کابل/۸ثور/فرهنگستان
مرکز فرهنگی پل‌سرخ یکی از مرکز‌های مهم فرهنگی در افغانستان بود که ده‌ها محفل فرهنگی به شمول رونمایی از کتاب‌ها و آثار نویسنده‌گان، شاعران، اهل موسیقی و هنر را میزبانی می‌کرد.
این مرکز فرهنگی با خود خاطره یک نسل را دارد؛ نسلی که از میان دود و باروت، انفجار و انتحار سر برآورد و به رغم همه ممانعت‌ها و هراس‌ها، سر تسلیم فرود نیاورد و به قهقرا و عقب‌گرد دست رد زد و دریچه‌ای به سوی روشنایی و فردای بهتر گشود.
سر انجام این مرکز فرهنگی ام‌روز(پنجشنبه، ۸ثور) کتاب‌هایش را به کتاب‌خانه‌های ۲۴ ولایت هدیه کرد.
چندی پیش مسوولان این مرکز با نشر اعلامیه‌ای گفته بود:”ما آماده بودیم که تحت هر شرایطی به راه‌مان ادامه دهیم، رویاهای بزرگی را جستجو می‌کردیم و به افغانستان عاری از تعصب، جهل و جنگ می‌اندیشیدیم اما متاسفانه مشکلات اقتصادی دامن‌گیر ما شد و شرمنده‌ایم که چنین می‌شود اما ما مرکز فرهنگی پل سرخ را با رویاها و آرمان‌هایش به حراج می‌گذاریم.”
شاهد فرهوش، شاعر، نویسنده و بنیان‌گذار مرکز فرهنگی پل‌سرخ، از این‌که نتوانسته است مرکز فرهنگی پل‌سرخ را از سقوط نجات دهد، متاسف است و می‌گوید: «به دنبال سایه انداختن سیاهی بر کشور، مرکز فرهنگی پل‌سرخ با داشته‌هایش به حراج گذاشته شد و متاسف هستیم که نتوانستیم نجاتش دهیم.»
بنیان‌گذار و مسوول فرهنگی پل‌سرخ گفت که با سقوط اقتصادی جامعه و فاصله گرفتن از کتاب و کار فرهنگی، بر آن شده‌اند تا بیش از یک میلیون افغانی سرمایه خویش را که روی ۲۵ هزار جلد کتاب سرمایه‌گذاری کرده بودند، با افتخار به کتاب‌خانه‌های ولایت‌ها پیش‌کش کنند.
فرهوش می‌گوید که این کتاب‌ها در حوزه‌های ادبیات، هنر، فلسفه، اقتصاد، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، تاریخ و… است و آن ر ا به کتاب‌خانه‌هایی خواهند فرستاد که قفسه‌های‌شان نیاز به کتاب دارد. او از اهل فرهنگ می‌خواهد که در معرفی قفسه‌های خالی کتاب‌خانه‌ها آنان را یاری رسانند. شاهد تأکید می‌کند به رغم این‌که بار سختی اقتصادی را متحمل شده‌اند، اما از این‌که این کتاب‌ها خوانده می‌شود، او و همکارانش به اهداف‌شان نزدیک‌تر می‌شوند و رویاهای‌شان تحقق پیدا می‌کند.
این مرکز فرهنگی در ماه اگست ۲۰۲۱ که ولایات افغانستان یکی به دنبال دیگری به دست طالبان سقوط می‌کرد، برای هزاران خانواده‌ای که از ولایات به کابل پناه آورده بودند کمپاین بزرگ کمک‌رسانی را برگزار کرد.
شماری از فرهنگیان بسته شدن این مرکز فرهنگی را نگران‌کننده می‌دانند و می‌گویند که با بسته شدن هر مکان فرهنگی، خشتی از دیوار فرهنگ و امر فرهنگی فرو می‌ریزد و بر دیوار افراطیت و دگم‌اندیشی چیده می‌شود.
صحرا کریمی، رییس پیشین افغان فلم گفته است: «هر سقوطی پیام یک پایان تلخ است. چه سقوط یک دیوار، چه سقوط یک شهر و چه سقوط یک سرزمین. اما سقوط یک مرکز فرهنگی، نه‌تنها پایان تلخی است، بلکه آغاز نابودی فرهنگی یک ملت است.»
پس از ورود طالبان به کابل در ۱۵ اگست ۲۰۲۱ شمار زیادی از نهادهای حقوق بشر، رسانه‌های آزاد و نهادهای مدنی مجبور شدند فعالیت‌های خود را در افغانستان متوقف سازند، ناشران و کتاب‌فروشان هم با چالش‌های کساد بازار کتاب رو‌به‌رو شدند.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی
