بازسازی استوپهیٔ بوداییها در پروان
کابل/۲۲عقرب/فرهنگستان
استوپهیی که در جنوب غرب شهر چاریکار، مرکز ولایت پروان، قرار دارد در جریان چهارسال گذشته بازسازی شدهاست.
این عبادتگاه بودایی ۱۸۵۰سال قدمت دارد و بربنیاد گفتههای باستان شناسان، در نتیجه کاوشها از اطراف این استوپه یک صد بازماندۀ امپراتوری کوشانی عهد کنشکا بهشمول یک آموزشگاه دین بودایی کشف شدهاست.
این استوپه ۳۳متر ارتفاع دارد و در دامان جنوبی کوههای هندوکش در جنوب غربی شهر چاریکار مرکز پروان موقعیت دارد.
استوپۀ توب درۀ پروان یکی از ده استوپهیی شناخته شدهای است که نزدیک به دوهزار سال پیش خاکستر جسد سوختانده شدۀ بودا از سوی پیروانش در آن دفن شده و سپس آهسته آهسته به یک عبادتگاه بزرگ دین بودایی مبدل شد.
محمد رستم رستمزاده، رییس اطلاعات و فرهنگ پروان در این باره میگوید: «استوپه در زبان سانسکریت به معنی پشته است. و استوپهها هم به شکل تپه مانند نیم کروی با قاعده دایروی و مربع شکل ساختمان دارد. پیروان بودایی در وقت نیایش به دور این استوپهها نیایش میکردند.»
باستان شناسان در نتیجۀ کاوشها در اطراف این استوپه در چهار سال گذشته یک آموزشگاۀ آیین بودایی را از دل زمین در فاصلۀ بیست متری استوپه کشف کردهاند.
کاوشها در هنوز هم در این جا پایان نیافته و انتظار میرود بازماندههای بیشتری از اینجا کشف شوند.
عبدالغفار روفی، آمر اطلاعات و فرهنگ پروان گفت: «در این اتاق چهار بت موجود بودند؛ سه بت کلان و یک بت خورد.»
سید عبدالحمید میگوید تا چهارسال پیش، شش جریب و ۱۳بسوه زمین اطراف این استوپه توسط او و پدرش گندم و ماش کشت میشد و نیز باغی از درختان میوه در آن ایجاد کرده بودند بیخبر از اینکه بازماندههای یک امپراتوری بزرگ در دل این زمین خوابیدهاند پنج سال میشود که از همه چیز این زمین محروم ماندهاست.
استوپۀ بودایی در پروان هنوز آمادۀ بازدید گردشگران نشدهاست.
پیش از مرمت سازی و کاوشگری اطراف این استوپه، ظاهرأ کسانی تلاش کرده بودند به داخل آن راه یابند اما جز خاکستر جسد سوختانده شدۀ بودا چیزی در آن نیست.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی
