در جمع این کودکان، کسانی هم شامل ‌اند که از سوی فامیل‌های‌شان توسط قاچاق‌بران به ایران فرستاده شده‌اند. بیشتر این کودکان بین ۱۲ تا ۱۸ سال دارند.
مسوولان کار و امور اجتماعی در ولایت هرات می‌گویند که امکانات لازم برای نگهداری این کودکان را در اختیار ندارند. از سویی هم فعالان مدنی هرات نیز رد مرز شدن کودکان و زنان بی‌سرپرست را نگران‌کننده دانسته و از حکومت می‌خواهند جلو بازگرداندن افراد بی‌سرپرست را از ایران بگیرد.
بازگرداندن افغان‌هایی که به‌صورت غیرقانونی در ایران زنده‌گی می‌کنند در چند سال اخیر به ویژه در فصل سرما بی‌پیشینه نیست. روزانه ده‌ها نفر از مرزهای اسلام قلعه هرات و نیمروز از ایران رد مرز می‌شوند، اما در این میان این‌بار رد مرز شدن زنان و کودکان بی‌سرپرست سبب نگرانی مسوولان محلی هرات شده ‌است.
آمار ریاست کار و امور اجتماعی هرات نشان می‌دهد که تنها در جریان ۲ ماه پسین یک‌هزار کودک از ایران به افغانستان رد مرز شده‌اند. عبدالقیوم افغان رییس کار و امور اجتماعی، شهدا و معلولان هرات با تأیید این آمار می‌گوید که علاوه بر این، شماری از بانوان بی‌سرپرست نیز از سوی حکومت ایران به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
به گفته‌ی او، افزون بر کودکان در برخی موارد زنان و دختران بی‌سرپرست هم از ایران به افغانستان رد مرز شده‌اند. این افراد از ولایت‌های گوناگون کشور هستند و پس از رد مرز شدن در ولایت‌های مرزی، بدون پول و سرپناه، نه جایی برای ماندن دارند و نه راهی برای بازگشتن.
اما درد رد مرز شده‌گان تنها به دوری اعضای خانواده و نداشتن و پول سرپناه در داخل کشور خلاصه نمی‌شود. به گفته‌ رییس کار و امور اجتماعی، شهدا و معلولان هرات وضعیت نابسامان آن‌ها در اردوگاه‌های ایران نیز نگرانی‌های زیادی را به همراه داشته است.
سالانه نزدیک به ده‌هزار کودکی که توسط قاچاق‌بران با مقاصد گوناگون از افغانستان به ایران قاچاق می‌شوند، توسط پولیس ایران به افغانستان بازگردانده می‌شوند، اما هیچ آمار رسمی‌ای از شمار کودکانی‌که توسط قاچاق‌بران به آن کشور انتقال داده می‌شوند، در دست نیست. نهادهای حقوق بشری، تنها توانسته‌اند به آمار کودکانی دست‌رسی پیدا کنند که پس از بازداشت توسط نهادهای امنیتی ایران از مرز رسمی، به افغانستان بازگردانده می‌شوند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب کشور، افزایش روند قاچاق کودکان به کشورهای همسایه را نگران‌کننده عنوان کرده و از حکومت می‌خواهد تا تدابیری را برای کاهش و یا توقف این روند روی دست بگیرد.
به‌گفته این کمیسیون، از آن‌جایی‌که قاچاق کودکان دور از چشم مقام‌های امنیتی و به‌صورت پنهانی صورت می‌گیرد، هیچ آماری از کودکانی که از افغانستان به کشورهای همسایه به‌ویژه ایران قاچاق می‌شوند، وجود ندارد اما به‌طور اوسط هر روز بین ۲۰ تا ۲۵ تن از این کودکان، در ایران توسط پولیس آن کشور بازداشت می‌شوند و دوباره از مرز رسمی به هرات رد مرز می‌شوند.
با این همه مقام‌های محلی هرات رد مرز شدن یک‌هزار کودک در جریان دو ماه را نگران‌کننده می‌دانند و از مقام‌های ایرانی می‌خواهند دست‌ کم کودکان و زنان بی‌سرپرست را رد مرز نکنند.
جیلانی فرهاد سخنگوی والی هرات می‌گوید که فرارسیدن فصل سرما، افزایش اخراج پناه‌جویان به ویژه پناهجویان بی‌سرپرست، نگرانی اداره‌ی محلی هرات را در پی داشته است.
گفت‌وگو با کودکان رد مرز شده، نشان می‌دهد که محموله‌های ناشناخته‌ای توسط قاچاق‌بران به کودکان سپرده می‌شود تا آنان این محموله‌ها را با خود تا خاک ایران حمل کنند. کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب کشور احتمال می‌دهد که این محموله‌های ناشناخته، مواد مخدر باشند. آماری که از کودکان رد مرز شده در کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان ثبت شده، نشان می‌دهد که بیشتر این کودکان، از ولایت‌های غرب افغانستان و شماری از آنان نیز از سایر ولایت‌های کشور هستند.
این افراد به‌گونه‌ی سازمان‌یافته به روستاهای ولایت‌های مختلف افغانستان می‌روند و با ترغیب خانواده‌ها به پول و درآمد فرزندان‌شان، کودکان را قاچاق می‌کنند.
قاچاق کودکان به‌طور گسترده، به خدمت گرفتن اجباری کودکان در سربازخانه‌ها، تبادل کودکان با غذا، دارو، مایحتاج روزانه و گماردن کودکان در کارهای نامشروع، مواردی از نقض حقوق کودکان تعریف می‌شود.
دفتر ساحه‌ای کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب کشور می‌گوید که قاچاق‌بران انسان، به وسیله‌ی کودکان کسب منفعت اقتصادی می‌کنند، احتمالاً از آن‌ها بهره‌برداری جنسی صورت می‌گیرد و در زمینه‌ی انجام فعالیت‌های خطرناکی چون قاچاق مواد مخدر نیز سوء استفاده می‌شود و این موارد، مصداق بارز نقض حقوق کودکان در جهان است.
گفت‌وگو با این کودکان هم‌چنان نشان می‌دهد که آنان علاوه بر تحمل تمامی این مشقت‌ها، پس از بازداشت، توسط نیروی انتظامی ایران هم مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند.
در گذشته وزارت خارجه‌ی امریکا، در مورد وضعیت قاچاق انسان در جهان و عوامل آن گزارشی نشر کرده بود. در آن گزارش از افغانستان به‌عنوان دومین کشوری که بیشترین میزان قاچاق کودکان را دارد نام برده شده بود.

سه شنبه ۲۳ عقرب ۱۳۹۶

منبع : هشت صبح