کابل/۲۰سنبله/فرهنگستان
امروز یازدهم سپتمبر؛ روزی که بیست و یک سال پیش بر برجهای تجارت جهانی در ایالات متحده امریکا حمله شد.
پس از این رویداد، ایالات متحده امریکا و ناتو به افغانستان حمله کردند و درازترین جنگ افغانستان را رقم زدند.
از میان چهار هواپیمای مسافربری ربوده شده، دو هواپیمای آن بر دو آسمانخراش در نیویورک کوبیده شدند. در این رویداد نزدیک به ۳ هزار تن جان باختند.
ایالات متحده امریکا، شبکه القاعده را مسوول انجام آن دانست و با شعار پیکار با هراسافگنی و نابودی القاعده به افغانستان حمله کرد، اقدامی که به حضور بیست ساله امریکا ومتحدانش در افغانستان انجامید و درازترین جنگ امریکا را رقم زد.
پس از یازده سپتمبر ۲۰۰۱، افغانستان در محراق توجه جهانیان قرار گرفت؛ بیش از پنجاه کشور افغانستان را به رسمیت شناختند، نهادهای دولتی فعال شدند و یک نظام مردم سالار به ميان آمد. برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی، تدوین قانون اساسی تازه و ایجاد فرصتها در زمینه آموزش و پرورش از مسایل مهم آن زمان پنداشته میشوند.
پس از سرنگونی حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی، نشست بُن برگزار شد، اداره موقت در افغانستان به میان آمد و حامد کرزی رییس جمهور موقت افغانستان برگزیده شد.
عزیز معارج، آگاه مسایل سیاسی، به طلوعنیوز گفت: «پول چاپ شد، سیستم جدید بانکی به وجود آمد، سیستم مخابراتی پیشرفت کرد، مطبوعات و آزدای بیان اوج گرفت، نقش واقعی زنان در دولت و زندهگی اجتماعی مطرح شد.»
ایجاد قانون اساسی، فعال شدن نهادها و برگزاری انتخابات در افغانستان از مهمترین رویدادهای دو دهه پسین بود؛ اما هر دور انتخابات با تنشها روبهرو بود.
شاه محمود میاخیل، معین وزارت دفاع حکومت پیشین، گفت: «مکتبهای بسیار زیاد ایجاد شد، به همین شکل سیستمهای اداری افغانستان دوباره فعال شدند، پولیس ملی و اردوی ملی ایجاد شد و افغانستان دوباره در میان کشورها جایگاه خود را پیدا کرد.»
پس از سال ۲۰۰۱، افغانستان در توجه جامعه جهانی قرار داشت و به عنوان بزرگترین دریافت کننده کمکهای بینالمللی شناخته میشد. به همین گونه، در دو دهه پسین دهها نشست بینالمللی در باره افغانستان برگزار شد.
جنت فهيم چکری، آگاه روابط بینالملل، میگوید: «در کشورهای اروپایی در طی بیست سال گذشته مجالس مفید برای افغانستان گرفته شد، کمکهای زیاد برای افغانستان صورت گرفت.»
با این همه، پس از بیست سال و با خروج ایالات متحده امریکا از افغانستان و رویکار آمدن دوباره امارت اسلامی، افغانستان بار دیگر از چشم جامعه جهانی افتاد. در یک سال گذشته، هیچ کشوری حکومت کنونی را به رسمیت نشناخته است و میلیونها افغان اکنون در شرایط بحرانی تنها گذاشته شده اند.
ایجاد حکومت فراگیر، رعایت حقوق بشر به ویژه حقوق زنان، کار گرفته نشدن خاک افغانستان در برابر کشورهای دیگر در یک سال پسین از خواستهای جامعه جهانی از کابل بوده اند.
کابل نیز در یک سال گذشته همواره از جامعه جهانی خواسته است که تحریمها در برابر افغانستان را بردارد، رهبران طالبان را از فهرست سیاه سازمان ملل حذف کند و نیز با حکومت کنونی تعامل کند.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی