کابل/۱۴جدی/فرهنگستان
زنان افغانستان در یکونیم سال گذشته، بالاترین میزان ممکن خشونت را تجربه کردهاند؛ از شلاقخوردن در ورزشگاهها و خیابانها تا گرفتاری، شکنجه و حذف از جامعه.
پیش از تسلط گروه تروریستی طالبان، زنان در جامعه افغانستان از نقش بارزی برخوردار بودند و بسیاری از زنان در سمتهای بلند دولتی، نهادهای اجتماعی و اقتصادی کار میکردند.
اما اکنون گروه طالبان زنان را از آموزش، کار، سفر، تفریح و حتی رفتن به حمامهای عمومی منع کردهاند و آنها را از تمام حقوق انسانی و بشریشان محروم کردهاند.
اکنون زنانی که تا یکونیم سال پیش در جامعه فعال بودند و مسئولیتهای مهم اجتماعی را به عهده داشتند، به اجبار خانهنشین شدهاند.
حذف زنان از جامعه و محصور کردن کردن آنها در کنج خانهها، چه تأثیراتی میتواند بر سلامت روان زنان بگذارد؟ خشونتی که از سوی جنگجویان گروه طالبان علیه زنان اعمال میشود، چه اندازه به سلامت روان زنان آسیب میزند؟
در این گزارش تأثیرات خشونت و محدودیت بر سلامت روان زنان، راهکارهایی برای مقابله با بیماریهای روانی در خانه و یا خودمراقبتی و راههای درمان بیماریهای روانی، بررسی شده است.
ابتلا به افسردگی و از بین رفتن اعتماد به نفس
زهرا رضایی، روانشناس و رواندرمانگر میگوید که خشونت و محدودیتهای که از سوی گروه طالبان علیه زنان وضع شده است، میتواند بر سلامت روان زنان تأثیرات کوتاه مدت و بلند مدت داشته باشد.
او میگوید که در کوتاه مدت این خشونتها و محدودیتها باعث میشود که زنان به بیماری افسردگی دچار شوند؛ زیرا زنانی که در جامعه فعال بودند و فعالیتهای علمی و اجتماعی داشتند، از حضور در جامعه محروم شدهاند و نمیتوانند اهداف خود را پیش ببرند.
خانم رضایی میگوید اما در طولانی مدت، خشونت و محدودیتها علیه زنان باعث میشود که آنها اعتماد به نفس و عزت نفس خود را از دست بدهند.
او میگوید وقتی فردی اعتماد به نفس و عزت نفس خود را از دست بدهد، احساس «ارزشمند بودن» را از دست میدهد و تصور اینکه میتواند در جامعه نقش داشته باشد، میتواند تأثیرگذار باشد، میتواند چیزی را در سرنوشت خود، اطرافیان و یا جامعه تغییر بدهد، از بین میرود.
نظام الدین نظامی، روانشناس، نیز میگوید محدودیتها باعث شده است که زنان از لحاظ سلامت روانی با «مخاطره» جدی مواجه شوند.
به باور این روانشناس، محدودیتهای وضع شده علیه زنان از سوی گروه طالبان، میتواند زمینه و بستر بسیاری از اختلالات روانی را فراهم کند، از جمله افسردگی و اضطراب.
آقای نظامی که اکنون نیز به عنوان روانشناس در افغانستان فعالیت میکند، میگوید که بعد از تسلط گروه طالبان، میزان اضطراب، افسردگی، ناامیدی و دیگر تنشها و اختلالات روانی، به ویژه در بین زنان و دختران، رو به افزایش بوده است.
علاوه بر وضع محدودیتها علیه زنان، در یکونیم سال گذشته شماری از زنان از سوی گروه تروریستی طالبان گرفتار، شکنجه و زندانی شدهاند. شماری از زنان در خیابانها و یا محاکم صحرایی طالبان شلاق خوردهاند. اینگونه خشونتها چه تأثیراتی بر روان زنان میگذارد؟
زهرا رضایی میگوید، اولین تأثیری که اینگونه خشونتها بر روان فرد میگذارد این است که از لحاظ شخصیتی فرد را خرد میکند و از بین میبرد.
او میگوید همچنین این نوع خشونتها میتواند فرد را دچار بحران روحی و یا ترومای روحی کند که متاسفانه این آسیبهای روانی، بسیاری اوقات قابل درمان نیست و سالهای زیادی طول میکشد که اثرات آن کمرنگتر شود.