کابل/۲۵حوت/فرهنگستان
آرشیف ملی چهارصد نسخه خطی و سندهای تاریخی را که ارزش آن چهل و شش میلیون افغانی است به تازگی خریداری کرد و به نمایش گذاشت.
نسخهها و سندها خریده شده در نمایشگاهی “ردپایتاریخ” از تاریخ ( بیستوسوم تا بیستونهم ماه حوت) در آرشیف ملی به نمایش گذاشته شدهاست.
با اینکه آرشیف ملی پنجاه سال قدامت دارد، نخستین باراست که این نسخه های خطی و سندهای تاریخی پس از یک فراخوان ملی خریداری شدهاست.
افسر رهبین، رییس آرشیف ملی میگوید که آرشیف ملی افغانستان برعکس آرشیف های ملی کشورهای دیگر بدون وسایل مدرن بوده و دیجیتل نشده است.
در پنجاه سال، نخستین بار برای غنامندی آرشیف ملی به ارزش چهل وشش میلیون افغانی چهارصد نسخه خطی و سندتاریخی خریداری شده واز قاچاق این اثرها به بیرون از کشور جلوگیری شده است.
اکنون این سندها در داخل آرشیف ملی برای پنج روز به نمایش گذاشته شده است.
عبدالحق نوری، دانشجوی ماستری هنرهای تجسمی میگوید: «در بیست سال همچون نظارهگر من چنین نسخه های خطی را تاکنون ندیده بودم که خریداری شده باشند. این کار یک دستآورد به آرشیف ملی و حکومت افغانستان حساب می شود.»
اسنادی خریداری شده شامل نسخه های از قرآن کریم، ادبیات منظوم از شاعران پیشتاز زبان فارسی، نسخه های خطی به زبان پشتو، ترکی، ازبیکی، شماری از نسخه های خطی همچون این سه نسخه، تاکنون شناسایی نشده است و پیشینه این نسخه ها تا به یک هزار سال پیش بر میگردد.
سندهای تاریخی شامل فرمان شاهان تا سه قرن پیش، پیمان نامه ها و قباله ها که همه این نامه ها در دربارها نوشته شده اند همه به زبان فارسی استند.
رییس آرشیف ملی، گفت: «اگر ما این فراخوان را نمی توانستیم راهاندازی بکنیم، این چهارصداثری که به دست ما رسیدهاند؛ بیگمان اگر همه شان نی دست کم چیزهای خوب آن قاچاق میشد. حالا ما توقع داریم که از نهادهای بودجهیی کشور که برای گرداوری آثار آرشیفی و برای وجوهاش یک تخصیص مناسبت درنظر بگیرند.»
آرشیف ملی افغانستان پیش از خریداری چهارصد اثر، یک صدهزار سندتاریخی و هفت هزار نسخهخطی داشت.
خبرنگار فرهنگستان ازکابل
سمیع صدیقی