جنبش شنبه‌های ارغوانی زنان معترض به افزایش چشمگیر سیاست‌های تبعیض‌آمیز علیه فارسی‌زبانان در افغانستان پس از تسلط طالبان بر این کشور پرداخته است. این جنبش امروز، شنبه ۳۱ سنبله، با انتشار یک نامه سرگشاده، اقدامات طالبان را به عنوان «آپارتاید زبانی» توصیف کرده و از جامعه جهانی خواسته است تا نسبت به این سیاست‌ها واکنش نشان دهد.
در این نامه، به سرکوب زبان و فرهنگ فارسی در افغانستان تأکید شده است و از سازمان‌های بین‌المللی خواسته شده تا برای جلوگیری از نابودی این میراث فرهنگی، اقدامات فوری و مؤثری انجام دهند. متن نامه تصریح می‌کند که اقدامات سرکوبگرانه شامل حذف زبان فارسی از مکتوب‌های رسمی دولتی، تحمیل واژه‌های پشتو به جای فارسی و ممنوعیت استفاده از واژه‌های فارسی در ادارات دولتی میباشد.
علاوه بر این، نامه به تغییرات بنیادین در ساختار زبان ملی افغانستان، به نفع زبان پشتو و حذف آثار ادبی و فرهنگی فارسی از برنامه‌های آموزشی نیز اشاره کرده و محدودیت‌های دسترسی به منابع فرهنگی فارسی را در سطح عمومی مورد نقد قرار داده است.
جنبش زنان معترض تأکید دارد که سیاست‌های طالبان نه تنها نقض حقوق بشر به شمار می‌رود، بلکه به بروز بحران‌های اجتماعی و فرهنگی در افغانستان منجر خواهد شد. همچنین، در این نامه به سرکوب فعالان فرهنگی، تعطیلی رسانه‌های فارسی‌زبان و تهدید نویسندگان و تولیدکنندگان محتوا نیز پرداخته شده است.
این نامه به وضوح هشدار می‌دهد که سرکوب زبان فارسی زمینه‌ساز نارضایتی‌های اجتماعی و منازعات قومی و زبانی خواهد بود و می‌تواند تنش‌های داخلی را به شدت افزایش دهد. در نهایت، این جنبش خواستار واکنش سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل، یونسکو و عفو بین‌الملل در برابر این آپارتاید زبانی شده و بر نیاز به عمل فوری تأکید کرده است.
نویسندگان بر این باورند که فشارهای دیپلماتیک می‌تواند به توقف سیاست‌های طالبان منجر شود و همچنین اشاره شده است که این سرکوب زبانی، پیامدهای گسترده‌ای برای کشورهای منطقه که با فرهنگ و زبان فارسی مشترکاتی دارند، خواهد داشت.
در پایان نامه، جنبش شنبه‌های ارغوانی از رسانه‌های داخلی و بین‌المللی درخواست کرده است که صدای سرکوب‌شدگان را به گوش جهان برسانند و از نویسندگان، هنرمندان و شاعران فارسی‌زبان خواسته شده تا از تلاش‌های فارسی‌زبانان افغانستان برای حفظ زبان و فرهنگ‌شان حمایت کنند.
طالبان از زمان تسلط بر کشور، کلمات فارسی را از مکتوب‌های دولتی، تابلوهای دانشگاه‌ها و برخی از مراکز دیگر حذف کرده‌اند.
خبرنگار فرهنگستان
سمیع‌صدیقی
