کابل/۸میزان/فرهنگستان
حمله انتحاری امروز بر آموزشگاه «کاج» در غرب کابل، ده‌ها کشته و زخمی برجای گذاشته است.
طالبان تا این دم تنها جان باختن ۱۹ دانش‌آموز و زخمی شدن ۲۳ دانش‌آموز دیگر در این حادثه خونین را تأیید کرده‌اند. منابع مردمی تلفات این انفجار را بالاتر از آماری توصیف می‌کنند که از سوی طالبان همه‌گانی شده است. آنان ادعا دارند که در این رویداد حدود ۳۰ دانش‌آموز جان باخته و بیش از ۴۰ تن دیگر زخمی شده‌اند.
به گفته منابع مردمی، بیشتر قربانیان این حمله انتحاری، دختر‌ند. نوارهای تصویری مرتبط به این حادثه که در رسانه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود، گسترده‌گی وحشت این حادثه را بازگو می‌کنند.
حمله بر آموزشگاه «کاج» حوالی ساعت ۶:۳۰ صبح جمعه، ۸ میزان، در منطقه «دشت برچی» در غرب کابل صورت گرفته است. این حمله هنگامی صورت گرفته است که دانش‌آموزان در این مرکز آماده‌گی کانکور برای اشتراک در امتحان آزمایشی کانکور تجمع کرده بودند.
خالد زدران، سخنگوی فرماندهی امنیه طالبان، در توییتی نوشته است که معلومات ابتدایی نشان می‌دهد که در این رویداد ۱۹ تن کشته شده و ۲۷ تن دیگر زخمی شده‌اند.
اما منابع مردمی شمار تلفات را بیشتر از رقم اعلام شده عنوان می‌کنند. یک منبع از محل حادثه می‌گوید که تلفات انسانی این رویداد نزدیک به ۱۰۰ تن می‌رسد که بیشتر آنان را دختران شکل می‌دهند. این منبع توضیح می‌دهد که تنها ۵۷ کشته و زخمی به دو شفاخانه محمدعلی جناح و وطن که در نزدیکی محل رویداد موقعیت دارند، منتقل شده‌اند.
یکی از گواهان رویداد که نوار تصویری او در رسانه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود، چنین می‌گوید: «شاهد حادثه بودم. ساعت ۶:۱۵ دقیقه امتحان شروع می‌شد. پارچه توزیع شد. تقریباً وسط‌های امتحان بودیم که صدای تیراندازی آمد. در داخل کورس اول گاردهای دهن دروازه را هدف قرار دادند، بعداً داخل کورس آمدند که صنف تقریباً ۷۰۰ نفر داشت. امتحان است که فاصله می‌داد، تقریباً ۴۰۰ نفر داخل صنف بودیم. صنف سه دروازه داشت، دو دروازه‌اش مربوط پسران و یک دروازه‌اش مربوط به دختران. وقتی که صدای تیراندازی آمد، هیاهوی دخترها و بچه‌ها شروع شد و همه به تشویش شدند. [حمله‌کننده] باز آمد در بین دخترها خود را انفجار داد.»
فاطمه‌ی بیست‌ویک ساله یکی از قربانیان حمله‌ی روز جمعه در مرکز آموزشی کاج است. فاطمه برای سپری کردن آزمون آزمایشی کانکور رفته بود.
پدر و مادر فاطمه که پیکر دختر شان را از شفاخانه علی جناح بدست آوردند، می‌گویند که آرزو های شان به خاک یکسان شده است.
عبدل، پدر فاطمه، گفت: «رفتیم بین جنازه‌ها را پالیدیم بین جنازه‌ها را همه جا را پالیدیم مقصد پیدا نکردیم. گفتن بروید منزل دوم زخمی‌ها است رفتیم منزل دوم همان جا یافتیمش.»
مرضیه، دختر کاکای فاطمه، می‌گوید: «در اول که این خبر را شنیدیم هیچ باور ما نشد پدرم، کاکایم، زن کاکایم کل شان رفتند باز پسان برای ما زنگ زدن که فاطمه را شفاخانه برده‌اند.»
رقیه خواهر کوچک‌تر فاطمه می‌گوید که انتظار داشت خواهرش پنج‌شنبه آینده آزمون کانکور را سپری کند.
مریم دوست فاطمه: « شاید اگر نمی‌رفت، امسال اول‌نمره عمومی کانکور بود. ما جمعه قبل همه با‌هم سوگند یاد کردیم تا بیشتر از هر کسی تلاش کنیم.»
هنوز مسئولیت این انفجار را فرد و یا گروهی بر عهده نگرفته اما پیش از این گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش بارها حملاتی از این دست را در غرب کابل انجام داده است.
مرکز آموزشی «کاج» یک نهاد خصوصی آموزشی در غرب کابل است که بیشتر برنامه‌های آمادگی برای ورود دانش‌آموزان دختر و پسر به کانکور برگزار می‌شود.
واکنش‌ها به حمله بر مرکز آموزشی کاج
حمله بر آموزشگاه کاج، واکنش‌های گسترده‌ای را برانگیخته است. علاوه بر پیام‌های تسلیت و تقبیح سیاست‌مداران، شهروندان نیز به این حادثه واکنش نشان داده‌اند.
یوناما در تویتی نوشته است که «در جریان وخامت اوضاع امنیتی در افغانستان، امروز انفجار دیگری در کابل رخ داد». یوناما این حمله را «بی‌رحمانه» توصیف کرده و گفته است که در نتیجه‌ی آن تلفات زیادی وارد شده است.
کرِن دیکر، کاردار سفارت امریکا برای افغانستان نیز در رشته‌تویتی این حمله را «یک عمل شرمآور» خوانده و نوشته است: «همه دانش‌آموزان باید بتوانند تا در یک فضای آرام و بدون ترس و هراس به تحصیل خویش ادامه دهند.»
یوناما و کاردار سفارت امریکا با قربانیان این حمله ابراز همدردی کرده‌اند. و عبدالله عبدالله نیز این حمله را «قساوت‌بار» و کار دشمنان صلح و پیشرفت افغانستان خوانده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان این حمله را «وحشت بزرگ» توصیف کرده و آن‌را محکوم کرده است. او با خانواده‌های قربانیان ابراز همدردی کرده و در تویتی نوشته است: «در راستای دریافت و مجازات عاملین جنایتکار این رویداد اقدامات لازم صورت می‌گیرد.»
کاربران شبکه‌های اجتماعی ادعای طالبان در مورد «تأمین سراسری امنیت» را نادرست توصیف می‌کنند و این گروه را «بانی» چنین حمله‌های خونین می‌دانند.
یکی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نگاشته است: «کسانی که از طالب حمایت می‌کنند، تسلیت کاذب ننویسند؛ آن‌ها شریک کشتارها هستند.» برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته‌اند: «فاجعه کورس موعود تکرار شد.» به گفته آنان، «کاج» همان مرکز آموزشی «موعود» است که در ۲۵ اسد سال ۱۳۹۷ خورشیدی مورد حمله قرار گرفت و در نتیجه آن ۵۰ دانش‌آموز جان باختند. به گفته این کاربران، آماری که از سوی منابع مردمی گزارش شده، نشان می‌دهد که بیش از ۶۰ تن در این حمله کشته شده‌اند.
کرین دیکر، سفیر ایالات متحده آمریکا در افغانستان در حساب توییتر خودش حمله امروز را محکوم کرده است.
خانم دیکر نوشته است: «ایالات متحده حمله امروز به مرکز آموزش عالی کاج را به شدت محکوم می‌کند. هدف قرار دادن محلی که مملو از دانش آموزانی است که در حال شرکت در امتحان هستند، شرمآور است. همه دانش آموزان باید بتوانند در آرامش و بدون ترس به تحصیل بپردازند.»
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان گفته است که حمله به دانش آموزان در مرکز آموزشی کاج در دشت برچی کابل، یادآور حمله سال گذشته در همین محل آموزشی است.
آقای بنت در یک رشته توییت نوشته که «حملات به مراکز آموزشی هزاره و شیعه باید متوقف شود. حمله به آینده افغانستان، جنایات بین المللی را متوقف کنید.»
مقام‌های طالبان بارها گفته‌اند که پس از آمدن آن‌ها، امنیت در سراسر کشور برقرار شده است و هیچ تهدیدی از سوی گروه‌های تروریستی به شمول داعش وجود ندارد. روایت تامین «امنیت سراسری» از سوی مقام‌های طالبان با گسترده‌گی تبلیغ می‌شود؛ اما انفجارها و حملات بر مکاتب و مساجد پس از تسلط طالبان، این روایت را به چالش کشیده‌اند.
خبرنگار فرهنگستان از کابل
سمیع صدیقی
