعه کرده است. اما در نوشتن رمان “آواره” از هیچ کتابی الگو نگرفته است. و تاثیر دلچسپی به نوشتن رمان، از خواندن دوکتاب”بادبادک باز” و “کوری” احساس کرده است که سرانجام علاقه و استعداد به نوشتن رمان”آواره” آغاز کرد. در سال ۱۳۹۹، کتاب آواره به چاپ رسید.
او رمان را دنیای همبستگیهای انسانی میداند؛ عاطفه، احساسات، سیاست، عشق، تاریخ از جمله موضوعات است که در رمانهای مشهور خوانده است. شیرزاد با نوشتن کتاب وضعیت گذشته و حال انسان افغانستانی را بیان و راه حل نیز برای آینده گفته است. در رمان “آواره” دو هدف اساسی دنبال کرده است، یکی ثبت و ضبط واقعههای ناهنجار جاری کشور، دوم، پیشکش راه حل و برون رفت از این وضعیت را بیان کرده است.
من از وضعیت رمان نویسی در افغانستان پرسیدم. در پاسخ وضعیت رمان نویسی را درافغانستان پرچالش، اما امیدوارکننده بیان کرد:” وضعیت رمان نویسی در افغانستان، متاسفانه از جایگاه خیلی خوبی برخوردار نیست. اما امیدوار کننده به نظر میرسد. تا جایی که فکر میکنم، اکنون نویسندگان داخلی پس از رهنورد زریاب و حسین فخری، کسانی دیگری هم در این خطه وارد شدهاند و رماننویسی رو به رشد است. آنهای که به زبان خارجی مینویسند مثل خالد حسینی و عتیق رحیمی و نویسندگان داخلی مثل حسین فخری، محمد حسین محمدی، جواد خاوری وکاوه جبران، نویسندگانی هستند که در تولید رمان و داستان قلم میزنند. این امیدوارکنندهاست که دیگران و جوانان به دنبال اینان راه بیافتند.” در آخر گفتههایش گفت:” رمان آواره در واقع آغازی برای یک روند است و گفتههای زیادی مانده است که در ارتباط به همین کتاب اما مجزا از این کتاب به نگارش خواهد آمد. آوارگی، غربت، بردگی فکری، بیگانگی با فرهنگ وطن، پس از آوارگی و شگوفایی که در واقع همان پوییدن و نمودن راه روشن برای آیندگان خواهد بود. از موضوعهای ناگفتهای است که نیاز به نگارش و انشا خواهد اشت.”
نگاهی به قدیر احمد “شیرزاد”
قدیر احمد شیرزاد درسال ۱۳۷۵ دریک خانواده فرهنگی ساکن در قریه علی- بیگ دره فولادی مرکز بامیان به دنیا آمد. درسهای مکتب خویش را از صنف اول تا یازدهم در لیسه ذکریا و صنف دوازدهم را در لیسه عالی ذکور مرکز بامیان موفقانه سپری کرد. او بعداز سپری کردن امتحان کانکور، در سال ۱۳۹۵ شامل دانشکده ژورنالیزم دانشگاه کابل راه یافت. شیرزاد در کنار درسهای دانشگاه نقش ارزندهی در فعالیتهای اجتماعی دانشجویان نیز به عهده داشت و در میان دانشجویان از جایگاه اجتماعی خوبی برخوردار بود ودر سال ۱۳۹۸موفقانه در مقطع لیسانس از دانشگاه فارغ شد.
وی در جریان تحصیل، علاوه بر تحقیق و مطالعه رشته، علاقه زیاد به نگارش و کارهای رسانهای داشت ودر جریان تحصیل و بعداز فراغت همکاری نزدیک با تعدادی از رسانههای چاپی شهر کابل داشت که منجمله فعالیت شان در نشریه” افغانستان ما” میباشد. درسال ۱۳۹۸ نظر به ضرورت جدی در انسجام و هماهنگی دانشجویان و فارغان ولایت بامیان در کابل، با جمعی از تحصیلکردهگان این ولایت اقدام به راهاندازی نهاد” شیران بامیان” کردند که شیرزاد افتخار تاسیس و عضویت فعال آن را دارد. اولین گام این نهاد، برگزاری جشن فراغت عمومی دانشجویان ولایت بامیان در شهر کابل بوده که مسوولیت آن را شیرزاد به عهده داشت.
کریمه مرادی- کابل