کابل/۴جدی/فرهنگستان
حمیده رخشانه، از نخستین آوازخوانان زن در افغانستان به عمر ۸۰ سالهگی در امریکا درگذشت.
خانم رخشانه در کابل تولد و در مکتب ملالی درس خوانده بود، مادرش بی بی خدیجه معلم موسیقی و خیاطی بود که هم آرمونیه مینواخت و هم با اغلب راگهای موسیقی آشنایی داشت.
خانم رخشانه که نام اصلی او حمیده بود، آوازخوانی را روی ستیژ زینب ننداری شروع کرد و سپس به تشویق پدرش به رادیو رفت.
خانم رخشانه، نخستین زنی است که در رادیو آواز خواند و آهنگ «ای پادشه خوبان، داد از غم جدایی» نخستین آهنگ او بود که از رادیو نشر شد.
خانوادۀ خانم رخشانه، درگذشت اورا تأیید میکند و میگوید که او در امریکا از دنیا رفتهاست. اعضای خانوادۀ او دربارۀ دلیل مرگ او چیزی نگفتهاند، اما یادآور شدهاند که مرگ او ناگهانی رخ دادهاست.
حمیده نام اصلی این آواز خوان بود و رخشانه نام هنری او بود. او با نام هنریاش مشهور بود و کمتر کسی با نام اصلی او، از او یاد میکرد.
خانم رخشانه، در اواخیر جمهوری داوود خان – ۱۳۵۶ – افغانستان را ترک کرد و به امریکا مهاجر شد. او ازدواج کرده بود و چهار فرزند پسر و یک فرزند دختر از او بهجا ماندهاند.
او در مصاحبههایش گفتهاست که موسیقی را از مادرش خدیجه طرزی که استاد موسیقی بودهاست، آموزش دیدهاست.
او با آهنگ «چشم سیاه داری، قربانت شوم» مشهور شد.
خانم رخشانه، بر علاوه آوازخوانی در فلمها نیز نقش بازی کردهاست. او مدتی در رادیو موسیقی وقت افغانستان نیز کار کرد.
او پس از آنکه مهاجر شد، از آوازخوانی دست کشید و با گمنامی زندهگیاش را پیش برد.
این آوازخوان معروف بیشتر از سهدهه اخیر عمرش را در امریکا سپری کرد.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی